Bên dưới tán cây xanh ấy là những đường làng đã được bê tông hóa, những trường học luôn rộn vang tiếng trẻ thơ, từng nếp nhà sàn đơn sơ trước đây giờ đã là homestay đón khách phương xa. Từ thủ đô kháng chiến năm xưa, Tân Trào nay đang trở thành điểm đến du lịch văn hóa - lịch sử tiêu biểu - nơi quá khứ và hiện tại giao thoa trong mạch nguồn cách mạng.

Diện mạo nông thôn khởi sắc, đời sống người dân nâng cao

Tân Trào - nơi từng được chọn làm trung tâm Khu giải phóng, là cái nôi hun đúc cho những quyết định mang tính bước ngoặt của dân tộc Việt Nam trong năm 1945. Tại nơi rừng núi bạt ngàn ấy, dưới tán cây đa cổ thụ, bản Quân lệnh số 1 được Đại tướng Võ Nguyên Giáp tuyên đọc, chính thức phát lệnh tổng khởi nghĩa; Quốc dân Đại hội họp tại đình Tân Trào đã nhất trí thông qua mệnh lệnh của Mặt trận Việt Minh. Nơi đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng sống, làm việc tại lán Nà Nưa để chỉ đạo cách mạng.

Những địa danh như Hang Bòng, đình Tân Trào, Cây đa Tân Trào… không chỉ là chứng tích lịch sử, mà đã trở thành biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý chí cách mạng kiên cường, bất khuất của bao thế hệ, là “địa chỉ đỏ” về giáo dục truyền thống của dân tộc Việt Nam.

Về Tân Trào hôm nay, điều dễ nhận thấy là sự đổi thay rõ nét trong từng mái nhà, ngõ xóm. Những con đường đất đỏ năm xưa giờ đã được bê tông hóa, trải nhựa thẳng tắp, nối liền các thôn bản. Nhà văn hóa, trường học, trạm y tế được xây dựng khang trang, đạt chuẩn quốc gia. Không còn cảnh nhà tạm, nhà dột nát, thay vào đó là những mái ngói đỏ tươi, vườn cây xanh mát, tạo nên một bức tranh nông thôn mới đầy sức sống.

Du khách tham quan, chụp ảnh lưu niệm tại đình Tân Trào. Ảnh: CẨM LỆ 

Ông Bàng Minh Hạnh, người dân thôn Khuôn Hẻ, xã Tân Trào chia sẻ: “Trước đây, đường làng lầy lội, đi lại khó khăn. Nay thì xe máy, ô tô vào tận ngõ. Nhà tôi trồng chè, nuôi ong, thu nhập ổn định, con cái được học hành đầy đủ. Cuộc sống khác xưa nhiều lắm”.

Được biết, Tân Trào là một trong những xã đầu tiên của tỉnh Tuyên Quang đạt chuẩn nông thôn mới từ năm 2014 và đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024. Thu nhập bình quân đầu người đạt gần 53 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn khoảng trên 5%, và 100% người dân có bảo hiểm y tế. Không chỉ đời sống vật chất được cải thiện, đời sống tinh thần cũng khởi sắc. Các thôn đều có sân thể thao, nhà văn hóa, tổ chức sinh hoạt cộng đồng thường xuyên. Tỷ lệ hộ gia đình đạt chuẩn văn hóa đạt trên 90% và 22/22 thôn đều được công nhận là thôn văn hóa.

Sắt son niềm tin với Đảng - Bác Hồ

Trải qua bao biến thiên lịch sử, tình cảm của người dân Tân Trào đối với Đảng, với Bác Hồ vẫn vẹn nguyên như thuở đầu cách mạng. Với họ, Bác không chỉ là vị lãnh tụ vĩ đại, mà còn là “ông Ké” gần gũi, giản dị, từng sống giữa lòng dân, ăn cơm nắm, uống nước suối, cùng nhân dân vượt qua những ngày gian khó. Những câu chuyện về Bác được truyền lại qua nhiều thế hệ, như ngọn lửa cháy mãi trong tim người dân nơi đây.

Cụ Hoàng Ngọc, 88 tuổi, thôn Tân Lập, xã Tân Trào, người từng gặp Bác Hồ năm 1945, xúc động kể: “Bác hỏi chúng tôi có được đi học không, rồi Bác dặn mai kia có trường, có lớp phải học cho thật giỏi, thật tốt để sau này xây dựng đất nước. Lời Bác như lời cha dặn con, giản dị mà thấm thía”. Cụ bảo, mỗi lần đến Ngày Quốc khánh 2-9, cả thôn lại tổ chức lễ tưởng niệm, thắp hương dưới gốc đa Tân Trào, nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng đọc Quân lệnh số 1.

Tình cảm ấy không chỉ là ký ức, mà còn hiện hữu trong đời sống hôm nay. Người dân Tân Trào luôn tự hào là “con cháu của quê hương cách mạng”, sống chan hòa, đoàn kết, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Các thế hệ trẻ được giáo dục truyền thống qua các buổi sinh hoạt Đoàn, Đội, hành trình về nguồn, kết nạp Đảng dưới tán đa lịch sử - như một nghi lễ thiêng liêng khẳng định lòng trung thành với lý tưởng cách mạng. Điều đó cho thấy, Tân Trào không chỉ là nơi lưu giữ dấu tích lịch sử, mà còn là nơi nuôi dưỡng, lan tỏa tình cảm cách mạng như dòng suối nguồn chưa bao giờ cạn trong lòng người dân nơi đây.

Tiếp nối hào khí, đánh thức tiềm năng

Tìm hiểu chúng tôi được biết, những năm gần đây, Tân Trào đã có bước chuyển mình mạnh mẽ, đặc biệt là việc khai thác hiệu quả lợi thế “địa chỉ đỏ” của quê hương để phát triển các loại hình du lịch gắn với văn hóa bản địa. Từ những nếp nhà sàn truyền thống, người dân đã cải tạo thành các homestay đậm chất dân tộc Tày, phục vụ du khách với các trải nghiệm như: Ăn cơm kháng chiến, nghe hát Then, đi thuyền mảng trên hồ Nà Nưa, hái chè tại làng Vĩnh Tân… Mỗi hoạt động không chỉ mang lại thu nhập, mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa.

 Một góc đổi thay trên quê hương cách mạng Tân Trào. Ảnh CẨM LỆ

Ông Hoàng Văn Nhiên, chủ homestay Nhiên Hiên tại thôn Tân Lập, chia sẻ: “Khách đến đây không chỉ để tham quan di tích, mà còn muốn sống như người bản địa nơi vùng quê cách mạng. Chúng tôi luôn sẵn lòng phục vụ du khách bằng cả tấm lòng, vì đó cũng là cách để tri ân lịch sử”.

Không chỉ người dân, chính quyền địa phương cũng tích cực đồng hành. Những năm gần đây, Trường Đại học Tân Trào cũng đã mở chuyên ngành đào tạo du lịch, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho địa phương. Các lễ hội truyền thống như Lồng Tồng, Cầu Mùa, Cầu May được phục dựng, tổ chức bài bản, thu hút đông đảo du khách và tạo điểm nhấn mang đậm bản sắc văn hóa riêng biệt. Qua đó, thắp sáng diện mạo một vùng quê cách mạng trù phú, năng động, hội nhập và phát triển, vững bước đi lên cùng đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

Bài, ảnh: VŨ VIẾT DƯƠNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Du lịch xem các tin, bài liên quan.