"Lá chắn" biên phòng vùng sóng dữ

QĐND - Những năm qua, Trung tá Lê Ngọc Lào, Phó chỉ huy trưởng Đồn Biên phòng Thanh Hải, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Bình Thuận phối hợp cùng các lực lượng tổ chức 12 cuộc tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, cứu sống được gần 100 người, lai dắt, trục vớt 10 tàu, thuyền bị nạn trên biển. Anh là tấm gương mẫu mực, luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, tích cực giúp dân xóa đói giảm nghèo, được người dân yêu quý coi như một "lá chắn" ở vùng sóng dữ.

Điểm tựa của ngư dân trên biển

Cơn giông lốc chiều bất chợt đổ xuống khiến vùng biển TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận nổi sóng dữ dội. Những con thuyền chao đảo. Trung tá Lê Ngọc Lào căng mình lặn sâu xuống lòng biển buộc dây kết nối các thùng phuy chứa đầy nước vào đáy tàu Bth 96984 TS, con tàu bị nạn ngày 8-7. Nhìn con tàu đắm chỉ còn phần mũi nhô lên mặt nước chừng 60cm, chúng tôi băn khoăn, không hiểu làm thế nào bằng sức người, các anh có thể trục vớt được? Anh Lào giải thích: “Để có lực đẩy chiếc tàu bị chìm nổi lên mặt nước, chúng tôi phải đưa các thùng phuy đầy nước xuống biển và cột chặt thùng phuy vào đáy con tàu, sau đó dùng bình ô xy bơm khí vào thùng phuy làm nước từ thùng phuy thoát ra. Các thùng phuy rỗng sẽ tạo lực đẩy cho tàu nổi”. Để có thể lặn sâu xuống biển thực hiện các thao tác khó khăn này, anh Lào đã phải trải qua quá trình khổ luyện từ động tác cơ bản trên cạn đến tập thể lực, tập luyện dưới nước trong các điều kiện thời tiết, tình huống khác nhau để rèn sức chịu đựng của cơ thể trước áp suất lớn ở các độ sâu khác nhau. Kỹ năng và kinh nghiệm của bản thân được anh truyền lại tỉ mỉ cho cán bộ, chiến sĩ.  

Trung tá Lê Ngọc Lào thăm, động viên gia đình anh Bùi Văn Toàn, Thuyền trưởng tàu Bth 96984 TS.

Ngày chúng tôi đến đơn vị cũng là lúc anh Lào cùng đồng đội vừa cứu được 13 ngư dân bị nạn trên tàu Bth 96984 TS. Vẫn còn chưa hết bàng hoàng, anh Bùi Văn Toàn, Thuyền trưởng tàu Bth 96984 TS xúc động kể: “Tàu chìm nhanh, chúng tôi chỉ kịp nhảy ra để tránh va đập. Tôi và 5 ngư dân bấu víu trên chiếc cọc tre nhô cao, toàn thân hầu như tê liệt. Nếu không được anh Lào và đồng đội kịp thời đến cứu thì chỉ ít phút nữa, tôi buông tay trôi vào lòng biển. Được sống trở về, giờ đây, anh Lào lại vất vả tổ chức lực lượng lai dắt, trục vớt tàu, gia đình tôi không biết lấy gì đền đáp công ơn các anh”.

Mưa nhẹ dần, sóng đã thôi cuộn trào nhưng biển vẫn động dữ dội. Phóng tầm mắt về hướng biển triều dâng, giọng anh Lào như lạc vào tiếng sóng. Trục vớt tàu, thuyền bị nạn gian nan vất vả nhưng công tác lai dắt tàu, cứu vớt người bị nạn trên biển còn vất vả nguy hiểm hơn nhiều. Theo anh Lào, để cứu hộ, cứu nạn hiệu quả, mình phải còn có sức khỏe, thuần thục kỹ thuật, đón đúng dòng nước, hướng gió, quăng dây, áo phao… thuận chiều sóng để người bị nạn dễ dàng tiếp cận. Với những nạn nhân quá đuối sức, cán bộ, chiến sĩ phải nhảy xuống biển để cứu vớt. Công tác cứu hộ cứu nạn luôn khẩn trương nhưng cũng phải rất khoa học. Anh kể: “Vào khoảng 4 giờ chiều 3-1-2014, tôi nhận được tin báo khẩn cấp, tàu Savanna-công suất 1.800CV của Công ty TNHH MTV Khải Thịnh bị phá nước chìm tàu, cách biển TP Phan Thiết 2 hải lý, trên tàu có 9 người. Tôi lập tức phát tín hiệu cho các tàu gần nhất tổ chức tốt lực lượng “4 tại chỗ” triển khai tìm kiếm. Đến 5 giờ cùng ngày, tôi cùng các lực lượng đã cứu được 9 người. Hai ngày sau, chúng tôi cũng đã lai dắt trục vớt chiếc tàu lên bờ an toàn, được cấp trên khen thưởng”. Trong khuôn khổ một bài báo, chúng tôi không thể kể hết các cuộc tìm kiếm cứu hộ cứu nạn của anh Lào và đồng đội. Trong 10 năm qua, anh đã trực tiếp tham gia cùng đồng đội trục vớt 10 tàu, thuyền; cứu được gần 100 người bị nạn trên biển.

