Chúng ta đang thực hiện đổi mới giáo dục và đào tạo. Chương trình Giáo dục phổ thông mới đề cao năng lực và phẩm chất của người học cũng đã được triển khai. Nếu giữ mãi tư duy phải học thêm học sinh mới học tốt thì rõ ràng chúng ta sẽ lại tiếp tục giẫm vào lối mòn. Để giảm dần và xóa bỏ tình trạng dạy thêm, học thêm, cần thay đổi tư duy, nhận thức một cách đồng bộ cả hệ thống, từ những người làm luật, cơ quan quản lý nhà nước, nhà trường, thầy cô, gia đình và xã hội. Mà điều này thì cần thời gian.
Có lẽ tối ưu và có thể áp dụng được ngay chính là hướng dẫn cho trẻ cách tự học, tự đọc. Khi trẻ chủ động, tích cực, độc lập tìm hiểu chúng mới biết được những kiến thức, kỹ năng cần bổ sung. Vậy ai là người hướng dẫn trẻ tự học? Cha mẹ có dạy con tự học được không? Đương nhiên là có và họ là những người có thể dạy cho con mình theo cách gần gũi nhất, hiệu quả nhất. Thế nhưng không phải phụ huynh nào cũng có khả năng này, bởi bản thân họ không hề có khả năng hay kinh nghiệm sư phạm. Có khi chính họ còn chưa hiểu cặn kẽ tự học có thể thực hiện như thế nào.
Rõ ràng giáo viên chính là những người dìu dắt trẻ bắt đầu quá trình tự học và đồng hành, hướng dẫn trẻ tự học một cách hiệu quả. Thế nhưng giáo viên vốn đã phải gồng gánh nhiều công việc và áp lực. Việc đòi hỏi họ còn phải thêm phần hướng dẫn học sinh tự học liệu có khả thi? Câu trả lời là có nếu giáo viên có quyền dành ra giờ tự học cho học sinh và chủ trương này được nhất quán. Giờ tự học có thể dài, ngắn tùy đối tượng học sinh. Giờ tự học có thể là thời gian giáo viên hướng dẫn học sinh tự đọc, tự tìm hiểu thêm những bài học thầy cô chưa kịp dạy trên lớp. Giờ tự học cũng có thể để giáo viên động viên, khuyến khích học sinh hứng thú với việc bổ sung kiến thức. Đó cũng có thể là khoảng thời gian để cả lớp, cả trường cùng nêu gương, giúp học sinh nhìn thấy “mô hình mẫu” từ chính các bạn của mình mà nỗ lực phấn đấu, thi đua. Khi tự học trở thành thói quen, tự khắc vấn nạn dạy thêm, học thêm cũng được giải quyết, thuyên giảm và hơn thế, trẻ có thời gian để tìm hiểu bản thân, khám phá những lĩnh vực mình thực sự yêu thích.
HIỀN VINH
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.
QĐND Online - Trước thông tin Hà Nội sẽ thực hiện tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019-2020 theo phương thức hoàn toàn mới, đó là thay vì thi 2 môn Ngữ văn và Toán như hiện nay, thí sinh sẽ phải thi 3 bài thi, với ít nhất 6 môn học liên quan.
Trong tuần qua, liên tiếp các vụ việc liên quan đến vấn đề ứng xử thiếu chuẩn mực của giáo viên gây bức xúc dư luận.