Hội nghị có sự tham dự của hơn 900 đại biểu là đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, cơ sở giáo dục đại học trong cả nước. Hội nghị nhằm đánh giá kết quả đã đạt được trong triển khai tự chủ đại học, thẳng thắn nhìn nhận khó khăn, vướng mắc, xác định những nguyên nhân trọng yếu, từ đó định hướng lộ trình cùng những việc cần làm trong thời gian tới.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Đại đa số các trường thực hiện tự chủ ở mức độ toàn diện và sâu rộng đều đã mang lại hiệu quả tích cực (trên 77%). Theo kết quả khảo sát, trên 80% các trường trả lời khảo sát triển khai tự chủ toàn diện, sâu rộng về tuyển sinh và đào tạo dẫn đến các kết quả đạt được tích cực (trên 85%). Trên 65% các trường trả lời khảo sát triển khai tự chủ toàn diện, sâu rộng về hoạt động khoa học và công nghệ, các kết quả đạt được tích cực (trên 80%).

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, hiện nay đã có 142/232 trường đại học đủ điều kiện tự chủ theo quy định của Luật Giáo dục đại học (được sửa đổi, bổ sung năm 2018). Khi thực hiện tự chủ đại học, các trường có chính sách cạnh tranh, thu hút giảng viên giỏi chuyên môn và khả năng nghiên cứu khoa học. Tỷ lệ giảng viên trình độ tiến sĩ ngày một tăng, từ 25% năm 2018 lên trên 31% năm 2021. Các chính sách về lương thưởng của giảng viên cũng được cải thiện.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn và Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh. 

Về nâng cao năng lực tài chính của cơ sở, từ 2018 đến 2021, tổng thu của các cơ sở giáo dục đại học tự chủ đa phần tăng lên, tổng thu ngoài ngân sách Nhà nước cấp chi thường xuyên cũng tăng, thu nhập bình quân tăng 20,8% đối với giảng viên và 18,7% đối với cán bộ quản lý. Giảng viên thu nhập trên 200 triệu đồng/năm tăng từ 19,4% lên 31,34%; thu nhập trên 300 triệu đồng trở lên tăng từ 0,75% lên 5,97% sau 3 năm thực hiện tự chủ.

Về đảm bảo chất lượng, tính đến 28-2-2022, cả hệ thống có 274 cơ sở giáo dục hoàn thành báo cáo tự đánh giá, 174 cơ sở giáo dục được tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục trong nước đánh giá ngoài và công nhận đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục. 591 chương trình đào tạo hoàn thành tự đánh giá, 470 chương trình đào tạo được đánh giá ngoài, trong đó có 308 chương trình đào tạo được công nhận đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Các đại biểu dự hội nghị. 

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng những thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức, tư duy và hành động tự chủ đại học được kỳ vọng sẽ là dẫn dắt hành trình bứt phá của giáo dục đại học. Trong 5 năm tới, giai đoạn 2022-2026, định hướng trọng tâm là đẩy mạnh nhận thức, quan điểm về tự chủ đại học theo đường lối, chủ trương, chính sách đúng đắn, đã được kiểm nghiệm trong thực tiễn của Đảng và Nhà nước.

Khi thực hiện tự chủ đại học, các trường có chính sách cạnh tranh, thu hút giảng viên giỏi chuyên môn và khả năng nghiên cứu khoa học. Tỷ lệ giảng viên trình độ tiến sĩ ngày một tăng. Các chính sách về lương thưởng của giảng viên cũng được cải thiện.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam trao đổi cùng các đại biểu bên lề hội nghị. 

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, tự chủ đại học là một chặng đường đổi mới rất dài, có nhiều chông gai, gian khổ và khó khăn phía trước. Bốn mục tiêu quan trọng khi tự chủ đại học là cần phát triển tốt hơn nữa nguồn nhân lực chất lượng cao – một trong 3 đột phá chiến lược. Hiện nay việc đào tạo nhân lực chất lượng cao đang thiếu về số lượng và yếu về chất lượng, không gian phát triển đại học cả về số lượng và đảm bảo chất lượng còn chặng đường dài phía trước. Bên cạnh đó, cần thực hiện tự chủ để sử dụng tốt hơn nguồn lực con người, nguồn lực tài chính như sử dụng hiệu quả đầu tư từ ngân sách nhà nước, thu hút đầu tư của doanh nghiệp bằng những hình thức khác nhau vào các trường đại học công lập… Đặc biệt, cần đảm bảo công bằng hơn cho mọi người khi tiếp cận giáo dục đại học ở chất lượng cao.

Tin, ảnh: KHÁNH HÀ