Ấp 9 có Bí thư Mười Trọng

QĐND - Hai năm qua, Tổ dịch vụ chuyên sản xuất lúa trọn gói do ông Nguyễn Văn Trọng (Mười Trọng), Bí thư chi bộ, kiêm Trưởng ấp 9 (Mỹ Lộc, Tam Bình, Vĩnh Long) thành lập đã giúp người nông dân địa phương có nhiều ruộng, ít nhân công phấn khởi; người ít ruộng có thêm việc làm, tăng thu nhập. Đây là mô hình “sáng giá” trong hình thức tổ chức sản xuất xây dựng nông thôn mới ở Vĩnh Long hiện nay. Mô hình cũng vừa được nhân rộng sang Lào bằng một dự án giúp nông dân, theo chương trình hợp tác giữa hai nước Việt Nam-Lào.

Làm ruộng “trọn gói”-mới và lạ!

Toàn ấp 9 có 116ha đất chuyên sản xuất lúa. Mấy năm trước, mỗi khi đến mùa thu hoạch, bà con phải chạy tìm mướn nhân công, đưa ra giá cao gấp 2-3 lần nhưng vẫn không có người làm… Trước thực trạng này, ông Trọng và những đảng viên trong chi bộ ấp nghĩ ngay đến chuyện vận động, tổ chức những nông dân thiếu việc, lập thành nhóm đi làm lúa thuê.

Ông Mười Trọng trao đổi kinh nghiệm trồng lúa với bà con nông dân.

Năm 2011, khi cánh đồng mẫu lớn được triển khai tại địa phương đòi hỏi phải có máy móc thu hoạch, giống lúa chất lượng, thiết bị sấy khô, đóng bao bảo quản… để nâng cao giá trị hạt lúa và tạo thương hiệu hạt gạo trên thị trường. Vì thế, ông Trọng tính tiếp đến chuyện phải tổ chức làm chuyên nghiệp hơn bằng cách “lấy máy móc của nông dân phục vụ nông dân”. 

- Sau khi bàn bạc thống nhất trong chi bộ, chúng tôi quyết định tập hợp những hộ có tư liệu sản xuất như: Máy cày, máy xới, máy gặt đập liên hợp… vào tổ dịch vụ. Và khi nhận được sự đồng thuận cao từ các chủ máy cũng như một lượng lớn người sẵn sàng làm công, chúng tôi tổ chức thành 4 đội, gồm: Đội làm đất; đội sạ hàng và chăm sóc lúa; đội thu hoạch lúa; đội làm lúa giống, sấy và đóng bao. Để quản lý, điều hành công việc trôi chảy, chúng tôi tổ chức bầu ra đội trưởng và đội phó. Mỗi đội một nhiệm vụ, với mục tiêu phục vụ bà con nông dân đạt hiệu quả cao nhất-ông Trọng kể.

Anh Nguyễn Hòa Hiệp, Tổ phó tổ dịch vụ, kiêm Đội trưởng đội thu hoạch lúa là nông dân đầu tiên tự nguyện đưa hết tài sản gồm 2 máy gặt đập liên hợp, 1 máy cày, 1 máy xới, máy sàng chọn hạt giống và 2 lò sấy lúa,… với tổng trị giá gần một tỷ đồng tham gia vào tổ dịch vụ. Anh cho biết:

- Một mình thì làm cũng được, nhưng lâu nay hay xảy ra chuyện xích mích giữa các chủ máy với nhau. Hơn nữa, thấy ông Trọng tổ chức làm ăn bài bản, nên khi được vận động vào tổ dịch vụ, tôi đồng ý liền. Bây giờ tới mùa vụ, đội phân chia diện tích, thời gian thu hoạch rõ ràng, anh em chủ máy ủng hộ nhau làm ăn như người trong nhà.

Cũng có suy nghĩ giống anh Hiệp, anh Nguyễn Thanh Liêm, Đội trưởng đội làm đất, nói:

- Gia đình có 2 máy cày, khi tổ sản xuất lúa trọn gói của ấp 9 được thành lập, thấy có lợi nhiều mặt nên tôi quyết định đưa máy vô tổ cùng làm ăn.

Ban đầu, tổ dịch vụ chỉ có hơn 10 thành viên, qua gần 3 năm đi vào hoạt động, tương ứng với hiệu quả và uy tín, số lượng người tự nguyện đưa máy móc, thiết bị nông nghiệp tham gia vào tổ dịch vụ đã tăng lên gấp 6-7 lần, tất cả đều có thu nhập ổn định và khá cao. Nhiều bà con cho rằng, ít ở đâu, chi bộ-chính quyền-cũng như các hộ có tư liệu sản xuất riêng và người nông dân làm công lại có mối quan hệ gắn bó mật thiết, tin tưởng, hỗ trợ nhau làm ăn như ở ấp 9. Khi nhận công việc, các đội phân công từng thành viên với nhiệm vụ cụ thể, đội này gắn kết với đội kia, nhằm tạo điều kiện cho các chủ ruộng bảo đảm được nhân công trong suốt quá trình sản xuất và công việc của mỗi đội cũng không bị gián đoạn. Cứ thế, đến nay tổ dịch vụ đã nhận làm trọn gói theo mô hình sản xuất khép kín 116 ha/vụ của riêng ấp 9 và còn làm thêm nhiều diện tích của 600ha trong cánh đồng mẫu lớn ở các ấp lân cận.