Ngay sau khi cứu được 13 nạn nhân tàu Bth 96984 TS, anh Lào đã tranh thủ đến thăm, tặng quà gia đình các nạn nhân. Theo anh, đó vừa là sự chia sẻ, động viên đối với người bị nạn, qua đó để trao đổi, rút kinh nghiệm nâng cao chất lượng công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn ở những lần sau. Đó cũng là lý do vì sao không cần sổ sách, anh Lào có thể đọc vanh vách họ, tên, quê quán, trú quán, số điện thoại các chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên… đã được các anh cứu hộ thành công. Anh Lào tâm sự: “Trước đây chưa có kinh nghiệm lai dắt tàu bị nạn trên biển vào bờ, chúng tôi chỉ buộc dây rồi kéo. Thế nhưng, khi kéo được vào đến bờ thì tàu bị gãy đôi. Về sau, mỗi khi lai dắt tàu, chúng tôi luôn cẩn trọng buộc dây cứu nạn chắc vào mạn và đáy thuyền để khi kéo, tàu luôn ở tư thế nâng đỡ, không bị va đập vào san hô làm gãy, đứt tàu...”.

Bình Thuận là một ngư trường lớn giàu tiềm năng hải sản. Những năm gần đây, trước sự tác động của biến đổi khí hậu, việc đánh bắt, khai thác hải sản xa bờ ngày càng phát triển nên yêu cầu đối với công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn ngày càng cao. Để hoàn thành nhiệm vụ, Trung tá Lê Ngọc Lào chủ động phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, hiệp hội nghề cá, chủ tàu, thuyền, thuyền trưởng… để rà soát, kiểm định chặt chẽ tàu, thuyền trước khi ra khơi và cập bến. Định kỳ, hằng quý, hằng tháng, anh chủ động đề xuất với cấp ủy, chỉ huy đồn làm tốt công tác hội ý, giao ban với hiệp hội nghề cá, chính quyền địa phương, các lực lượng, nhằm thống nhất kế hoạch phối hợp hiệp đồng quản lý, huấn luyện, phát huy hiệu quả lực lượng “4 tại chỗ” trong tìm kiếm cứu hộ cứu nạn; phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai. Với niềm đam mê sáng tạo, trách nhiệm, từ năm 2002 đến nay, năm nào Trung tá Lê Ngọc Lào cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ, được cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp trong tỉnh khen thưởng về công tác phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn.  

