Chuyên mục nhằm tuyên truyền sâu rộng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), thế trận chiến tranh nhân dân; những thành tựu, kinh nghiệm, mô hình hiệu quả trong công tác QPTD và tổ chức Ngày hội QPTD ; về trách nhiệm của hệ thống chính trị, của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; về quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, truyền thống vẻ vang của QĐND Việt Nam và Tổng cục Chính trị trong 75 năm qua... Báo QĐND mong nhận được nhiều bài viết của chuyên gia, nhà khoa học, tướng lĩnh, sĩ quan, cán bộ, chiến sĩ, người dân… tham gia chuyên mục.
1. Bộ đội Cụ Hồ-danh xưng cao quý đ­ược nhân dân suy tôn và quý mến trao tặng cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam, gắn với hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh-lãnh tụ thiên tài của dân tộc Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất. Sinh thời, Đại tướng Võ Nguyên Giáp khẳng định: “Hình ảnh và tên gọi Bộ đội Cụ Hồ là nét đẹp độc đáo trong văn hóa Việt Nam và lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc ta”.

Bộ đội Cụ Hồ là sự kết tinh, cô đọng nhất những giá trị văn hóa-chính trị-đạo đức của thời đại Hồ Chí Minh, do các thế hệ cán bộ, chiến sĩ vun đắp, xây dựng nên. Giá trị phẩm chất cao quý đó luôn đ­ược gìn giữ, phát huy và tỏa sáng trong lòng nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.

Hiện nay, tr­ước tác động, diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường của tình hình thế giới và khu vực, nhất là xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0), phát triển kinh tế tri thức... nhiệm vụ xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ quân đội, trên cơ sở kế thừa, phát huy những giá trị phẩm chất, truyền thống tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ, cần bổ sung, phát triển những phẩm chất mới cho phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của quân đội và cách mạng, để luôn xứng danh Bộ đội Cụ Hồ-bộ đội của dân, xứng đáng với lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.

Cùng với toàn Đảng, toàn dân, cán bộ, chiến sĩ quân đội đang đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương (QUTƯ) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với thực hiện Chỉ thị 855 ngày 12-8-2019 của Thường vụ QUTƯ về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Đây là cơ hội, là điều kiện thuận lợi để cán bộ, chiến sĩ học tập, rèn luyện, tu d­ưỡng, phấn đấu, tiến bộ, trưởng thành, góp phần quan trọng tiếp tục giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ.

2. Lý luận và thực tiễn đều khẳng định, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ là những giá trị cao đẹp, có tính bền vững, nhưng không phải là “nhất thành bất biến”, mà nội dung và biểu hiện của những giá trị phẩm chất đó trong giai đoạn mới của cách mạng, của các nhiệm vụ và mối quan hệ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, trong thời đại CMCN 4.0 có những yêu cầu và biểu hiện mới, khác với trước đây. Điều đó thể hiện tính phong phú, đa dạng, nhưng thống nhất sinh động của những giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta, cũng như trong quá trình rèn luyện, tu dưỡng, phấn đấu không mệt mỏi, với bao mồ hôi, công sức và cả máu xương của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ quân đội.

Nội dung của phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ luôn vận động, phát triển, đòi hỏi phải được giữ gìn, kế thừa và không ngừng bổ sung, phát triển, hoàn thiện. Giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ phải được thể hiện sống động trong nhận thức tư tưởng và tỏa sáng trong hoạt động thực tiễn quân sự, trong xử lý các mối quan hệ của cán bộ, chiến sĩ quân đội với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân, với đồng chí, đồng đội, với bạn bè quốc tế... Toàn bộ các mối quan hệ, các phẩm chất tốt đẹp, cao quý đó được các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Quân đội ta kế thừa, tiếp thu, phát huy và lan tỏa trên lập trường của giai cấp công nhân, thể hiện sâu sắc tính nhân dân và tính dân tộc.

Sự vận động, phát triển của những giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới chịu ảnh hưởng của các điều kiện khách quan và nhân tố chủ quan của người quân nhân cách mạng, của yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới, với tác động mạnh mẽ của CMCN 4.0.

Giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới đang đặt ra yêu cầu rất cao về tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ của cán bộ, chiến sĩ quân đội; đồng thời cần có sự tham gia chủ động, tích cực của các cấp, các ban, bộ, ngành, địa phương, các tổ chức xã hội và nhân dân, để giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ được giữ gìn, phát huy, không ngừng lan tỏa, phù hợp với điều kiện và yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội trong tình hình mới.

Tính chủ động, tích cực đó đòi hỏi cần nhận thức đầy đủ, sâu sắc giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, yêu cầu, nội dung giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất cao quý đó; đồng thời nêu cao tinh thần trách nhiệm thực hiện chủ trương, biện pháp, hình thức phù hợp trong giữ vững và phát huy giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ.

Nội dung giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới là bảo vệ, phát triển toàn diện, đồng bộ các yếu tố cấu thành giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong một chỉnh thể thống nhất, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ mới. Trước hết làm cho cán bộ, chiến sĩ tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân; yêu thương đồng chí, đồng đội; có kỷ luật tự giác, nghiêm minh; thủy chung với bạn bè quốc tế; mưu trí sáng tạo, dũng cảm ngoan cường; lạc quan cách mạng, khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ; đánh thắng mọi kẻ thù...

