QĐND - Mùa Xuân này, những đoạn bờ ruộng, kênh mương công nghệ cao, có thể tháo rời, tái sử dụng khi dồn điền đổi thửa đã vươn dài trên những cánh đồng ở Thái Bình và Vĩnh Phúc. Đó chính là sáng chế của Anh hùng Lao động, TS Hoàng Đức Thảo, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Thoát nước và Phát triển đô thị tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu (Busadco). Nhà khoa học được mệnh danh là “bác sĩ môi trường” nay đã có thêm nhiều công trình hữu ích xây dựng nông thôn mới…

Từ bờ ruộng “công nghệ cao”

Tỉnh Vĩnh Phúc là địa phương đầu tiên thí điểm lắp ghép kênh mương tại một số xã điểm nông thôn mới thuộc hệ thống thủy lợi Liễn Sơn có tuổi đời đã rất lâu, nhiều nơi xuống cấp. Giờ đây, với những kênh bê tông lắp ghép, nhiều cánh đồng đã có nước đổ ải, giúp nông dân vào vụ cấy dịp cuối năm nhanh chóng một cách “thần kỳ”. Tại xã Thái Hòa (huyện Lập Thạch)-một xã có tới gần 60km kênh mương cần kiên cố hóa, nằm trong chương trình xây dựng nông thôn mới, ông Hà Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Trước kia, để làm được hệ thống kênh phải mất hàng tháng trời, tốn nhiều công sức đào đắp, đổ bê tông, canh chừng thời tiết. Nay có công nghệ mới, con kênh vững chắc vươn dài chỉ trong vài ngày, bà con rất phấn khởi, yên tâm”.

Còn với huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, địa phương thí điểm làm những đoạn đường giao thông nông thôn bê tông cốt thép thành mỏng đầu tiên với 3 mẫu mô hình hạ tầng nông thôn mới gồm: Một tuyến kênh mương cấp 1, cấp 2 ở xã Vũ Quý; một tuyến đường liên xã ở xã Vũ Thắng; một tuyến đường đô thị ở thị trấn Thanh Nê. Ông Lê Văn Thắng là người dân ở xã Vũ Thắng, tâm sự: “Trước kia, làm đường giao thông nông thôn đều do anh em “thợ vườn” tự làm. Nay chỉ cần mặt bằng, đường lắp ghép sẵn, đều tăm tắp, chẳng còn lo gập ghềnh, lồi lõm, hư hỏng. Cái hay nhất là nếu nay mai dồn điền đổi thửa, quy hoạch lại ruộng đồng, những đoạn đường này có thể tháo rời, mang đi lắp ghép lại để tái sử dụng”.

Anh hùng Lao động Hoàng Đức Thảo (ngoài cùng, bên trái) giới thiệu sản phẩm bê tông cốt thép thành mỏng.

Được biết, Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình, đồng chí Trần Cẩm Tú và Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Văn Sinh nhân một chuyến công tác phía Nam đã tìm đến gặp TS Hoàng Đức Thảo, đề nghị anh về giúp đỡ quê hương. Nhận lời mời gọi của quê hương, nhiều ý tưởng mới chợt lóe và TS Hoàng Đức Thảo đã liên tiếp có những chuyến về quê. Trước đây, bê tông thành mỏng chỉ chủ yếu ứng dụng cho đô thị thì nay anh phát triển thêm nhiều sản phẩm cho nông nghiệp, nông thôn như: Bể chứa nước mưa, bể phốt dùng cho nông thôn, bê tông đúc sẵn làm đường thôn, xã; làm bờ ruộng, kênh mương nội đồng…Hơn thế, một nhà máy bê tông cốt thép thành mỏng tại cụm công nghiệp Vũ Quý quê hương anh đã ra đời với mong muốn cung cấp sản phẩm cho tất cả các tỉnh phía Bắc. Nhận thấy sự hữu ích của sản phẩm, UBND tỉnh Thái Bình đã cho phép sử dụng tại các dự án giao thông nông thôn và hệ thống kênh mương nội đồng.

