Ngày khai giảng năm nay có ý nghĩa đặc biệt khi trùng với kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục - tiền thân của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đây là dịp để nhìn lại hành trình đóng góp của ngành Giáo dục đối với sự phát triển đất nước, đồng thời khẳng định vai trò then chốt của giáo dục trong kiến tạo con người, thúc đẩy hội nhập và phát triển trong kỷ nguyên mới.
 |
Cô, trò lớp 9A7, Trường THCS Ngọc Thụy trong ngày khai giảng năm học mới 2025-2026.
|
|
Các em học sinh lớp 9A7, Trường THCS Ngọc Thụy hân hoan đón chào năm học mới 2025-2026. |
Thời gian qua, nhiều chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước đã được ban hành nhằm thúc đẩy đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Tín hiệu tích cực đầu tiên phải kể đến là việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Nghị quyết được kỳ vọng tạo bước ngoặt chiến lược, đưa nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành động lực phát triển và lợi thế cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên mới. Đây là chuyển biến lớn trong tư duy, khẳng định giáo dục lấy con người làm trung tâm. Đầu tư cho giáo dục vì thế cần đổi mới mạnh mẽ, phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Nghị quyết 71 không chỉ xác định chủ trương, mà còn đặt ra yêu cầu cụ thể về lộ trình triển khai, với một số nội dung thực hiện ngay từ năm học 2025-2026. Đồng thời, với tầm nhìn chiến lược, Nghị quyết xác định, đến năm 2030, giáo dục mầm non và phổ thông sẽ mở rộng tiếp cận công bằng và đạt chất lượng tiên tiến trong khu vực châu Á. Việt Nam sẽ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Các trường đại học được định hướng trở thành trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của quốc gia và các vùng. Đến năm 2035, hệ thống giáo dục - đào tạo tiếp tục được hiện đại hóa, bảo đảm tính công bằng, chất lượng và hội nhập.
Tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam phấn đấu xây dựng hệ thống giáo dục quốc dân hiện đại, công bằng, chất lượng cao, nằm trong nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới. Mọi người dân có cơ hội học tập suốt đời, phát triển toàn diện kỹ năng và tiềm năng cá nhân. Nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài khoa học, công nghệ sẽ trở thành động lực và lợi thế cạnh tranh cốt lõi thúc đẩy đất nước phát triển, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao. Phấn đấu ít nhất 5 trường đại học Việt Nam thuộc top 100 thế giới ở một số lĩnh vực theo các bảng xếp hạng quốc tế uy tín.
 |
Khí thế mới trong ngày đầu năm học. |
Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Nghị quyết 71 xác định giáo dục và đào tạo là "quốc sách hàng đầu", là "nhân tố quyết định tương lai của dân tộc", đặt phát triển giáo dục và đào tạo trong tư duy quản trị quốc gia, quản trị xã hội, đưa các mục tiêu nhiệm vụ phát triển giáo dục và đào tạo thành trọng tâm trong chiến lược, quy hoạch, chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển các lĩnh vực của quốc gia. Đây là cơ hội đặc biệt, chưa từng có đối với ngành giáo dục, là sứ mệnh, trách nhiệm và vinh dự lớn lao của ngành.
Năm học 2025 - 2026 là năm học đầu tiên triển khai Luật Nhà giáo, có hiệu lực từ ngày 1-1-2026. Lần đầu tiên, Quốc hội ban hành bộ luật riêng quy định đầy đủ về vị trí, vai trò, quyền, nghĩa vụ và chính sách đối với đội ngũ nhà giáo. Đây là bước cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc tôn vinh, chăm lo và phát triển lực lượng then chốt của sự nghiệp giáo dục.
Tại Kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non và học sinh phổ thông. Tại Kỳ họp này, Quốc hội cũng thông qua Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi. Mục tiêu đặt ra đến năm 2030, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đạt chuẩn phổ cập nhóm tuổi này. Đây là những hành lang pháp lý quan trọng để thực hiện các mục tiêu về giáo dục, đào tạo chất lượng, công bằng, bảo đảm quyền được học tập của mọi người dân.
 |
Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo xác định đến năm 2030, giáo dục mầm non và phổ thông sẽ mở rộng tiếp cận công bằng và đạt chất lượng tiên tiến trong khu vực châu Á. |
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học 2025-2026, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cần đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động, chuyển từ cải cách, chỉnh sửa sang tư duy kiến tạo, dẫn dắt, phát triển quốc gia bằng giáo dục, lấy chất lượng, công bằng, hội nhập, hiệu quả làm thước đo, siết chặt kỷ luật thực thi. Phải đảm bảo tiếp cận bình đẳng trong giáo dục, nâng cao mặt bằng dân trí, không để bất kỳ trẻ em nào bị bỏ lại phía sau. Đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện; tạo đột phá trong giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp; đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong giáo dục; chăm lo đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; thúc đẩy chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục, biến công nghệ thành cú hích cho chuyển đổi, đổi mới căn bản, toàn diện; ưu tiên đầu tư cho giáo dục; xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời...
Thư gửi học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (15-9-1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em". Năm học 2025 - 2026 chính thức bắt đầu, mở ra chặng đường mới với nhiều kỳ vọng. Ngành Giáo dục xác định chủ đề năm học 2025 - 2026 là: “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển”, đồng thời triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đổi mới. Phát huy những kết quả đã đạt được và tinh thần đoàn kết, nỗ lực của toàn ngành, chúng ta có cơ sở vững chắc để tin tưởng vào một năm học chuyển biến tích cực, góp phần đưa giáo dục Việt Nam phát triển bền vững, hội nhập và vươn tầm, xứng đáng với lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu.
VĂN DUYÊN
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.