Cán bộ xóa đói giảm nghèo

Đến thăm những thửa ruộng lúa, ngô xanh mướt của đồng bào xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình, chúng tôi nhớ mãi câu nói của đồng chí Mai Kừu, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh: “Sự đổi thay của đồng bào có phần đóng góp to lớn của Trung tá Lê Ngọc Lào, cán bộ biên phòng “4 cùng” (cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng chia sẻ với đồng bào) xóa đói giảm nghèo”.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết, ngoài thực hiện tốt công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn, Trung tá Lê Ngọc Lào trên cương vị Phó chỉ huy trưởng Đồn Biên phòng 436 từ năm 2002 đến năm 2007, đứng chân trên địa bàn xã Hòa Thắng, đã có nhiều sáng kiến giúp dân phát triển đời sống. Địa bàn này là nơi có nhiều đồng bào Chăm, Nùng… sinh sống, đời sống còn nhiều khó khăn, nước sinh hoạt khan hiếm, nhiều vùng đất còn bỏ hoang, đồng bào chưa từ bỏ được thói quen trồng cây thuốc phiện, khiến tình hình an ninh trật tự phức tạp... Trung tá Lê Ngọc Lào đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy địa phương đẩy mạnh công tác vận động quần chúng, giúp dân xóa đói giảm nghèo. Từ đồn xuống thôn xa nhất gần 20km đường đồi cát, đất thụt lún. Vất vả thế nhưng tuần nào, anh và tổ công tác không đến được với đồng bào là cảm thấy không yên tâm. Qua tìm hiểu, anh Lào nhận thấy, nguyên nhân đồng bào còn bỏ hoang đất là do thiếu nước, giống, kỹ thuật canh tác lạc hậu. Thế nhưng, khi anh Lào vận động đồng bào từ bỏ cây thuốc phiện, khoan giếng, trồng đậu, hoa màu, ngô năng suất cao thì nhiều bà con không đồng ý bởi tập quán canh tác nhỏ tự phát đã ăn sâu vào suy nghĩ của đồng bào. Nhiều đêm trăn trở, cuối cùng anh Lào đề xuất đơn vị tổ chức bộ đội trồng 3 sào đậu, lúa, hoa màu, khoan giếng để làm mẫu. Thế là hằng ngày ngoài nhiệm vụ chuyên môn, anh Lào tranh thủ lặn lội đến các trung tâm khuyến nông, khoa học của huyện, tỉnh, tìm hiểu kỹ thuật. Hết giờ hành chính, mọi cán bộ, chiến sĩ lại tranh thủ chăm sóc rau, đậu… Sau 5 tháng, anh Lào và đồng đội đã có được mô hình giếng nước, vườn đậu, hoa màu xanh tốt. Ngày thu hoạch, anh Lào phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức mời bà con đến tham quan mô hình. Mặc dù vậy khi địa phương triển khai thực hiện, nhiều bà con cũng chưa mặn mà lắm! Để giúp đồng bào, anh Lào lại phối hợp cùng địa phương chọn một số hộ làm điểm. Bà Trần Thị Phương, một trong những hộ được chọn làm điểm cho biết: “Được cán bộ, chiến sĩ giúp đỡ, tin tưởng nên tôi rất phấn khởi. Tôi tích cực chăm sóc vườn rau, ngô… đồng thời vận động mọi người cùng thực hiện”. Bằng các biện pháp kiên trì, diện tích gieo trồng của địa phương có năm tăng 10ha, số gia đình trồng thuốc phiện cũng không còn; thu nhập bình quân đầu người đến năm 2013 đạt 28,5 triệu đồng/người/năm, an ninh được giữ vững, góp phần làm thay đổi suy nghĩ tập quán canh tác của đồng bào.    

Năm 2008, anh Lào được điều động về công tác tại Ban Tác chiến Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh, đến năm 2010, anh lại được giao nhiệm vụ Phó chỉ huy trưởng Đồn Biên phòng Thanh Hải-một địa bàn phức tạp. Anh chủ động phối hợp với địa phương giúp dân xây dựng 1,5km đường giao thông nông thôn, phối hợp cùng các lực lượng tuần tra kiểm soát giữ vững an ninh trật tự. Từ năm 2013 đến nay, anh Lào cùng các lực lượng đã bắt giữ 4 vụ buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với gần 1kg hê-rô-in. Hoàn thành tốt nhiệm vụ, Trung tá Lê Ngọc Lào được cấp trên tặng nhiều bằng, giấy khen.

Đêm khuya, bóng người chiến sĩ thấp thoáng trong sương và sóng biển mờ mịt. Dưới sự chỉ huy của Trung tá Lê Ngọc Lào, con tàu được trục vớt thành công trong niềm vui của mọi người. Ngoài khơi, hàng vạn ngọn đèn trên các con tàu nhấp nháy như những vì sao làm cho thành phố biển thêm lộng lẫy. Chia tay cán bộ, chiến sĩ, nhân dân vùng sóng dữ, chúng tôi càng cảm nhận sâu sắc câu nói của đồng chí Nguyễn Thị Hạnh, Chủ tịch UBND phường Thanh Hải: “Biển cho ta nhiều nhưng biển luôn ẩn chứa những điều bất trắc. Dù phía trước còn khó khăn thách thức, thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng các ngư dân luôn vững tin bám biển vì bên cạnh họ luôn có những cán bộ, chiến sĩ BĐBP như Trung tá Lê Ngọc Lào dạn dày sóng gió. Đó cũng là quyết tâm của quân dân nơi đây, chung sức vươn khơi bám biển, làm giàu từ biển, giữ vững chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc”.

Bài và ảnh: NGUYỄN DUY HIỂN