QĐND - Một ngày đầu tháng 4-2000, trời sáng trong, mát dịu, theo kế hoạch đã đăng ký, Đại tá Nguyễn Nhật Kỷ, Phó cục trưởng Cục Chính trị, Tổng cục Chính trị (TCCT) cùng tôi và đồng chí Nguyễn Quốc Huy, Trợ lý Phòng Tuyên huấn, Cục Chính trị đến nhà riêng Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ở số 30, phố Hoàng Diệu, Hà Nội, để xin ý kiến về xác định Ngày truyền thống TCCT. Đại tá Nguyễn Huyên, Trợ lý của Đại tướng mời chúng tôi ngồi uống nước tại phòng khách để ông lên báo cáo Đại tướng. Tôi tranh thủ ngắm nhìn các hiện vật lưu niệm mà các đơn vị quân đội, nhân dân và bạn bè quốc tế tặng Đại tướng, được bài trí, sắp đặt ngay ngắn, nhiều hiện vật lưu niệm được treo trên tường. Ít phút sau, Đại tướng xuất hiện với nụ cười đôn hậu, bắt tay từng người.

Cán bộ Cục Chính trị, Tổng cục Chính trị vinh dự được chụp ảnh cùng Đại tướng sau buổi làm việc (tác giả bài viết, đứng thứ hai, từ phải sang).

Đại tá Nguyễn Nhật Kỷ báo cáo với Đại tướng về chủ trương của Đảng ủy, thủ trưởng TCCT về việc xác định Ngày truyền thống TCCT và xin ý kiến của Đại tướng. Đến nay, tôi vẫn nhớ như in, Đại tướng không đề cập ngay vào việc xác định ngày truyền thống, mà sau khi nghe chúng tôi báo cáo, Đại tướng kể lại một số hoạt động công tác chính trị những ngày đầu thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân. Đại tướng nói: “Đội trưởng là đồng chí Hoàng Sâm, Chính trị viên, Bí thư chi bộ là đồng chí Xích Thắng. Khi thành lập Ban Chính trị, anh Lâm Cẩm Như làm Trưởng ban đầu tiên. Để có tài liệu giáo dục chính trị cho đội viên, tôi viết bài “Công tác chính trị trong Quân đội cách mạng” còn anh Đồng (sau này là Thủ tướng Phạm Văn Đồng-PV) viết bài “Anh Chính trị viên trong Quân đội”. Ban Chính trị tuy ít người nhưng đã làm tốt công tác chính trị tư tưởng, động viên bộ đội…”.

Được nghe Đại tướng kể chuyện, chúng tôi càng nhận thức sâu sắc về hoạt động công tác chính trị những ngày đầu của Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân. Đó cũng là một cơ sở quan trọng để xác định ngày truyền thống của TCCT. Khi chúng tôi báo cáo mấy phương án đề xuất xác định ngày truyền thống của TCCT và xin ý kiến Đại tướng, dừng lại ít phút suy ngẫm, Đại tướng nói, đại ý: Nặng về lấy ngày đầu (22-12-1944) làm ngày truyền thống của TCCT… Tuy có trùng với Ngày thành lập QĐND Việt Nam, nhưng đó là một vinh dự”.

Sau khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp cho ý kiến, đồng chí Thượng tướng Phạm Thanh Ngân, Chủ nhiệm TCCT chỉ đạo trực tiếp Cục Chính trị tổng hợp các ý kiến để trình Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu (nguyên Chủ nhiệm TCCT). Đồng chí Lê Khả Phiêu ghi vào tờ trình: “Tôi đồng ý lấy ngày 22-12-1944 là ngày truyền thống, như những phân tích của anh Văn, anh Mân, anh Quyết… Thực chất, có quân đội là đã có công tác đảng, công tác chính trị”.

Trong dịp kỷ niệm 56 năm Ngày thành lập QĐND (22-12-2000), TCCT lần đầu tiên tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 56 năm ngày truyền thống và vinh dự đón nhận Huân chương Sao Vàng. Cho đến giờ, một ký ức tôi không bao giờ quên: Sau buổi làm việc xin ý kiến Đại tướng hôm đó, chúng tôi xin phép được chụp ảnh lưu niệm. Đại tướng cười vui và nói: “Thế thì ta ra tiền sảnh chụp cho ảnh đẹp”. Bức ảnh đó với tôi luôn là một kỷ vật quý.

Đại tá PHAN SỸ THAO

(Nguyên Trưởng phòng Tuyên huấn, Cục Chính trị, TCCT)