Không chỉ phục vụ trực tiếp cho chính công việc sản xuất của người nông dân, tổ dịch vụ trọn gói do ông Trọng tổ chức còn tạo công ăn việc làm ổn định cho nhiều lao động nông thôn tại địa phương; triệt để giải quyết được thực trạng người mướn không biết mướn ai và người cần việc không biết ai mướn để làm. Ấp 9 hiện không còn nông dân hay hộ khó khăn nào thất nghiệp.

Minh chứng cho sự điều hành, quản lý của tổ dịch vụ, ông Trọng ví dụ: Khi hộ A có nhu cầu vác chuyển 20 tấn lúa; hộ B cần bón phân, xịt thuốc 8 công; hộ C làm cỏ, làm đất 15 công,… thì liên hệ với ông đội trưởng, hoặc ban điều hành thỏa thuận và điều đủ lực lượng đến làm hoàn tất, đúng như hợp đồng. Còn người dân trong ấp, ai rảnh rỗi, muốn tham gia tổ dịch vụ để có việc làm và thu nhập thêm thì liên hệ với ban điều hành là có thể tham gia ngay. Tham gia tổ dịch vụ của ông Trọng, trung bình mỗi nhân công trong tổ sẽ có thu nhập từ 2,5 đến 3 triệu đồng/tháng, ngoài ra còn được lo ăn trưa miễn phí. Anh Nguyễn Thanh Hải, thành viên trong tổ, tâm sự:

- Trước kia, tôi làm mướn cho các lò gạch. Sau này, nhiều lò gạch giải thể, nên phải kiếm việc làm thuê theo mùa vụ. Nhờ có tổ dịch vụ, tôi xin vào làm hơn một năm nay, mỗi ngày cũng có thu nhập từ 100.000 đến 150.000 đồng.

Thêm yếu tố tạo nên sự thành công là người dân địa phương được tham gia bàn bạc, góp ý, biểu quyết về quy ước giá các loại dịch vụ của tổ. Ví dụ như: Dịch vụ cày, trục cho đến khi gieo sạ có giá công là 1,5 triệu đồng/ha; sạ hàng là 300.000 đồng/ha; dặm lúa 100.000 đồng/người/ngày; rải phân 100.000 đồng/ha và thu hoạch lúa bằng máy gặt đập liên hợp rồi chuyển tới nơi theo yêu cầu chủ ruộng là 2,5 triệu đồng/ha… Nhờ vậy, giá thành sản xuất lúa của ấp 9 nói riêng, cũng như ở xã Mỹ Lộc nói chung luôn thấp hơn các địa phương khác trên địa bàn.

Kết hợp ứng dụng khoa học-công nghệ

Anh Nguyễn Hòa Hiệp nói với tôi: “Cách làm và điều hành của anh Mười Trọng thật cụ thể và sát thực tế. Nghĩa là tới vụ làm đất, xuống giống hoặc thu hoạch lúa, anh Trọng đều đi khảo sát, rồi tính toán chi li, tổ chức họp bàn, thống nhất giá cả với dân, lên kế hoạch, phân khu vực, thời gian thực hiện, người đảm trách và căn cứ lịch đã thống nhất để thực hiện. Nhờ vậy, tiến độ sản xuất luôn được đảm bảo, chưa bao giờ bị chậm trễ, rất thuận lợi cho bà con”.

Lão nông Phạm Văn Thanh có 2ha ruộng ở ấp 9 tâm đắc: “Từ ngày có tổ dịch vụ, tôi khỏi phải chạy lo tìm thương lái để bán lúa khi thu hoạch và cũng nắm được giá bán trước khi thu hoạch, nên rất yên tâm. Ông Mười Trọng nói được, làm được, có đội ngũ kỹ sư giúp quản lý dịch hại, tư vấn nên dân rất tin tưởng. Các ấp khác, muốn tổ chức cuộc họp nông dân là rất khó, còn ở ấp này, định kỳ các tổ họp rất đầy đủ và đúng giờ. Lúc đầu còn một số người bảo thủ, làm theo ý mình, chi phí cao nhưng tới mùa thu hoạch lại thua những người làm theo hướng dẫn của tổ dịch vụ từ 2 đến 3 bao/công. Rồi do họ sạ khác giống, lại ít, lúc bán thương lái không mua. Còn những người làm theo tổ dịch vụ, khi hô bán lúa, Công ty Bảo vệ thực vật An Giang thỏa thuận ngày giờ, máy móc đổ ra gặt ào ào. Thu hoạch được bao nhiêu chở xuống ghe công ty bao tiêu hết”. Nông dân Phạm Chí Hiếu tiếp lời: “Hồi trước, thương lái đòi chở lúa ra tới bờ sông mới mua, còn bây giờ xây dựng nông thôn mới có lộ, vận chuyển nhẹ nhàng, giảm chi phí. Nói chung bà con ở đây yên tâm, phấn khởi dữ lắm!”.

