QĐND - Với chiếc ipad trên tay, doanh nhân, đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Vẻ (đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình) thường xuyên tranh thủ ghi lại, chụp lại những điều người dân, cử tri kiến nghị gửi gắm để trực tiếp yêu cầu các cấp lãnh đạo ở địa phương giải quyết, xử lý kịp thời. Anh cũng là người 25 năm qua thầm lặng, bền bỉ góp phần xây dựng, hoàn thiện mô hình cấp bộ Đảng ở doanh nghiệp ngoài quốc doanh đầu tiên trong cả nước do anh làm Bí thư chi bộ từ những năm 80 của thế kỷ trước…

Đại biểu Quốc hội và chiếc ipad

Hiện anh Đỗ Văn Vẻ là Phó tổng giám đốc, Bí thư Đảng ủy Công ty Cổ phần Tập đoàn Hương Sen (Thái Bình), một doanh nghiệp tư nhân nộp thuế nhiều nhất tỉnh Thái Bình.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Vẻ luôn có nhiều phát biểu tâm huyết, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của cử tri. Ảnh: VPQH

Đến văn phòng Công ty Hương Sen, chúng tôi gặp anh Vẻ đi xe máy trở về giữa trưa nắng, mồ hôi ướt đầm lưng áo. Như đọc được sự thắc mắc của chúng tôi, anh giải thích: Hôm trước có bà con phản ảnh một đoạn đường ở gần khu vực cầu Tân Đệ bị xuống cấp, cứ mưa là gây ngập úng, ách tắc giao thông. Sự việc đã được kiến nghị lên các cấp lãnh đạo nhiều lần mà chưa xử lý xong. Biết rằng đoạn đường này ô tô đi lại khó khăn nên tôi chủ động đi xe gắn máy xuống cho tiện.

Một lý do nữa khiến “ông nghị” Đỗ Văn Vẻ đi xe máy, ăn vận giản dị bởi anh không muốn mọi người nhận ra mình là đại biểu Quốc hội lại tổ chức đón tiếp, hoặc chính quyền địa phương “quan tâm” thì khá phiền hà. Anh muốn được nghe người dân bộc bạch mọi vướng mắc, sự thật của vấn đề.

Giữa trưa nắng, anh Vẻ xuống tận hiện trường để xe lội bì bõm qua đoạn đường lầy lội rồi mở ipad quay phim, chụp ảnh. Thấy một người lạ ăn vận như… cán bộ đến, người dân tò mò kéo ra xem rồi thi nhau kể về con đường “đau khổ”. Lắng nghe dân nói có lý, có tình, anh Vẻ rút điện thoại, bấm gọi cho ông Đức, Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Thái Bình, đề nghị giải quyết kiến nghị của dân. Anh Vẻ nói:

- Anh Đức à, theo kiến nghị của dân, tôi đã đến tận nơi, theo dõi gần một tiếng đủ thấy lượng người và xe bị tắc rất nhiều. Hoặc phải nâng cấp cầu, hoặc phải làm đường vòng tránh cho dân. Cái này là cái không thể không làm được, các anh nên có giải pháp!

- Vâng, chúng tôi xin tiếp thu và kiến nghị cấp trên thiết kế làm sớm!-ông Đức trả lời.

- Hoan nghênh quan điểm của các anh, nhưng anh cầm máy nói chuyện với cử tri một lúc để nhân dân yên tâm.

Anh Vẻ đưa điện thoại cho đại diện người dân nói chuyện với Giám đốc Sở Giao thông vận tải. Bà con đứng xung quanh chứng kiến ai cũng hỉ hả, an lòng. Trở về tỉnh, đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Vẻ còn chủ động gặp lãnh đạo tỉnh báo cáo sự việc. Trên cơ sở đó, ít lâu sau, có đoàn công tác do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng dẫn đầu về kiểm tra dự án, kiến nghị của tỉnh đã được chấp thuận, con đường được nâng cấp để giúp nhân dân đi lại an toàn.

Về xã Quỳnh Sơn, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình, chúng tôi lại được nghe kể chuyện một nhóm cựu chiến binh từng được đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Vẻ giúp làm cầu nối để gặp gỡ cơ quan chức năng giải quyết chế độ chính sách.

Người bí thư đầu tiên của khối doanh nghiệp tư nhân

Thời trai trẻ của Đỗ Văn Vẻ gắn liền với khát vọng đi lên từ nghề dệt quê hương, làng Mẹo, xã Phương La, huyện Hưng Hà (Thái Bình). Anh kể: “Tôi được đứng trong hàng ngũ của Đảng từ năm 1987, lúc đó làm Phó chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) mua bán, rồi Phó giám đốc Xí nghiệp Dệt lụa Hương Sen của huyện Hưng Hà, phụ trách mặt kỹ thuật nghiên cứu dệt lụa in hoa. Đây cũng là xí nghiệp kinh tế tư nhân đầu tiên của Thái Bình ra đời theo cơ chế mới mà nghị quyết đại hội Đảng VI xác định. Vì thế, tôi phải làm ở một nơi mà sinh hoạt Đảng ở một nơi. Trước bất cập đó, tôi đã có suy nghĩ hai hướng, hoặc là tiếp tục làm việc ở xí nghiệp, hoặc là tham gia công tác đoàn thể ở địa phương”.