Mỗi cán bộ, chiến sĩ quân đội cần thấm nhuần và phấn đấu thực hiện tốt Chỉ thị 855 của Thường vụ QUTƯ về tiếp tục đẩy mạnh Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, nhằm đạt được 5 chuẩn mực phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ theo Chỉ thị 855. Đó là: Bản lĩnh chính trị vững vàng, động cơ trong sáng, trách nhiệm cao; đạo đức, lối sống trong sạch, lành mạnh; có văn hóa, tri thức khoa học, trình độ quân sự, năng lực, phương pháp, tác phong công tác và sức khỏe tốt đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; thực hành dân chủ, kỷ luật, tự giác, nghiêm minh; chăm lo xây dựng đoàn kết nội bộ tốt, tôn trọng, giúp đỡ, gắn bó máu thịt với nhân dân, có tinh thần quốc tế trong sáng.

Hình thức, biện pháp giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ rất sinh động, đa dạng và phong phú, gắn với quá trình xây dựng quân đội và quá trình quân đội thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị. Một số hình thức, biện pháp cơ bản là: Giáo dục, huấn luyện; tổ chức học tập, noi theo những gương sáng Bộ đội Cụ Hồ trong quân đội, trong xã hội, nhất là trong thế hệ trẻ; phát động thi đua, nêu gương, nhân điển hình tiên tiến, “người tốt, việc tốt”. Chú trọng đưa cán bộ, chiến sĩ vào hoạt động thực tiễn thực hiện nhiệm vụ và giải quyết các mối quan hệ; nêu cao ý thức tự giáo dục và tự rèn luyện của cán bộ, chiến sĩ; phát huy vai trò trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy và các tổ chức trong quân đội; thực hiện cơ chế lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với quân đội; thực hiện chính sách, bảo đảm đời sống cho cán bộ, chiến sĩ; xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội... Đó là những hình thức, biện pháp quan trọng tạo điều kiện cho sự phát triển nhân cách quân nhân cách mạng, nhân cách Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới.

3. Để giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình hiện nay, trước hết cần phát huy vai trò của các tổ chức và đội ngũ cán bộ các cấp quân đội trong thực hiện nhiệm vụ này. Đề cao trách nhiệm và sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ chính ủy, chính trị viên, cán bộ chính trị và cán bộ chỉ huy các cấp. Tăng cường giáo dục, tuyên truyền Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội, nâng cao giác ngộ mục tiêu, lý tưởng; tạo ra và tăng cường khả năng tự phòng, chống, tự bảo vệ của cán bộ, chiến sĩ. Thường xuyên chăm lo giáo dục truyền thống, bản chất quân đội, nội dung phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ để mỗi quân nhân nhận thức đúng và đầy đủ về quá khứ hào hùng của các thế hệ cha anh, về bản chất, truyền thống vẻ vang của quân đội, về yêu cầu của phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong tình hình mới. Từ đó, khơi dậy lòng tự hào, tinh thần trách nhiệm, ý chí quyết tâm tự giác học tập, rèn luyện phấn đấu theo tiêu chuẩn phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ; không ngừng hoàn thiện bản thân.

Toàn quân và từng cơ quan, đơn vị đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả thực hiện Chỉ thị 855 của Thường vụ QUTƯ về tiếp tục đẩy mạnh Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhằm hiện thực hóa tư tưởng, tấm gương, đạo đức của Người trong cuộc sống, công tác, trở thành suy nghĩ, tình cảm, hành động cách mạng, đạo đức, lối sống của mọi cán bộ, chiến sĩ và mỗi người dân.

Các đơn vị tăng cường sử dụng và phát huy vai trò hỗ trợ của các phương tiện giáo dục, nhất là phương tiện truyền thông hiện đại: Sách, báo điện tử, phát thanh-truyền hình, internet, mạng xã hội…; nâng cao chất lượng giáo dục, phát huy tính tích cực, tự giác trong tự giáo dục, tự rèn luyện của cán bộ, chiến sĩ. 

Hiện nay, trước yêu cầu giữ vững, phát huy, làm lan tỏa giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, việc tự giáo dục, tự rèn luyện của cán bộ, chiến sĩ càng phải được quan tâm chăm lo, chú trọng, để mỗi cán bộ, chiến sĩ luôn xác định rõ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, chức trách được giao. Đây cũng là nét đẹp của giá trị phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội ta. Chỉ khi nào việc tự giáo dục, tự rèn luyện trở thành nhu cầu tự thân, thói quen hằng ngày của mỗi quân nhân, thì hoạt động tự giáo dục, rèn luyện mới bảo đảm tính tích cực, chủ động, tự giác và đạt kết quả cao. Tự quản lý, tự rèn luyện còn tạo khả năng “tự miễn dịch”, tự bảo vệ mình trước những cám dỗ, mặt trái của đời sống xã hội, cơ chế thị trường, để không sa vào tiêu cực, sai phạm, tệ nạn xã hội… Đây là nhân tố quyết định trực tiếp đối với mỗi cán bộ, chiến sĩ trong quá trình rèn luyện, phấn đấu theo 5 chuẩn mực phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong Chỉ thị 855 của Thường vụ QUTƯ.

Thiếu tướng, PGS, TS NGUYỄN BÁ DƯƠNG