Cầu Giồng Găng, một trong những công trình nổi bật trong vùng dự án của Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 959.

Quân khu 9 hiện có hai đoàn KT-QP đang hoạt động, gồm: Đoàn KT-QP 959 và Đoàn KT-QP 915. Đoàn KT-QP 959 được thành lập tháng 8-2003 với nhiệm vụ trực tiếp quản lý và tổ chức thực hiện dự án xây dựng KT-QP khu vực biên giới, vùng dự án bao gồm toàn bộ địa giới hành chính huyện Tân Hồng và một xã của huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Đoàn KT-QP 915 thành lập tháng 7-2015, địa bàn hoạt động gồm 7 xã (5 xã biên giới, 2 xã đảo) thuộc huyện Kiên Lương, huyện Giang Thành và TP Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.

Đổi thay vùng biên giới

Trong ký ức của người dân xã An Phước (Tân Hồng, Đồng Tháp), cách nay hơn 15 năm, vùng đất này vẫn còn rất hoang vu do nhiễm phèn nặng. Mùa nước nổi, toàn vùng ngập trắng, người dân không bám trụ được vì giao thông cách trở, sinh kế gặp khó khăn. Ông Nguyễn Văn Nin ở ấp An Tài (xã An Phước) tâm sự: "Nếu không có các dự án do Đoàn KT-QP 959 triển khai thì những người như tôi phải bỏ quê mà đi chứ không cách gì bám trụ nổi. Đất rộng thênh thang nhưng chúng tôi không thể canh tác được; hệ thống giao thông chia cắt; trường học, trạm y tế đều thiếu... Nhưng chỉ sau vài năm, các tuyến đường giao thông gắn với công trình đê bao chống lũ được hình thành. Trường học, bệnh xá quân dân y xuất hiện, hàng chục cây số kênh thủy lợi được đào mới, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân sản xuất lúa 3 vụ/năm. Vùng đất thiếu sự sống đã từng bước thay đổi diện mạo”.

Theo số liệu thống kê của UBND huyện Tân Hồng, trước năm 2003, toàn huyện có khoảng 78.000 người, mật độ dân số 268 người/km2, tỷ lệ hộ nghèo chiếm hơn 45%. Dự án khu KT-QP Tân Hồng được Bộ Quốc phòng phê duyệt đầu tư nhiều tiểu dự án, công trình về cầu đường, cụm dân cư, thủy lợi, lâm nghiệp, trường học, bệnh xá… Hiện đã có 25 tiểu dự án, công trình được hoàn thành, trong đó nhiều công trình trị giá hàng chục tỷ đồng, như: Cầu Giồng Găng, cầu Tân Phước, cầu Tân Thành, đường Tân Thành B... Cùng với những công trình do Trung ương và tỉnh Đồng Tháp đầu tư, các dự án của Bộ Quốc phòng đã góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế-xã hội (KT-XH) của địa phương phát triển vững chắc.

Tại địa bàn hoạt động của Đoàn KT-QP 915, qua tìm hiểu chúng tôi được biết nơi đây cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển KT-XH còn hạn chế, số hộ nghèo và cận nghèo chiếm tỷ lệ cao. Không chỉ vậy, điều kiện thổ nhưỡng của địa phương cũng không thuận lợi, nguồn nước bị nhiễm phèn, nhiễm mặn nặng nên việc trồng trọt, chăn nuôi của người dân gặp không ít khó khăn. Ngay khi mới thành lập và đi vào hoạt động, Đoàn KT-QP 915 đã khởi công xây dựng tuyến đường kênh Nông Trường thuộc ấp Tà Êm, xã Vĩnh Điều, huyện Giang Thành có chiều dài 25km, đi qua địa bàn 4 xã của huyện Giang Thành. Điều đáng phấn khởi là người dân địa phương đều ủng hộ việc xây dựng các công trình, sẵn sàng hiến đất, dỡ bỏ hàng rào hoặc một phần ngôi nhà để triển khai thi công mặt đường đúng theo thiết kế.

Theo Đại tá Nguyễn Văn Nhân, Đoàn trưởng Đoàn KT-QP 915: Từ ngày thành lập đến nay đơn vị đã thực hiện 13 gói thầu tư vấn, 8 gói thầu xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ sản xuất và mua sắm, với tổng nguồn vốn đầu tư hơn 44 tỷ đồng.

