Khẳng định chất lượng đào tạo tiến sĩ

QĐND - Các chuyên ngành đào tạo tiến sĩ có yêu cầu khác nhau, nhưng điểm chung là sản phẩm của các luận án tiến sĩ đều có đóng góp về tri thức mới cho lĩnh vực chuyên ngành. Kết quả nghiên cứu của không ít luận án đã xây dựng cơ sở khoa học quan trọng cho thiết kế, chế tạo vũ khí trang bị kỹ thuật phục vụ quân đội. Đó là điểm nổi bật trong công tác đào tạo tiến sĩ tại Viện Khoa học và Công nghệ quân sự (Bộ Quốc phòng)-một địa chỉ đào tạo tiến sĩ có uy tín của quân đội và đất nước.

Đã nhiều lần được tham dự thử nghiệm cùng đơn vị, chứng kiến loại vũ khí phá vật cản cho bộ binh FMV-B1 thể hiện uy lực, hiệu quả, nhưng chỉ đến khi được Đại tá, TS Nguyễn Trang Minh, Trưởng phòng Đào tạo Viện Khoa học và Công nghệ (KH-CN) quân sự chia sẻ thông tin, chúng tôi mới biết đây là sản phẩm mới, được thiết kế, chế tạo trên cơ sở các kết quả nghiên cứu của nhiều nhà khoa học, trong đó có sự đóng góp của những nghiên cứu sinh (NCS), như luận án tiến sĩ “Nghiên cứu ảnh hưởng của một số tham số kết cấu đến đặc trưng động lực học của hệ thống tên lửa kéo chuỗi lượng nổ mềm liên tục” của NCS Phan Văn Chương. Theo Đại tá, TS Nguyễn Trang Minh, luận án đã đưa ra nhiều đóng góp mới như: Xây dựng tổng quan về động lực học của tên lửa kéo chuỗi lượng nổ mềm liên tục; thiết lập mô hình lý thuyết đối với động lực học bay của hệ thống tên lửa kéo chuỗi lượng nổ mềm; xây dựng phần mềm mô phỏng quá trình chuyển động của hệ thống tên lửa kéo chuỗi lượng nổ mềm liên tục… Các kết quả nghiên cứu của luận án đã góp phần xây dựng cơ sở khoa học quan trọng để hoàn thiện các phương pháp tính toán, thiết kế, chế tạo thành công vũ khí FMV-B1.

Các nhà khoa học và nghiên cứu sinh của Viện Khoa học và Công nghệ quân sự tham gia thử nghiệm trên thao trường. Ảnh: Nguyễn Trang

Bên cạnh nhiệm vụ nghiên cứu, ứng dụng KH-CN phục vụ quốc phòng và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, ngay từ năm 1979, Viện KH-CN quân sự đã được cấp trên giao nhiệm vụ đào tạo tiến sĩ. Hiện nay, viện đang đào tạo 2 chuyên ngành tiến sĩ toán học; 2 chuyên ngành tiến sĩ vật lý; 2 chuyên ngành tiến sĩ hóa học; 6 chuyên ngành tiến sĩ kỹ thuật và đang tích cực chuẩn bị đào tạo tiến sĩ ngành kỹ thuật môi trường. Từ năm 1979 đến nay, viện đã đào tạo được 167 tiến sĩ. Riêng trong năm 2014, viện quản lý 142 NCS, 15 NCS đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ tại viện.

Theo Đại tá, PGS, TS Nguyễn Minh Tuấn, Phó giám đốc Viện KH-CN quân sự, nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ là một trong những nội dung quan trọng mà Đảng ủy, Ban giám đốc viện xác định nhằm thiết thực hưởng ứng Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Để làm được điều này, viện quyết liệt thực hiện mục tiêu “sản phẩm của các luận án tiến sĩ phải có đóng góp về tri thức mới cho lĩnh vực chuyên ngành”. Riêng luận án tiến sĩ kỹ thuật được gắn chặt với các nhiệm vụ khoa học công nghệ của viện, phải tạo cơ sở khoa học để giải quyết những vấn đề mà thực tiễn đòi hỏi… Các luận án tiến sĩ, đặc biệt là luận án hoàn thành những năm gần đây đều có chất lượng tốt. Điển hình như luận án tiến sĩ Vật lý, chuyên ngành Quang học của NCS Hoàng Đình Hải “Nghiên cứu ảnh hưởng của một số thông số lên kìm quang học sử dụng hai chùm xung Gauss ngược chiều” đã tạo cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu, tính toán, thiết kế các thiết bị la-de phục vụ quân sự; các giá trị khoa học, đóng góp mới của luận án đã được công bố trên các tạp chí khoa học chuyên ngành hàng đầu của Hoa Kỳ, Ba Lan, Trung Quốc. Luận án tiến sĩ Toán học, chuyên ngành Cơ sở toán học cho tin học “Nghiên cứu xây dựng một số giải pháp bảo đảm an toàn thông tin trong quá trình khai phá dữ liệu” được NCS Lương Thế Dũng viết và bảo vệ bằng tiếng Anh; những kết luận mới của luận án đã được đăng tải trên các tạp chí khoa học chuyên ngành uy tín của Nhật Bản, Hoa Kỳ. Luận án đã đề xuất 4 giải pháp cho  4 vấn đề trong khai phá dữ liệu đảm bảo tính bảo mật cao, làm cơ sở khoa học phục vụ nghiên cứu phát triển các giao thức an toàn thông tin, an ninh mạng, tác chiến mạng…

Nói về các biện pháp để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ trong thời gian tới, Đại tá, PGS, TS Nguyễn Minh Tuấn khẳng định, việc đầu tiên Đảng ủy, Ban giám đốc và các cơ quan chức năng của viện quan tâm là bảo đảm chất lượng “đầu vào”. Theo đó, viện có quy chế tuyển NCS rất chặt chẽ, coi trọng chất lượng hơn số lượng (năm 2014, chỉ tiêu đào tạo 35 tiến sĩ, có 44 thí sinh nộp hồ sơ nhưng viện chỉ tuyển 29 NCS). Bên cạnh đó, trong quá trình đào tạo, viện và cán bộ hướng dẫn thường xuyên khuyến khích, tạo điều kiện cho NCS bám sát thực tiễn, tham gia thực nghiệm; cử NCS tham dự các hội nghị khoa học chuyên ngành, định kỳ hằng năm tham gia hội nghị khoa học dành cho các NCS khu vực châu Á. Đặc biệt, viện có cơ chế kiểm soát, đánh giá chất lượng; kiểm định các tri thức mới, các giá trị khoa học mà luận án đóng góp một cách chặt chẽ. Viện KH-CN quân sự là một trong những cơ sở đào tạo tiên phong, thực hiện tốt việc tổ chức đánh giá các kết quả nghiên cứu trước khi diễn ra hội thảo luận án tiến sĩ, ở đó, các đối tượng quan tâm có thể tham gia đặt câu hỏi, phản biện, chất vấn NCS… Với những cách làm và kết quả đã đạt được, Viện KH-CN quân sự được Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá cao trong công tác đào tạo tiến sĩ, trở thành cơ sở đào tạo tiến sĩ có uy tín của quân đội và đất nước.