Thật may, trước sự trăn trở của anh, bố vợ anh, nghệ nhân Trần Văn Sen đã tâm tình: “Con nên tìm cách nào vẫn làm kinh tế mà vẫn phát huy được vai trò người đảng viên”.

Một ý tưởng táo bạo lóe lên. Xí nghiệp có 3 đảng viên, ngoài anh Vẻ còn có hai cán bộ là sĩ quan quân đội nghỉ hưu, đủ điều kiện thành lập một chi bộ theo quy định của Điều lệ Đảng. Anh Vẻ quyết định làm văn bản đề nghị huyện ủy Hưng Hà và Tỉnh ủy cho phép thành lập chi bộ Đảng trong Xí nghiệp Hương Sen.

Công văn gửi đi và những ngày dài chờ đợi. Huyện ủy Hưng Hà báo cáo Tỉnh ủy nhưng Tỉnh ủy trả lời rằng chưa có mô hình tổ chức Đảng trong doanh nghiệp, chưa có tiền lệ. Tỉnh ủy lại phải báo cáo lên Ban tổ chức Trung ương xin ý kiến.

Trước đề nghị mới mẻ này, Ban tổ chức Trung ương đã cử hẳn một đoàn cán bộ về Thái Bình nghiên cứu tình hình. Đoàn công tác về tỉnh, huyện, gặp gỡ các đảng viên, gặp gỡ Ban lãnh đạo công ty và trao đổi với Giám đốc Trần Văn Sen, Phó giám đốc Đỗ Văn Vẻ.

Đoàn công tác chất vấn anh Vẻ lý do vì sao cần phải tổ chức chi bộ, tổ chức thì bao nhiêu đảng viên, khi hoạt động thì mối quan hệ với chi bộ và giám đốc như thế nào; chấp hành chủ trương, đường lối ra sao? Lúc đó, dù chưa hiểu sâu về lý luận nhưng những ý kiến của anh Vẻ đều bắt nguồn từ thực tiễn và đều rất xác đáng. Anh còn lập luận, nếu không thành lập tổ chức Đảng ở các đơn vị kinh tế tư nhân thì nhiều đảng viên, tổ chức, công ty, xí nghiệp thiếu đi sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng. Đó là một hạn chế, thiệt thòi cho chính những tổ chức kinh tế đó. Về hoạt động, dù ở trong xí nghiệp tư doanh, cổ phần hay tổ chức nào đi chăng nữa thì mọi hoạt động của tổ chức Đảng vẫn theo đường lối, chính sách của Đảng. “Nếu chưa có tiền lệ, chưa có điều lệ thì bổ sung cho phù hợp và chúng tôi xin tiên phong làm thí điểm”, anh Vẻ mạnh dạn kiến nghị.

Giám đốc Trần Văn Sen tuy không phải là đảng viên cũng tha thiết đề nghị có chi bộ Đảng trong xí nghiệp của ông. Hai đảng viên còn lại là các ông Hà Văn Áp, Thiếu tá quân đội nghỉ hưu và ông Trần Đình Lạc là Đại úy về nghỉ mất sức, đều rất đồng tình.

Ít lâu sau, được sự đồng ý của trên, Tỉnh ủy Thái Bình đã có chủ trương giao cho huyện ủy Hưng Hà thành lập chi bộ Đảng tại Xí nghiệp Hương Sen. Đây cũng là chi bộ Đảng đầu tiên ở doanh nghiệp tư nhân của tỉnh Thái Bình và hơn thế là của cả nước. Phó giám đốc Đỗ Văn Vẻ được chỉ định làm Bí thư chi bộ.

Tạo dựng một mô hình mới

Cơ chế, quy định chưa hoàn thiện. Anh Vẻ cũng là người mày mò tự soạn ra quy chế hoạt động tạm thời của chi bộ. Chi bộ xác định nhiệm vụ chính trị là lãnh đạo xí nghiệp lao động sản xuất hiệu quả, chấp hành đúng đường lối kinh tế của Đảng... Việc lãnh đạo đúng hướng đã giúp xí nghiệp ngày càng phát triển vững chắc. Chi bộ cũng làm tốt công tác kết nạp đảng viên mới, thu hút cán bộ là đảng viên ở nơi khác chuyển về tham gia xí nghiệp. Đến năm 2005, chi bộ phát triển thành đảng bộ. Hiện nay, Xí nghiệp Hương Sen đã phát triển thành công ty lớn theo mô hình tập đoàn và có 60 đảng viên, gồm 4 chi bộ trực thuộc.

