Từ thế hệ tôi trở về trước, SGK là tài sản chung của nhiều thế hệ học trò. Những cuốn sách được dùng chung cho anh chị em trong nhà, chuyển cho họ hàng, bạn bè; tặng các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn ở vùng sâu, vùng xa... Bản thân tôi từng kết hợp mua SGK mới và dùng cũ, rồi để lại toàn bộ cho các em con của cô, dì. Dù có ý kiến cho rằng một bộ SGK dùng chung dẫn tới độc quyền tri thức, làm hạn chế khả năng đổi mới và sáng tạo của người dạy và học, nhưng cũng phải nghĩ tới bao thế hệ học sinh từ một bộ SGK THPT đã góp phần tạo ra nhiều nhân tài cho đất nước.

Ảnh minh họa: qdnd.vn

Khi em tôi bước vào lớp 1, cả nhà hào hứng vì em được học sách mới. So với thời tôi học, sách đẹp hơn, chất lượng giấy màu tốt, nội dung đầy đủ hơn, hình ảnh minh họa sinh động. Năng lực thực tế của học sinh được coi trọng hơn điểm số từ kiến thức trong SGK, bước đầu tạo niềm tin nơi phụ huynh về sự đổi mới trong giáo dục.

Tuy nhiên, những bất tiện bắt đầu xảy ra khi nhà tôi chuyển sang địa phương khác sinh sống. Em tôi chuyển trường, phải học hai bộ SGK khác nhau ngay năm lớp 1. Mẹ tôi chạy đôn chạy đáo tìm mua sách mới theo lựa chọn của các trường. Mỗi bộ sách có cách trình bày, hệ thống bài học khác nhau nên mỗi tối ôn bài, cả mẹ và em tôi đều loay hoay để tìm hiểu, từ đó có thể dạy em học. Em tôi nhiều lần khóc vì quá tải lượng kiến thức trong những bộ sách mới.

Như thế, sự đa dạng SGK đã trở thành nỗi lo của nhiều học sinh và phụ huynh. Tôi cũng nghe nhiều phụ huynh khác chỉ ra hạn chế của việc sử dụng nhiều bộ SGK như: Học sinh lớp sau rất khó sử dụng lại sách của lớp trước; SGK chỉ dùng được một lần vì yêu cầu học sinh làm bài tập trực tiếp vào sách, gây lãng phí và là gánh nặng cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn... Ngoài ra, các thầy cô phải liên tục điều chỉnh giáo án, phương pháp dạy nên việc bồi dưỡng chuyên môn và trao đổi kinh nghiệm giảng dạy khó thống nhất.

Bởi vậy, Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đưa ra chủ trương bảo đảm cung cấp một bộ SGK thống nhất toàn quốc, tôi thấy rất vui và hoàn toàn ủng hộ. Một bộ sách không đồng nghĩa với một cách học. Trên nền tảng một bộ SGK chuẩn, giáo viên có thể tự do sáng tạo phương pháp, bổ sung tài liệu mở, học liệu số, câu chuyện thực tế phong phú... Yếu tố làm nên những học sinh giỏi có lẽ là năng lực tự học của các em và sự truyền thụ của thầy cô, hơn là số lượng bộ SGK được áp dụng. Một bộ SGK thống nhất nhưng được dạy bằng phương pháp sáng tạo sẽ vẫn khơi gợi hứng thú học tập cho các em học sinh và tạo nên những thành tựu giáo dục.

Giáo dục cần một nền tảng chắc chắn, cần sự ổn định để nuôi dưỡng bền vững những thế hệ học sinh, để xây dựng những con người xã hội chủ nghĩa. Việc trở về dùng một bộ SGK chung không phải bước lùi, mà là quyết định mang ý nghĩa nhân văn lâu dài cho xã hội, nhằm xây dựng một nền giáo dục chất lượng, công bằng, hiện đại, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào hệ thống giáo dục quốc dân.

HOÀNG LAM

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.