Diễn đàn có sự tham dự của Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith, Thủ tướng Cam-pu-chia Hun Sen, Tổng thống Myanmar Htin Kyaw, Phó thủ tướng Thái Lan Somkid Jatusripitak, lãnh đạo một số tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp thành viên WEF, các doanh nghiệp lớn của các nước khu vực Mê Công và học giả từ các viện nghiên cứu.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc WEF Mê Công chiều 25-10.
Phát biểu khai mạc diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, hiện nay khu vực Mê Công là một trung tâm phát triển năng động ở châu Á với nhiều nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhờ đẩy mạnh cải cách và hội nhập quốc tế. Theo báo cáo của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), khu vực Mê Công có 4/25 nền kinh tế tăng trưởng nhanh hàng đầu thế giới năm 2015, trong đó Cam-pu-chia, Lào, Myanmar tăng trưởng hơn 7%, Việt Nam tăng trưởng 6,7% và Thái Lan đang phục hồi tích cực. Khu vực Mê Công là điểm kết nối quan trọng ở châu Á và là một thị trường giàu tiềm năng với dân số 240 triệu người và quy mô GDP hơn 660 tỷ USD. Sự ra đời của Cộng đồng ASEAN cuối năm 2015 cùng với sự phát triển của các hành lang giao thông trong tiểu vùng và các liên kết kinh tế trong khu vực đang mở ra không gian phát triển rộng lớn cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng, khu vực Mê Công đang gặp không ít thách thức. “Đó là khoảng cách phát triển với các nền kinh tế khác trong ASEAN còn lớn, lợi thế lao động chi phí thấp đang giảm dần, biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn dự báo”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.
Các nhà lãnh đạo ASEAN đã thông qua Tầm nhìn 2025 định hướng tiến trình xây dựng Cộng đồng tự cường, phát triển năng động, bền vững và gắn kết. Trong tiến trình đó, các nước Mê Công xác định mục tiêu phát triển trở thành một khu vực hòa bình, ổn định về an ninh - chính trị, năng động và kết nối về kinh tế, bền vững về môi trường và hài hòa về xã hội. Để hiện thực hóa mục tiêu này, theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các nước Mê Công cùng các đối tác trong và ngoài khu vực cần ưu tiên kết nối kinh tế; thúc đẩy hợp tác thương mại, đầu tư và du lịch; đổi mới sáng tạo nâng cao sức cạnh tranh, chú trọng mục tiêu phát triển bền vững. “Bên cạnh nỗ lực của mình, các nước Mê Công cần đẩy mạnh hợp tác với các đối tác, nhất là các nhà tài trợ đang có chương trình, dự án hợp tác tại khu vực như ADB, WB, các quốc gia phát triển Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc, Ấn Độ… nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, trong đó cần hợp tác thực chất về quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước Mê Công”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh thêm.
Chia sẻ ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Tổng thống Myanmar Htin Kyaw cho rằng, ý chí chính trị chính là động lực quan trọng để các nước Mê Công tăng cường kết nối kinh tế. Theo Tổng thống Myanmar, trong khi các nước Mê Công có nhiều tiềm năng lớn để phát triển hơn nữa, điều quan trọng là “phải có cách tiếp cận để làm sao không một ai bị bỏ lại phía sau. “Tôi kêu gọi các nước Mê Công hợp tác chặt chẽ với nhau dựa trên sức mạnh tổng hợp cũng như sự đoàn kết khu vực nhằm theo đuổi mục tiêu chung về phát triển bền vững, đảm bảo đây là chương trình nghị sự của người dân, do người dân và vì người dân”, Tổng thống Htin Kyaw phát biểu.
Nhấn mạnh rằng, tất cả những tiềm năng và lợi thế của khu vực Mê Công chỉ có thể được phát huy nếu các nước Mê Công tăng cường hội nhập kinh tế hơn nữa giữa các nước với nhau, hội nhập với ASEAN và các nước ngoài khu vực, Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith cho rằng, các nước Mê Công hiện vẫn đang đối mặt với các thách thức khác nhau do xuất phát điểm kinh tế thấp, ảnh hưởng của chiến tranh. “Quan trọng hơn hết là chúng ta vẫn thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực chất lượng cao phục vụ cho các chương trình dự án. Do đó, sự tham gia của khu vực tư nhân trong và ngoài nước có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế”, Thủ tướng Thongloun Sisoulith nhận định.
Về phần mình, Thủ tướng Cam-pu-chia Hun Sen cho rằng, để hiện thực hóa tầm nhìn phát triển của Mê Công, 5 nước trong khu vực là Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia, Thái Lan và Myanmar trước hết phải tập trung vào việc duy trì hòa bình và ổn định. “Hòa bình và ổn định là ưu tiên quan trọng nhất. Ngoài ra, chúng ta phải chung tay giải quyết các nút thắt chính đối với năng lực cạnh tranh của khu vực chúng ta bằng cách tập trung vào cơ sở hạ tầng, kết nối năng lượng và kết nối số, thương mại và đầu tư tự do hiệu quả cũng như phát triển nguồn nhân lực”, Thủ tướng Hun Sen chia sẻ.
Cùng chung nhận định, Phó thủ tướng Thái Lan Somkid Jatusripitak cho rằng, để tối ưu hóa tiềm năng của mình, các nước khu vực Mê Công cần quan tâm phát triển cơ sở hạ tầng cả “cứng” và “mềm”. “Chúng ta nên chú trọng đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ngoài ra, các nước phải hợp tác chặt chẽ với nhau nhằm tạo môi trường thuận lợi cần thiết cho phát triển kinh tế. Cuối cùng, để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và bình đẳng, sự hợp tác từ tất cả các bên, nhất là khu vực tư nhân và người dân, là điều cần thiết”, Phó thủ tướng Somkid Jatusripitak khẳng định.
Tại Diễn đàn, Hội đồng Doanh nghiệp Khu vực ASEAN (RBC) cũng đã được công bố thành lập. Bao gồm 25 doanh nghiệp ASEAN và 30 doanh nghiệp toàn cầu, RBC sẽ đóng vai trò đi đầu đưa ra các sáng kiến tăng cường hợp tác, sự tin cậy giữa doanh nghiệp và chính phủ, trọng tâm sẽ là xây dựng cở sở hạ tầng, thúc đẩy đầu tư thương mại xuyên biên giới trong ASEAN, phát triển nền kinh tế số, tạo công ăn việc làm và ủng hộ các nguyên tắc tăng trưởng bao trùm. “Mục tiêu của RBC là góp phần khai phá tiềm năng của ASEAN”, ông Justin Wood, Giám đốc Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của WEF, cho biết. Trong khi đó, theo ông Nazir Razak, Chủ tịch tập đoàn CIMB Group Holdings của Malaysia, là Chủ tịch đầu tiên của ASEAN RBC, để ASEAN vượt qua những thách thức lớn nhất, đòi hỏi phải có sự hợp tác giữa doanh nghiệp và chính phủ. “Chúng tôi mong muốn RBC giúp chuyển tiếng nói của doanh nghiệp đến chính phủ để chúng ta có thể cùng nhau tạo nên ảnh hưởng tích cực trong khu vực và bảo đảm rằng hàng trăm triệu người trẻ trên khắp ASEAN sẽ có một tương lai tươi sáng nhất có thể”, ông Nazir Razak, nhấn mạnh.
Bài và ảnh: HOÀNG VŨ