Cán bộ Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 915 hướng dẫn người dân kỹ thuật chăn nuôi bò.

Ổn định chỗ ở, chăm lo đời sống cho người dân

Gia đình bà Đào Thị Giỏi ở xã Phú Mỹ, huyện Giang Thành (Kiên Giang) đã thoát nghèo nhờ sự hỗ trợ của Đoàn KT-QP 915. Bà Giỏi cho biết: "Gần 4 năm trước, tôi được Đoàn KT-QP 915 hỗ trợ hai con bò lai Sind sắp đến tuổi sinh sản và một số gà giống. Cán bộ của đoàn còn đến tận nhà tôi tận tình hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc. Nhờ chăn nuôi đúng cách, bò thì sinh sản thêm con, đàn gà ngày càng phát triển, nên gia đình tôi đến nay đã thoát được cảnh "thiếu ăn, đứt bữa". Ngoài gia đình bà Giỏi, hàng trăm hộ nghèo trên địa bàn huyện Giang Thành cũng được Đoàn KT-QP 915 hỗ trợ với tổng số hơn 200 con bò lai Sind. Đến nay, phần nhiều trong số họ đã biết phát huy thành quả ban đầu, từng bước phát triển kinh tế, vượt qua đói nghèo.

Theo ông Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch UBND huyện Giang Thành: Không chỉ hỗ trợ hộ nghèo vượt khó, Đoàn KT-QP 915 còn tích cực, chủ động tìm hướng đi mới góp phần giúp người dân vùng biên giới, hải đảo phát triển sản xuất, như: Phối hợp với cơ quan chuyên môn nghiên cứu, triển khai kỹ thuật nuôi cá lồng bè trên biển; ứng dụng mô hình chăn nuôi cho năng suất cao; mời gọi doanh nghiệp liên kết giải quyết đầu ra giúp người dân tiêu thụ sản phẩm... “Riêng huyện Giang Thành đã được Đoàn KT-QP 915 hỗ trợ 3 tỷ đồng xây dựng đường giao thông nông thôn, sửa chữa trường lớp, giúp chính quyền địa phương giảm bớt gánh nặng chi phí đầu tư phát triển KT-XH. Kinh tế địa phương phát triển mạnh như thời gian qua thực sự nhờ công sức rất lớn của cán bộ, chiến sĩ Đoàn KT-QP 915”, ông Nguyễn Thanh Hà chia sẻ.

Đại tá Phan Tấn Tài, Đoàn trưởng Đoàn KT-QP 959 cho biết: "Từ năm 2003 đến nay, đoàn phối hợp với địa phương triển khai cấp vốn, hỗ trợ hơn 1.800 hộ dân xây dựng các làng, bản định cư trên tuyến biên giới, với tổng kinh phí 12 tỷ đồng; trong đó hơn 1.400 hộ được giao gần 20 triệu m2 đất sản xuất, canh tác. Kết quả đến nay, phần lớn sau khi ổn định chỗ ở, bà con rất yên tâm làm ăn sinh sống, số hộ nghèo giảm đáng kể, thu nhập bình quân đầu người tăng, khắc phục tình trạng ở phân tán và hàng năm phải di dời do lũ lụt, phòng tránh nguy cơ sạt lở. Với nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng, cùng tinh thần, trách nhiệm trong tổ chức thưc hiện các dự án của Đoàn KT-QP 959 thực sự góp phần quan trọng thức đẩy KT-XH vùng biên giới Tân Hồng phát triển khá nhanh”.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng Hải, Phó tư lệnh Quân khu 9: Vừa qua, quân khu tổ chức khảo sát, đánh giá kết quả hoạt hoạt động của các đoàn KT-QP trên địa bàn. Qua đó, Quân khu 9 đề xuất Bộ Quốc phòng điều chỉnh quy hoạch lại tổng thể các khu KT-QP nhằm hướng đến thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và phong trào thi đua "Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới". Công tác điều chỉnh quy hoạch nhận được sự đồng thuận cao của chính quyền địa phương trong vùng dự án. Khi Bộ Quốc phòng triển khai thực hiện, đây sẽ là điều kiện tốt để cán bộ, chiến sĩ LLVT Quân khu 9 thực hiện tốt nhiệm vụ giúp chính quyền địa phương phát triển KT-XH gắn với xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh ngày càng vững mạnh.

Bài và ảnh: HỒNG BỈNH HIẾU