Ngày 13-3-2020, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Adhanom Ghebreyesus phát đi cảnh báo: Châu Âu hiện là tâm điểm của đại dịch Covid-19 toàn cầu. Ngay sau đó, Đan Mạch, Ukraine, Ba Lan, Cộng hòa Síp ra thông báo lệnh tạm đóng cửa biên giới và không cho người nước ngoài nhập cảnh. Áo đóng cửa biên giới với Thụy Sĩ và Liechtenstein, đồng thời cấm các chuyến bay từ Thụy Sĩ, Tây Ban Nha và Pháp đến nước này, trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của dịch Covid-19.
Để tổ chức Vòng chung kết (VCK) Euro 2020 ở 11 quốc gia (Anh, Đức, Italy, Nga, Azerbaijan, Hungary, Tây Ban Nha, Romania, Scotland, Hà Lan, Đan Mạch), UEFA đã phải lên kế hoạch từ 10 năm trước. Thế rồi, khi mọi người khấp khởi chờ đến thời điểm trái bóng Euro 2020 lăn trên khắp sân cỏ châu Âu thì đại dịch bất ngờ ập xuống.
 |
Sân Wembley, thánh địa của bóng đá Anh sẽ nơi là tổ chức trận chung kết Euro 2020.Ảnh: Alantic. |
Ngay cả khi không có dịch Covid-19 thì việc tổ chức Euro 2020 cũng là bài toán cực khó với UEFA. Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin cùng các thuộc cấp đi lại khắp châu Âu để giải quyết mọi vấn đề liên quan đến chính trị, tôn giáo, ngôn ngữ, luật thuế, giá trị tiền tệ, quy tắc thị thực và quan trọng nhất vẫn luôn là chuyện kinh phí. Thậm chí đến bây giờ, hai thành phố bị tước quyền đăng cai là Dublin (Ireland) và Bilbao (Tây Ban Nha) vẫn đang đòi UEFA phải trả tiền vì “phá vỡ hợp đồng”.
Lần đầu tiên trong lịch sử 60 năm của mình, VCK Euro (2020) bắt đầu vào tối thứ sáu với trận khai mạc giữa Italy và Thổ Nhĩ Kỳ tại Rome. UEFA đã tính toán rất kỹ khi lựa chọn 11 sân vận động ở 11 quốc gia để tiện đường cho các đội tuyển di chuyển. Ngay cả khi dịch bệnh bùng phát, UEFA đã có sẵn kịch bản ứng phó. Sẽ không có chuyện dừng cuộc chơi giữa chừng. Nếu cần thiết, tất cả 24 đội bóng sẽ dồn về một địa điểm thi đấu ở Anh hay Bồ Đào Nha, như cách thức UEFA tổ chức Champions League hai mùa giải qua kể từ vòng loại trực tiếp.
Bất cứ diễn biến dù phức tạp đến đâu xảy ra trong 30 ngày diễn ra VCK Euro 2020 thì trái bóng Uniforia (ghép từ hai chữ “unity”-đồng nhất và “euphoria”-hưng phấn, nhằm nói tới một châu Âu thống nhất và cùng nhau tiến bộ) vẫn sẽ cứ lăn trên 11 sân bóng châu Âu và “chỉ khi nào tiếng còi mãn cuộc vang lên thì tôi mới cảm thấy thực sự nhẹ nhõm”, Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin cho hay và ông này tiếp tục than thở: “Để trái bóng Uniforia lăn ở trận khai mạc VCK Euro 2020 đã là chuyện rất phức tạp. Giờ, mọi chuyện thậm chí còn phức tạp hơn”.
Quay trở lại thời điểm đầu tháng 3-2020, các nhà tài trợ đã kích hoạt hàng loạt chương trình quảng bá, khuyến mãi sản phẩm của họ. Poster quảng bá về Euro 2020, về sản phẩm của các nhà tài trợ được dán, treo ở đầy đường phố châu Âu, trong các ngõ hẻm, siêu thị, quán cà phê, rạp chiếu phim...
Và sau đó, đại dịch Covid-19 đã đưa thế giới dừng lại, trong đó có trái bóng Uniforia.
Tháng 4-2020, Martin Kallen, Giám đốc UEFA chịu trách nhiệm về giải đấu vò đầu bứt tai: “Chúng ta sẽ làm việc này như thế nào? Chúng ta sẽ tiến lên ra sao? Chúng tôi không biết điều gì sẽ xảy ra vào tuần tới, tháng tới nữa”. Các tập đoàn tài trợ liên tục gọi điện truy vấn những người đứng đầu UEFA về việc có tổ chức VCK Euro 2020 hay không, và nếu có thì vào thời điểm nào? Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin nhớ lại: “Đã có thời điểm tôi muốn truyền tải thông điệp “chúng ta sẽ dừng cuộc chơi” tới nhà tài trợ. Tôi cảm giác bầu không khí lúc đó như thể cạn kiệt oxy, chỉ vài phút nữa thôi, tất cả sẽ sụp đổ theo đúng nghĩa đen chứ không đơn thuần chỉ là thiệt hại về mặt tài chính”.
Vào buổi sáng của trận chung kết Champions League vừa qua, lãnh đạo UEFA đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp tại khách sạn ở Bồ Đào Nha sau khi biết tin các quy định mới ở Scotland có thể buộc toàn bộ đội bóng phải cách ly, nếu chỉ một cầu thủ được kiểm tra dương tính với virus SARS‑CoV‑2. Lại liên tiếp các cuộc điện thoại giữa quan chức UEFA và người đứng đầu các chính phủ ở Anh, Scotland, Croatia... để giải thích, thuyết phục. “Chúng tôi luôn phải có kế hoạch B, C hoặc D”, Martin Kallen, Giám đốc UEFA chịu trách nhiệm về giải đấu tự tin cho hay, khác hẳn vẻ u sầu của ông cách đây hơn một năm về trước.
Ngay lúc này đây, các nhà lãnh đạo của UEFA đã phải điều chỉnh kế hoạch công du của mình. Họ sẽ chia thành nhiều nhóm đi tới 11 thành phố đăng cai để chuẩn bị sẵn cho mọi kịch bản có thể xảy ra. Hành trình của họ đã được lên kế hoạch tỉ mỉ cho đến hết tối 21-6, một ngày quan trọng mà Thủ tướng Anh Boris Johnson dự tính công bố nước Anh sẽ trở lại cuộc sống bình thường, gỡ bỏ hầu hết các hạn chế liên quan đến việc tiếp xúc xã hội. UEFA đang mong nhận được sự ủng hộ của Chính phủ Anh, để chính quyền London cho phép 3-4 vạn người hâm mộ vào sân Wembley cổ vũ cho trận chung kết vào ngày 12-7 tới.
“Tôi nghĩ chuyện trên là có thể”, Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin tự tin nói. “Tại sao không cơ chứ?”.
TRUNG GIANG