Đây là thông tin tại Hội nghị hiệp thương lần thứ 2 bầu cử Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XIV, do Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tổ chức ngày 17-3 tại Hà Nội.
Thêm 2 dân tộc thiểu số có người tham gia ứng cử
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại hội nghị
Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, sau hội nghị Hiệp thương lần thứ nhất, hầu hết kiến nghị đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiếp thu, như: Tăng số lượng các dân tộc thiểu số có người được ứng cử ĐBQH; tăng tỷ lệ người ngoài Đảng; quan tâm lãnh đạo bảo đảm tỷ lệ nữ; phân bổ hợp lý cơ cấu, thành phần tôn giáo ở các địa phương; giảm đại biểu khối hành pháp; quan tâm tăng số ĐBQH đại diện cho lĩnh vực kinh tế.
Theo đó, trong các dân tộc thiểu số dự kiến có người được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XIV có 2 dân tộc mới là Brâu và Chứt (đây là những dân tộc mà một số khóa Quốc hội gần đây không có đại biểu). Mặt khác, UBTVQH phân bổ khoảng 35 đại biểu là người ngoài Đảng ở địa phương. Đây là con số tối thiểu dự kiến trên cơ sở cân nhắc, tính toán kết hợp với cơ cấu định hướng và cơ cấu hướng dẫn, ngoài ra sẽ có những người ngoài Đảng tự ứng cử, nếu đủ tiêu chuẩn sẽ được bổ sung ở các Hội nghị hiệp thương tiếp theo.
UBTVQH sẽ chỉ đạo các cơ quan hữu quan và các địa phương trong công tác bầu cử phấn đấu đạt tỷ lệ phụ nữ trúng cử không dưới 30% như đề nghị. Điều chỉnh 1 cơ cấu Tôn giáo cho phù hợp (đưa ĐBQH dự kiến đại diện tôn giáo Cao Đài từ tỉnh An Giang về tỉnh Kiên Giang), đề nghị Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phân bổ 1 đại biểu Phật giáo cho thành phố Hà Nội theo đề nghị của MTTQ thành phố Hà Nội, trong số cơ cấu đại biểu của MTTQ và các tổ chức thành viên.
Ở địa phương, khối Quân đội, Công an đã giảm 3 đại biểu so với khóa XIII; điều chỉnh tăng 1 đại biểu ở khối doanh nghiệp, ngoài ra đã phân bổ 4 cơ cấu cho các hiệp hội, trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh và sẽ còn có những đại biểu tự ứng cử là doanh nghiệp, nếu trúng cử thì cũng sẽ làm tăng số lượng đại biểu là doanh nghiệp trong Quốc hội khóa XIV…
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân khẳng định: “Hội nghị hiệp thương lần thứ hai là một trong những nội dung rất quan trọng của quá trình chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIV. Tại hội nghị này các đại biểu sẽ thảo luận để lập danh sách sơ bộ những người do cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội đáp ứng các quy định của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân và cho ý kiến về công tác tổ chức lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú đối với người được cơ quan, tổ chức, đơn vị ở trung ương giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV. Kết quả của Hội nghị sẽ góp phần vào việc nâng cao chất lượng đại biểu Quốc hội, đáp ứng yêu cầu đổi mới về tổ chức và hoạt động của Quốc hội khóa XIV”.
Sau hội nghị hiệp thương, việc lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú được tiến hành từ ngày 20-3 đến ngày 12-4-2016.
Hội nghị lần 2 chỉ hiệp thương 197 người
Đại biểu Lù Văn Que nêu ý kiến thảo luận
Theo báo cáo của ông Trần Thanh Mẫn, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, sau hội nghị hiệp thương lần thứ nhất thỏa thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH trên cơ sở dự kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, UBTVQH đã có Nghị quyết số 1153/2016/ UBTVQH; Hội đồng bầu cử quốc gia cũng đã có ý kiến về cơ cấu, thành phần, số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu ứng cử ĐBQH. Trên cơ sở đó, khối các cơ quan Trung ương đã tiến hành giới thiệu người ứng cử. Tổng số đại biểu của khối cơ quan Trung ương được phân bổ ứng cử ĐBQH khóa XIV là 198 đại biểu. Đến nay, các cơ quan đã giới thiệu là 197 đại biểu, thiếu 1 người. Vì vậy, hội nghị hiệp thương lần 2 chỉ hiệp thương 197 người.