Đại diện Tổ kỹ sư Thạch Riêng None cho biết: “Qua sinh hoạt trong các đội, bà con nông dân ở đây được tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật về sản xuất lúa rất tốt. Hằng ngày, nếu phát hiện lúa có vấn đề bất thường là các tổ lại họp bàn và phối hợp với bà con tìm cách giải quyết”.

Ông Mười Trọng bộc bạch: “Tôi học vấn không cao, chỉ có 15 năm kinh nghiệm hoạt động ở hội nông dân, rồi thêm chừng ấy thời gian làm cán bộ nông nghiệp của xã. Bức xúc trước thực tế thiếu nhân công trầm trọng trong sản xuất nông nghiệp tại địa phương, sau nhiều đêm trăn trở, suy nghĩ, tôi mạnh dạn lập nên Tổ dịch vụ sản xuất lúa trọn gói trên cơ sở vận động sự tự nguyện của bà con nông dân cùng những người có phương tiện, thiết bị phục vụ sản xuất tham gia”.

Không chỉ tập hợp nông dân, tổ chức sản xuất tốt, mà chất lượng lúa hàng hóa của mô hình này cũng bảo đảm được tiêu chuẩn xuất khẩu theo yêu cầu của doanh nghiệp thu mua. Hai vụ vừa qua, tổ dịch vụ đã dành một phần diện tích làm theo quy trình kỹ thuật VietGAP trong dự án của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh chỉ đạo.

Ông Dương Văn Thành, nông dân sản xuất lúa tiêu biểu ở ấp 9, chia sẻ: “Bây giờ, chúng tôi đã biết ứng dụng sản xuất lúa theo tiêu chuẩn chất lượng cao từ sự liên kết tổ chức sản xuất của anh Mười Trọng. Đây là chuỗi liên kết sản xuất có trách nhiệm, áp dụng cơ giới hóa, ứng dụng tốt các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển dần lượng lao động sang lĩnh vực phi nông nghiệp”.

Không chỉ ở phạm vi ấp 9, mô hình dịch vụ sản xuất lúa trọn gói còn mở rộng sang 600ha cánh đồng mẫu lớn của xã Mỹ Lộc và ông Mười Trọng với vai trò là Phó ban quản lý, do UBND xã bổ nhiệm.

Tháng 9-2014, hàng chục thành viên của Tổ dịch vụ sản xuất lúa trọn gói ấp 9 đã sang Lào tổ chức sản xuất vụ lúa đầu tiên, nhân rộng mô hình này theo sự liên kết với Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Sản xuất-Xuất nhập khẩu Bảo Ngọc, tỉnh Bình Phước. Được biết, đây là dự án sản xuất hơn 100ha lúa giống chất lượng cao được đưa từ Việt Nam sang Lào trong vụ thu đông năm 2014 tại tỉnh Chăm-pa-xắc (Lào). Kỹ thuật sản xuất do chính ông Mười Trọng trực tiếp hướng dẫn thành viên trong tổ và cán bộ kỹ thuật nông nghiệp Lào thực hiện. Đây cũng là dự án trong Chương trình hợp tác được ký kết giữa Bộ Nông nghiệp Lào và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam. Theo kế hoạch, sau khi hoàn thành vụ lúa đầu tiên, tổ dịch vụ sẽ mở rộng dự án ra khoảng 700ha. Ông Mười Trọng tự tin: “Với điều kiện thực tế về thủy lợi, thổ nhưỡng, phương tiện cơ giới và ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật… thì năng suất và chất lượng sản phẩm theo yêu cầu của bạn là trong tầm tay chúng tôi thôi”.

Rõ ràng, để có được mô hình hay, hiệu quả hoạt động tốt thì điều tiên quyết là phải có nhân vật “đầu tàu”. Tổ sản xuất lúa trọn gói ở ấp 9 cũng vậy! Thành công và hiệu quả mang lại như hiện nay công đầu thuộc về ông Nguyễn Văn Trọng, Bí thư chi bộ, kiêm Trưởng ấp. Đó là những nhận xét, đánh giá chân tình, khách quan của lãnh đạo, chính quyền và nhân dân xã Mỹ Lộc.

Bài và ảnh: TRẦN ÚT - BÍCH VÂN