Bí thư Đỗ Văn Vẻ tâm sự: “Đáng nhớ nhất phải kể đến thời điểm đầu những năm 90 của thế kỷ trước, hệ thống các nước XHCN ở Đông Âu và Liên Xô tan rã khiến nhiều người hoang mang, dao động, nhưng chi bộ chúng tôi luôn vững vàng, không ai nao núng, không ai đòi đa nguyên hay xin ra khỏi Đảng. Vào khoảng năm 1993-1994, xí nghiệp đang phát triển dệt lụa in hoa thì hàng Trung Quốc tràn vào Việt Nam, hàng lậu giá “bèo” cạnh tranh khốc liệt, một bộ com-lê bán có khi chỉ 50.000 đồng làm ngành dệt điêu đứng. Tuy vậy, dưới sự lãnh đạo của chi bộ, đảng viên không ai bỏ xí nghiệp, cùng nhau bàn cách đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, đưa xí nghiệp vượt khó. Cũng chính từ cơn sóng gió này, nhiều ý kiến đảng viên đã đề nghị phải đa dạng hóa ngành nghề, mở hướng làm ăn mới. Chính từ đây, ý tưởng đưa xí nghiệp tiến về thành phố Thái Bình, mở thêm lĩnh vực sản xuất bia và nước giải khát dần được hình thành. Nhờ đó, từ xí nghiệp dân doanh, Hương Sen đã phát triển lên công ty, công ty cổ phần, công ty theo mô hình tập đoàn, liên tục đầu tư dự án lớn, nhiều dây chuyền công nghệ đồ uống, hiện đại hóa ngành dệt... Anh Vẻ cùng ông Sen đã sang tận Cộng hòa Liên bang Đức nghiên cứu nhập một dây chuyền thiết bị làm bia trị giá hàng trăm tỷ đồng từ năm 1992, tiền thân của Nhà máy Bia Đại Việt và thương hiệu bia Hương Sen ngày nay.

Mối quan hệ giữa Bí thư Đảng ủy Đỗ Văn Vẻ và Tổng giám đốc Trần Văn Sen luôn khăng khít. Tổng giám đốc tuy không phải là đảng viên nhưng cũng luôn chủ động nghiên cứu, quán triệt, thực hiện nghị quyết nghiêm túc để định ra đường lối phát triển. Anh Vẻ luôn là hạt nhân đoàn kết, tạo dựng mối quan hệ công tác hiệu quả giữa Bí thư và Tổng giám đốc. “Chúng tôi xác định phải làm thật tốt, ổn định việc làm, tạo thu nhập tốt, thường xuyên chăm lo đời sống cán bộ, công nhân viên; không chỉ lo tiền lương mà phải bảo đảm an toàn trong lao động, chế độ nghỉ dưỡng, ốm đau, thai sản, tham quan, du lịch, “cha già mẹ héo”, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, nâng cao trình độ… Chính vì thế mà số lao động muốn xin vào công ty ngày càng nhiều. Có những gia đình mấy thế hệ cùng làm việc, cùng là đảng viên ở công ty”, anh Đỗ Văn Vẻ tâm sự.

Hơn 25 năm làm Bí thư chi bộ, Bí thư Đảng ủy, Đỗ Văn Vẻ đã dành nhiều tâm huyết hoàn thiện cơ chế lãnh đạo, mô hình lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng ở doanh nghiệp tư nhân. Nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước đã về thăm, khen ngợi mô hình tổ chức Đảng ở Hương Sen. Cán bộ, đảng viên ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước cũng đã về nghiên cứu, học tập, rút kinh nghiệm từ mô hình kinh tế tư nhân và mô hình tổ chức Đảng. Đỗ Văn Vẻ còn chủ động tham mưu, đề xuất và tổ chức thực hiện tốt việc thành lập mô hình các tổ chức công đoàn, phụ nữ, thanh niên, cựu chiến binh… Anh đã vinh dự được lựa chọn báo cáo điển hình về công tác Đảng do Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức tại Hội nghị đánh giá mô hình tổ chức Đảng ngoài quốc doanh vào năm 2010, được Ban Bí thư tặng Bằng khen. Tại Đại hội lần thứ XI của Đảng, anh vinh dự được bầu là đại biểu chính thức đại diện cho đảng viên khối doanh nghiệp tư nhân dự đại hội. Với uy tín của mình, anh còn được bầu là đại biểu Quốc hội khóa XIII, là một gương mặt cá tính, một tiếng nói đầy trách nhiệm của đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình ở các kỳ họp Quốc hội.

NGUYÊN MINH