Trong đó, các cơ quan Đảng được phân bổ 11 đại biểu thì đã giới thiệu 12 người; cơ quan Chủ tịch nước và cơ quan tư pháp (trong đó có Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao) được phân bổ 5 đại biểu giới thiệu đủ 5 người; Cơ quan Quốc hội (ĐBQH chuyên trách ở Trung ương) được phân bổ 114 đại biểu, nhưng chỉ giới thiệu 113 người, thiếu 1 người; Chính phủ, cơ quan thuộc Chính phủ được phân bổ 18 đại biểu, nhưng chỉ giới thiệu 17 người, thiếu 1 người; Bộ Quốc phòng được phân bổ 15 đại biểu và đã giới thiệu đủ 15 người; Bộ Công an được giới thiệu 3 đại biểu và đã giới thiệu đủ 3 người; Kiểm toán Nhà nước cũng đã giới thiệu đủ 1 đại biểu theo phân bổ; Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên được phân bổ 31 đại biểu và đã giới thiệu đủ 31 người.
Qua tổng hợp biên bản hội nghị cử tri nơi công tác của 197 người được giới thiệu ứng cử ĐBQH khóa XIV, có 192 người được cử tri tín nhiệm 100%; 5 người được tín nhiệm từ 97,6% đến 99,3%. Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam kết luận, hồ sơ của 197 người được giới thiệu đáp ứng các quy định của pháp luật về giới thiệu người ứng cử ĐBQH khóa XIV.
Cơ cấu phải đi đôi với chất lượng
Với tinh thần dân chủ và sôi nổi, tại Hội nghị các đại biểu đã đưa ra nhiều kiến nghị hết sức thẳng thắn về nhiều vấn đề. Trong đó, đại biểu Phạm Xuân Hằng chia sẻ tâm tư về độ tin cậy của việc kê khai tài sản của các đại biểu ứng cử khi chưa có cơ quan giám sát.
Hội nghị hiệp thương lần 2 biểu quyết thông qua danh sách 197 người được Trung ương giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội
Đồng quan điểm, đại biểu Lù Văn Que cũng cho rằng việc kê khai tài sản của đại biểu ứng cử phải thật sự công khai và minh bạch. Đây là lúc phải thể hiện sự dân chủ và minh bạch với nhân dân, có như vậy dân mới tin. Bên cạnh đó, đại biểu Lù Văn Que cũng kiến nghị danh sách đại biểu hiện mới chủ yếu kê khai về chức vụ nhiều hơn là phản ánh chất lượng đại biểu, chất lượng ấy có đủ để phản ánh tâm tư nguyện vọng của nhân dân hay không.
Ghi nhận về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân khẳng định 197 hồ sơ đại biểu đều có ý kiến đánh giá đầy đủ của cơ quan đề cử về mặt mạnh và tồn tại của đại biểu, có khả năng đóng góp gì khi làm đại diện... mà trong khuôn khổ bản tóm tắt chưa thể hiện được.
Còn về việc kiểm kê tài sản, theo quy định chung của toàn hệ thống chính trị, chưa quy định giám sát kê khai tài sản, mới là tự kê. Trong quá trình làm việc, nếu có nghi vấn phát sinh sẽ tiến hành xác minh cụ thể, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân cho biết.
Đề cập đến việc bình đẳng giới và dân tộc, đại biểu Hà Văn Núi cho rằng năm nay, số lượng từ đại biểu người dân tộc đã tăng từ 29 lên 37 người, đây là một sự tiến bộ lớn, tuy nhiên vẫn chưa đủ. Còn về cơ cấu nữ, xem ra còn “lúng túng” trong các cơ quan trung ương, trong khi có rất nhiều nữ khoa học, nhà hoạt động chính trị rất giỏi. Điều này cần phải tính toán kỹ hơn trong khóa tới bởi danh sách hiệp thương sơ bộ đã có, khó thay đổi.
“Muốn đoàn kết các dân tộc trước hết phải bình đẳng về chính trị, các dân tộc dù đông hay ít người đều phải bình đẳng. Bình đẳng không phải là chia phần mà là bố trí cơ cấu để các dân tộc đều có tiếng nói của mình”, đại biểu Hà Văn Núi dẫn giải.
Là người luôn theo dõi sát sao các hoạt động của Quốc hội, Thiếu tướng Lê Mã Lương cho biết: Qua theo dõi các buổi chất vấn, có nhiều mặt được nhưng so với yêu cầu còn nhiều tồn tại. Dân chủ trong nhị trường đã có bước tiến lớn, tuy nhiên người dân vẫn hy vọng đại biểu Quốc hội phải là người thay mặt cử tri thể hiện bản lĩnh, tầm, tâm và tình yêu đối với Tổ quốc, với đất nước.
Sau phần thảo luận, các đại biểu tại hội trường đã biểu quyết thông qua danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở trung ương. 100% đại biểu tán thành với danh sách sơ bộ.
Bài, ảnh: THU HÀ