Có thể kể ra nhiều công trình xây dựng nông thôn mới hiệu quả của TS Hoàng Đức Thảo. Với tấm bê tông cốt thép lắp ghép đường còn có thể lắp ghép thành ta-luy, đê, kênh, mương, nơi việc đưa vật liệu đổ bê tông ra cánh đồng xa khó khăn. Ngoài ra, còn có mương hộp bê tông cốt thép thành mỏng đúc sẵn. Người nông dân chỉ việc đưa mương đúc sẵn ra đồng, ráp lại với nhau là xong, không cần thợ xây, mọi gia đình đều có thể làm mương cho đồng ruộng của mình. Họ cũng có thể di dời mương bất cứ lúc nào.

Đến những đê, kè biển, đảo

Đề tài “Nghiên cứu ứng dụng mương hộp bê tông cốt thép thành mỏng đúc sẵn trong xây dựng hạ tầng kỹ thuật đô thị và nông thôn Việt Nam” đã được ứng dụng rộng rãi tại các tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Nghệ An, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Hải Dương và TP Hà Nội. Đề tài “Nghiên cứu, ứng dụng chân kè lắp ghép bảo vệ bờ và đê biển” đang được triển khai sản xuất, cung cấp và lắp đặt cho các dự án “Xây dựng thí điểm kè và nâng bãi trồng cây chắn sóng đê biển” ở huyện Tiền Hải và Thái Thụy (Thái Bình); xây dựng kè bờ kênh và hạ tầng kỹ thuật hai bờ kênh Tham Lương-Bến Cát-rạch Nước Lên (TP Hồ Chí Minh).

Hiện nay, tại nhà máy sản xuất bê tông cốt thép thành mỏng ở Thái Bình đã hoàn thành dây chuyền và đi vào sản xuất, đáp ứng nhu cầu trong khu vực với sản phẩm chủ lực là mương nội đồng và mương giao thông, trước mắt cung cấp cho 17 xã xây dựng nông thôn mới theo chương trình của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cùng nhiều dự án khác... Còn tại nhà máy ở Hà Nội đã cung cấp sản phẩm cho các địa phương: Hà Nội, Ninh Bình, Bắc Ninh, Hà Nam, Lạng Sơn, Phú Thọ. Nhà máy ở Vinh -Nghệ An với sản phẩm chủ lực là hố ga ngăn mùi, mương, cống, cung cấp cho các dự án ODA ở miền Trung… Công ty cũng đang chuẩn bị đầu tư xây dựng nhà máy ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ và TP Đà Nẵng.

Mặc dù thời điểm cuối năm, khi các doanh nghiệp đều dồn nhân lực để hoàn thành các dự án, thì TS Hoàng Đức Thảo tiếp tục cho triển khai hai đề tài mới là “Chân kè và mái lắp ghép bảo vệ bờ sông, suối, ao hồ” và “Mương đúc sẵn chống lật, đẩy”, đang thực nghiệm tại huyện Tân Thành (Bà Rịa-Vũng Tàu).

PGS, TS Phạm Song (Trường Đại học Thủy lợi) đánh giá đề tài “Chân kè lắp ghép bảo vệ bờ và đê biển” có tiếng vang lớn trong giới khoa học, là công nghệ hoàn toàn mới, chưa từng có tại Việt Nam, ngoài việc chống xói mòn, nước mặn xâm nhập còn có thể lấn ra biển cả cây số. Những thiết bị này hoàn toàn có thể đưa ra phục vụ gia cố, chống xâm thực ở quần đảo Trường Sa. Còn TS Nguyễn Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá: “Sản phẩm của Busadco đáng quý nhất ở chỗ đã giải quyết được bất cập của hệ thống thoát nước và cả hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật đô thị, đáp ứng các nhu cầu thực tiễn về cuộc sống, mang lại môi trường trong lành và hiện nay đã góp phần xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường”.

Bài và ảnh: YẾN PHƯƠNG