“Bà đỡ” của ngư dân

QĐND - Trong Hội nghị điển hình cựu chiến binh (CCB) gương mẫu 5 năm (2009-2014) do Hội CCB huyện Bố Trạch (tỉnh Quảng Bình) tổ chức, “quy tụ” nhiều tấm gương điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực của đời sống xã hội ở địa phương. Tuy nhiên, bài phát biểu được các đại biểu chú ý nhiều nhất là của ông Võ Xuân Huề, CCB xã Đức Trạch. Gọi là “bài” chứ thực ra ông “nói vo” là chính. Làm được gì ông kể nấy, câu chuyện mộc mạc và chân chất như chính con người ông, nhưng được cả hội nghị vỗ tay tán thưởng.

Không chỉ kinh doanh

Ông Võ Xuân Huề năm nay đã nhiều tuổi nhưng vẫn khỏe lắm, từ dáng vóc của chàng trai đi biển nhiều năm đến giọng nói đầy âm hưởng sóng gió. Nhìn bề ngoài ít ai biết năm nay ông đã bước sang tuổi 75. Trò chuyện với tôi, ông đưa mắt ngóng ra biển mênh mông, rồi thủng thẳng:

- Thời đánh Mỹ, tôi là dân quân trực chiến của xã. Tôi tham gia chiến đấu ngay trên bờ biển quê hương. Lực lượng dân quân chúng tôi phối hợp với bộ đội pháo binh chiến đấu; bắt biệt kích và bảo vệ cầu Lý Hòa, bảo đảm thông suốt trên tuyến Quốc lộ 1A. Thời ấy, ai cũng sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Đất nước thống nhất, trời yên biển lặng, ông Huề trở về với nghề truyền thống của gia đình cùng bà con ngư dân Đức Trạch tiếp tục ra khơi đánh cá. Hết gần bờ rồi xa bờ, nghề cá ngày càng phát triển, đoàn thuyền của xã từ chỗ chỉ vài chục chiếc đến nay đã có hàng trăm chiếc, riêng thuyền có công suất lớn đã có 280 chiếc. Ngư trường truyền thống lâu nay của bà con Đức Trạch nằm ở phía Bắc quần đảo Hoàng Sa.

Gần 10 năm trở lại đây, vì đã có tuổi nên ông Huề giao lại tàu, thuyền cho người con trai. Những tháng năm lênh đênh trên biển đã cho ông nhiều bài học quý. Ông nhận thấy: Muốn thu được kết quả cao từ nguồn lợi hải sản, nhất thiết phải làm tốt công tác bảo đảm hậu cần nghề cá, bao gồm: Bao tiêu sản phẩm; kỹ thuật bảo quản cá; bảo đảm vật tư thiết yếu như xăng, dầu, phụ tùng máy móc, đá lạnh, lưới, đèn, kể cả lương thực thực phẩm và dụng cụ y tế, thuốc men... Nói chung, để bảo đảm cho một chuyến ra khơi với thời gian dài hoạt động trên biển và tiếp nhận sản phẩm, cần có hệ thống dịch vụ tổng hợp theo kèm.

Thấy được cái lợi và sự cần thiết để phát triển nghề khai thác cá ở địa phương, ông Huề quyết định chọn việc cung ứng xăng, dầu cho ngư dân. Năm 2004, ông bắt tay vào việc cung cấp dầu cho đội thuyền của xã Đức Trạch. Nói đúng ra, trước đó, ông đã cung ứng cho một số thuyền, nhưng chỉ làm nhỏ lẻ, doanh thu không đáng kể. Khi công ty xăng dầu của tỉnh yêu cầu các doanh nghiệp nhỏ thành lập công ty TNHH để có cơ sở pháp lý cung cấp dầu lâu dài, thế là ông Huề mạnh dạn thành lập Công ty Xăng dầu Xuân Huề. Tiền ít, thiết bị thiếu thốn, cơ động xa, ban đầu, ông chỉ có chục cái thùng phuy, vài cái téc, công nhân là bà vợ và hai đứa con trai. Tuy gặp rất nhiều khó khăn nhưng mỗi tháng, ông vẫn cung cấp hàng chục mét khối dầu phục vụ các tàu ra khơi đánh cá. Trong điều kiện giá cả xăng dầu luôn biến động, nên để phục vụ chu toàn cho ngư dân, ông Huề luôn tất tả ngược xuôi để xoay đủ vốn, đủ nhiên liệu, cung cấp hàng trăm tấn dầu mỗi năm cho những con thuyền vươn khơi bám biển. Bởi thế, từ lãnh đạo xã đến bà con ngư dân khi nói về những việc làm của ông Huề thì không ai nhắc đến từ “kinh doanh, buôn bán” xăng dầu, mà họ đều nói là “phục vụ”. Hỏi ra mới biết, ông Huề không đặt vấn đề lỗ lãi khi bán dầu cho ngư dân, mà chỉ mong họ đánh bắt thật nhiều cá, trở về an toàn. Ông Huề tâm sự:

- Tôi chỉ mong sao bà con khai thác được nhiều hải sản làm giàu cho chính mình, cho quê hương mình. Bà con giàu có nghĩa là tôi cũng sẽ giàu. Mặt khác, bà con Đức Trạch ra khơi còn góp phần cùng các lực lượng chức năng bảo vệ vững chắc chủ quyền của Tổ quốc.

