Tiếp nối truyền thống, xây dựng lực lượng vũ trang quân khu vững mạnh về mọi mặt

QĐND - Việt Bắc-Quân khu 1 là vùng rừng núi địa đầu của Tổ quốc, từ trong lịch sử đã được coi là địa bàn chiến lược quân sự đặc biệt quan trọng. Những địa danh như: Chi Lăng, Xương Giang, Yên Thế, sông Cầu... đã gắn liền với những chiến công vang dội trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta. Từ khi có Đảng, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Bác Hồ, đồng bào các dân tộc Việt Bắc đã sớm giác ngộ cách mạng, kiên cường, bất khuất, vùng lên đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột của thực dân và phong kiến. Từ những năm 1940, các Đội Du kích Bắc Sơn, Cứu quốc quân I, II, III đã lần lượt ra đời và trở thành lực lượng nòng cốt trong phong trào đấu tranh cách mạng của các địa phương thuộc địa bàn chiến khu Việt Bắc. Chính vì thế, ngay từ khi mới đặt chân về nước sau 30 năm rời xa Tổ quốc để bôn ba tìm đường cứu nước, Bác Hồ đã chọn Việt Bắc làm nơi xây dựng căn cứ địa cách mạng. Ngày 22-12-1944, tại khu rừng Trần Hưng Đạo (huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng), Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam đã ra đời. Đúng như điều Bác Hồ mong mỏi khi ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân: “Đây là đội quân đàn anh, mong cho chóng có những đội quân đàn em khác...”, lực lượng vũ trang  (LLVT) Việt Bắc-Quân khu 1 nói riêng và LLVT cả nước nói chung đã sớm hình thành, phát triển cùng với Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Sau này, các đội Cứu quốc quân đã được sáp nhập với Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân thành Việt Nam Giải phóng quân và cũng được coi là lực lượng tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trung tướng Phan Văn Giang chỉ đạo diễn tập tại Sư đoàn 3.

Trong 9 năm trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, quân và dân Việt Bắc-Quân khu 1 đã đánh 5.538 trận, tiêu diệt hơn 58.000 tên địch, gọi hàng và bắt sống hơn 10.800 tên, thu giữ hàng nghìn vũ khí, trang bị các loại. Quân và dân Liên khu Việt Bắc đã đóng góp gần 400.000 lượt nhân công phục vụ các chiến dịch, huy động  gần 31.000 tấn lương thực, thực phẩm phục vụ kháng chiến. Cũng trong giai đoạn này, quân và dân Việt Bắc còn làm tốt nghĩa vụ quốc tế giúp Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc mở Chiến dịch “Thập Vạn Đại Sơn” do đồng chí Lê Quảng Ba làm Tư lệnh. Chiến dịch này thể hiện sự phối hợp chiến đấu với tinh thần đoàn kết quốc tế cao cả giữa Quân đội nhân dân Việt Nam và Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc. Chiến dịch đã tiêu diệt nhiều đồn bốt, mở rộng khu Điền Quế, Việt Quế và các khu căn cứ Tả Giang, Thập Vạn Đại Sơn.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, địa bàn Quân khu 1 được coi như một “cảng nổi” nối đất nước ta với bạn bè quốc tế, đồng thời cũng là nơi tiếp nhận, trung chuyển hàng hóa viện trợ của các nước XHCN giúp đỡ Việt Nam tiến hành cuộc kháng chiến. Quân và dân Việt Bắc vốn đã được tôi luyện trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp, nên đã hình thành phẩm chất anh hùng cách mạng. Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước bắt đầu, hàng vạn thanh niên trên địa bàn Việt Bắc đã hăng hái thi đua huấn luyện, sẵn sàng lên đường chi viện cho tiền tuyến miền Nam. Các tỉnh trên địa bàn Quân khu 1 đã đưa gần 30 vạn thanh niên lên đường nhập ngũ (tương đương với 28 sư đoàn) hòa vào cuộc trường chinh của dân tộc. Toàn quân khu đã xây dựng và đưa vào chiến trường miền Nam 4 trung đoàn, 252 tiểu đoàn, 13 đại đội... (tương đương quân số 16 sư đoàn). Trong hai cuộc chiến tranh phá hoại của Không quân Mỹ, quân và dân Việt Bắc cùng các lực lượng khác đã bắn rơi 329 máy bay Mỹ, bắt sống nhiều giặc lái. Dân quân tự vệ trong quân khu đã tham gia 19 triệu ngày công làm hầm, hào, gần 40 vạn ngày công phục vụ chiến đấu..., góp phần cùng quân và dân cả nước giành thắng lợi hoàn toàn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Tổ quốc được hoàn toàn độc lập, non sông thu về một mối, LLVT Việt Bắc tiếp tục cùng quân và dân cả nước thực hiện xuất sắc hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. LLVT quân khu đã cùng các lực lượng khác đứng vững trên tuyến đầu, giành thắng lợi trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Trong suốt các cuộc chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc, LLVT Quân khu 1 càng đánh càng mạnh, càng đánh càng phát triển và đã trở thành lực lượng “tiên phong” trong phong trào đấu tranh vũ trang trước đây, trở thành lực lượng nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân trên địa bàn quân khu hiện nay. Trải qua quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, LLVT Quân khu 1 đã xây nên truyền thống “Trung hiếu, tiên phong, đoàn kết, chiến thắng”. Truyền thống đó thể hiện tinh thần trên dưới một lòng, gắn bó mật thiết với nhân dân, tự lực, tự cường, anh dũng chiến đấu và chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược, góp phần to lớn vào nhiệm vụ giải phóng, bảo vệ và xây dựng đất nước.

