Các địa phương đang tổ chức hội nghị cử tri lấy ý kiến nhận xét đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND cư trú thường xuyên tại địa phương theo quy định tại Nghị quyết số 1134/2016/NQ-UBTVQH13 ngày 18-1-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là một nội dung rất quan trọng và rất cần thiết để bảo đảm cử tri lựa chọn được những người đủ phẩm chất và năng lực vào Quốc hội, HĐND các cấp, là cơ sở để loại bỏ những người không đủ phẩm chất và năng lực khỏi danh sách ứng cử viên. Vì thế, việc tổ chức hội nghị cử tri lấy ý kiến nhận xét đối với các ứng cử viên phải bảo đảm dân chủ và đúng luật.

Theo quy định tại Nghị quyết số 1134/2016/NQ-UBTVQH13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại  biểu HĐND, việc lấy ý kiến của hội nghị cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND (gồm người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử) được tổ chức ở nơi người ứng cử cư trú thường xuyên tại thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố (sau đây gọi chung là thôn, tổ dân phố) không phân biệt có hộ khẩu thường trú hay tạm trú dài hạn. Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã phối hợp với UBND cùng cấp triệu tập và chủ trì hội nghị. Thành phần dự hội nghị do trưởng ban công tác mặt trận phối hợp với trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố để mời cử tri đến dự.

 Số lượng cử tri tham dự hội nghị cử tri nơi cư trú để lấy ý kiến về người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND nơi có dưới 100 cử tri thì tổ chức hội nghị toàn thể, nhưng phải bảo đảm trên 50% số cử tri tham dự. Nơi có từ 100 cử tri trở lên thì phải bảo đảm ít nhất là 55 cử tri tham dự.

 Chủ tịch, phó chủ tịch HĐND cùng cấp, người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị, thôn, tổ dân phố đã giới thiệu người ứng cử được mời tham dự hội nghị.

Tại hội nghị, người chủ trì hội nghị phải giới thiệu về mục đích, yêu cầu của hội nghị; giới thiệu thư ký hội nghị để hội nghị quyết định; báo cáo về số cử tri được mời, số cử tri có mặt; giới thiệu danh sách người ứng cử. Người chủ trì hội nghị đọc hoặc người được ủy quyền đọc tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội quy định tại Điều 22 của Luật Tổ chức Quốc hội (đối với hội nghị cử tri lấy ý kiến về người ứng cử đại biểu Quốc hội), tiêu chuẩn của đại biểu HĐND quy định tại Điều 7 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (đối với hội nghị cử tri lấy ý kiến về người ứng cử đại biểu HĐND) và những trường hợp không được ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND quy định tại Điều 37 của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND. Tiếp đó, thư ký hội nghị đọc tiểu sử tóm tắt của từng người ứng cử.

Sau đó, cử tri phát biểu ý kiến đối với từng người ứng cử; người ứng cử, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu người ứng cử phát biểu ý kiến.

 Hội nghị biểu quyết bằng hình thức giơ tay hoặc bỏ phiếu kín.

Trường hợp hội nghị biểu quyết bằng hình thức giơ tay thì Tổ kiểm phiếu đếm, tính kết quả biểu quyết đối với từng người. Trường hợp hội nghị biểu quyết bằng bỏ phiếu kín, thì phiếu tín nhiệm của cử tri nơi cư trú phải có dấu của Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã hoặc của UBND cùng cấp. Trên phiếu tín nhiệm ghi rõ họ và tên người ứng cử. Nếu có nhiều người ứng cử thì ghi rõ họ và tên của những người ứng cử, xếp theo vần chữ cái A, B, C... Cử tri gạch tên người ứng cử mà mình không tín nhiệm và bỏ vào hòm phiếu.

Tổ trưởng Tổ kiểm phiếu phải công bố kết quả biểu quyết.

Hội nghị thông qua biên bản hội nghị cử tri. Biên bản hội nghị cử tri phải ghi rõ thành phần, số lượng người tham dự, diễn biến, kết quả hội nghị; trong đó, phải ghi rõ tổng số cử tri được triệu tập, số cử tri có mặt, ý kiến phát biểu và sự tín nhiệm của cử tri đối với từng người ứng cử.  

 Biên bản hội nghị cử tri nơi cư trú lấy ý kiến về người ứng cử đại biểu Quốc hội được cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương giới thiệu phải được gửi đến Ban thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; lấy ý kiến về người ứng cử đại biểu Quốc hội được cơ quan, tổ chức, đơn vị ở địa phương giới thiệu phải được gửi đến Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh ngay sau khi kết thúc hội nghị cử tri. Biên bản hội nghị cử tri lấy ý kiến về người tự ứng cử đại biểu Quốc hội phải được gửi đến Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh ngay sau khi kết thúc hội nghị cử tri. Biên bản hội nghị cử tri lấy ý kiến về người tự ứng cử đại biểu HĐND, biên bản hội nghị cử tri nơi cư trú lấy ý kiến về người được cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND phải được gửi đến Ban thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tổ chức hội nghị hiệp thương ngay sau khi kết thúc hội nghị cử tri.

Theo quy định của Hội đồng Bầu cử Quốc gia, việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người trong danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 cần được thực hiện chậm nhất là ngày 12-4-2016.

PHÚ QUÝ