Ông già với biển cả

Nhiều năm nay, bà con tín nhiệm bầu ông Võ Xuân Huề làm Chủ tịch Hội người cao tuổi của xã. Tuy công việc kinh doanh khá bận rộn, nhưng ông vẫn làm tròn nhiệm vụ của mình. Ngoài ra, ông còn tích cực tham gia các hoạt động của Hội Chữ thập đỏ xã Đức Trạch. Năm trước, ông và các hội viên phát hiện, cứu giúp kịp thời một thuyền đánh cá của ngư dân tỉnh Quảng Ngãi bị chết máy trôi lênh đênh trong mưa to, gió lớn. Lần ấy, không chỉ lo chạy chữa, chăm sóc sức khỏe cho ngư dân gặp nạn, ông và các thợ thuyền trong xã còn giúp sửa chữa máy móc, tàu thuyền cả tháng trời mà không tính công; đồng thời hỗ trợ lương thực, thực phẩm cho số thuyền viên này. Ngư dân trên tàu Quảng Ngãi bị nạn, khi chia tay ông và bà con Đức Trạch không nói nên lời. Với nghĩa cử trên, ông Huề và Hội Chữ thập đỏ xã Đức Trạch được UBND huyện Bố Trạch và Hội Chữ thập đỏ tỉnh Quảng Bình khen ngợi.

Bây giờ tuy không trực tiếp đi biển, nhưng mỗi chuyến bạn bè và con cháu ra khơi, ông Huề vẫn thường xuống thuyền trước khi xuất bến. Phần vì nhớ biển, phần vì muốn dặn dò những kinh nghiệm quý mà ông đã tích lũy được qua hàng chục năm làm nghề đi biển cho thế hệ trẻ. Lúc thì xem lại máy móc, khi kiểm tra phao cứu sinh, máy bộ đàm, thậm chí cả nồi gạo, viên thuốc… ông đều nhắc nhở bà con chuẩn bị chu đáo. Giữa tháng 7-2014, chúng tôi đến dự lễ hạ thủy con tàu mới có công suất 850CV tại bờ sông xã Đức Trạch. Đây là con tàu tương đối lớn, được đầu tư đóng mới với số tiền lên tới hơn 3 tỷ đồng. Trên bờ cát ở cửa sông, tôi gặp ông Huề đang say sưa trò chuyện với anh Lê Khoa, thuyền trưởng của con tàu. Ngoài việc trao đổi những kinh nghiệm về kỹ năng vượt sóng gió và cách phát hiện luồng cá, ông Huề còn dặn dò người thuyền trưởng trẻ tuổi về ý thức đoàn kết, tính cộng đồng khi làm ăn xa bờ. Lê Khoa là một cựu quân nhân ở Đức Trạch. Đội thuyền của anh là mô hình tiên tiến về việc duy trì tốt tổ đoàn kết trên biển, trong đó lực lượng thuyền viên nòng cốt là những hội viên hội CCB và cựu quân ở địa phương. Đây là những con người vừa làm kinh tế giỏi, vừa có bản lĩnh, ý chí và kinh nghiệm trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

Ông Huề hiện có 9 người con và 19 cháu nội ngoại, một gia đình sung túc, đầm ấm và phần lớn đều theo nghề biển. Mấy anh con trai lớn, ông sắm cho bốn chiếc thuyền to để ra khơi, họ làm ăn khấm khá và đã làm nhà riêng. Mấy đứa sau là những công nhân trên thuyền chứa dầu của ông cung cấp cho ngư dân. Riêng anh con trai thứ hai của ông là Võ Xuân Hoãn đang phục vụ trong lực lượng Bộ đội Hải quân và công tác tại một đơn vị thuộc Vùng 2. Vợ của Võ Xuân Hoãn cũng là Bộ đội Hải quân hiện đóng quân tại Đồng Nai... Lúc vui vẻ, ông Huề nói:

- Cả nhà tôi có thể thành lập được một hải đội mạnh, vừa đánh cá, vừa sẵn sàng bảo vệ biển khơi khi Tổ quốc cần.