Những năm gần đây, LLVT Quân khu 1 tiếp tục tập trung vào nhiệm vụ củng cố thế trận quốc phòng, đặc biệt là việc xây dựng tiềm lực quốc phòng trong các khu vực phòng thủ cấp tỉnh, thành phố. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, quân khu đã chỉ đạo cơ quan quân sự các tỉnh làm tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tiến hành có hiệu quả việc xây dựng khu vực phòng thủ. Hiện nay, các tỉnh trên địa bàn quân khu đã tổ chức diễn tập vận hành cơ chế trong khu vực phòng thủ. Nhiều tỉnh đã tổ chức diễn tập một bên hai cấp sát với đặc thù nhiệm vụ của địa phương. 100% các huyện, thành phố, thị xã đã tổ chức diễn tập phòng thủ, diễn tập phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn. Từ các cuộc diễn tập, quân khu đã kiểm nghiệm được khả năng huy động nhân lực, vật lực phục vụ nhiệm vụ quốc phòng. Qua diễn tập, năng lực chỉ huy, điều hành và vai trò tham mưu của các ban, ngành, đoàn thể được nâng cao; quân khu đã rút kinh nghiệm, từng bước điều chỉnh thế bố trí lực lượng trong khu vực phòng thủ cho phù hợp với điều kiện địa hình và điều kiện tác chiến mới.

Việc nâng cao khả năng cơ động, sức chiến đấu của lực lượng chủ lực luôn được quân khu quan tâm chu đáo. Quân khu đã chủ động chỉ đạo các đơn vị củng cố, sắp xếp tổ chức, biên chế, xây dựng lực lượng cho phù hợp với nhiệm vụ tác chiến. Trong công tác huấn luyện, LLVT quân khu tập trung vào rèn luyện khả năng hiệp đồng chiến đấu, tinh thần chịu đựng khó khăn, gian khổ của bộ đội, bảo đảm cho các đơn vị có thể hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Hiện nay, lực lượng dân quân tự vệ (DQTV), dự bị động viên (DBĐV) của quân khu đã được xây dựng khá vững mạnh, đủ về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng. Các đơn vị DQTV vừa được tổ chức rộng khắp, vừa có lực lượng chuyên sâu, bảo đảm đúng tỷ lệ theo quy định. Hằng năm, các địa phương đã chi ngân sách bảo đảm tất cả các phân đội dân quân cơ động, các phân đội tự vệ đều được huấn luyện. Lực lượng DQTV sau huấn luyện đều có kiểm tra cả về chính trị và quân sự, do đó, lực lượng này đã trở thành nòng cốt trong các phong trào ở địa phương. Đối với lực lượng DBĐV, nhiều năm qua, quân khu đã tích cực rà soát, sắp xếp, tổ chức động viên, huấn luyện theo đúng quy định của trên. Nhiều địa phương còn trích kinh phí, không ngừng tăng số lượng quân DBĐV được huấn luyện hằng năm. Nhờ vậy, lực lượng dự bị được quản lý chặt chẽ, khi cần là có thể huy động được ngay. 

Là một địa bàn chiến lược của đất nước, LLVT Việt Bắc-Quân khu 1 đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh và trở thành một bộ phận quan trọng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hướng tới kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 25 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, 69 năm Ngày truyền thống LLVT Quân khu 1; Đảng ủy, Bộ tư lệnh quân khu tập trung xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ LLVT quân khu có bản lĩnh chính trị vững vàng, nâng cao chất lượng tổng hợp, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và hiện đại, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Trung tướng PHAN VĂN GIANG, Tư lệnh Quân khu 1