Các tác phẩm đã phản ánh nhiều mặt trong hành trình trưởng thành, xây dựng và phát triển của ngành CNQP. Qua đó, giúp bạn đọc hiểu thêm về ngành CNQP nhiều gian khổ nhưng cũng đầy vinh quang, tự hào, đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Từ hồi ức về những người lính quân giới...

Trong số những tác phẩm gửi về tham dự cuộc thi, độc giả không khỏi xúc động khi đọc bài viết “Nhớ về bố” của PGS, TS Lê Thị Thu Hiền, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu hệ Gen (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam). Trong bài viết, PGS, TS Lê Thị Thu Hiền kể lại những ký ức về người cha là cố Đại tá Lê Đình Tuy (1939-2002), nguyên Giám đốc Nhà máy Z121, ông được ghi nhận là "người khai sinh pháo hoa Việt Nam”. Ông là một trong những người đầu tiên tham gia xây dựng Nhà máy Z4 (tiền thân của Nhà máy Z121 ngày nay) và đã cống hiến cuộc đời mình cho sự phát triển của Nhà máy Z121 nói riêng, ngành CNQP nói chung. PGS, TS Lê Thị Thu Hiền chia sẻ: “Tuổi thơ của tôi gắn liền với Nhà máy Z121 và những người lính thợ ngành CNQP. Khi tôi còn bé, bố đi công tác triền miên. Hình ảnh chiếc ba lô của bố để phía đầu giường, bên trong đựng mấy quyển sách, vài bộ quần áo, đài cassette nhỏ để sẵn sàng cho những chuyến đi vẫn in đậm trong tâm trí tôi. Khi lớn lên, nhớ lại những kỷ niệm này, tôi rất tự hào về người cha đã sống tận tâm, tận lực, hết lòng vì sự phát triển của ngành CNQP nói chung, Nhà máy Z121 nói riêng”. Với tình cảm dành cho ngành CNQP, PGS, TS Lê Thị Thu Hiền luôn đau đáu làm một điều gì đó để tri ân người cha đã mất và các thế hệ cán bộ, công nhân ngành CNQP. Qua phương tiện truyền thông, chị Thu Hiền biết đến Cuộc thi viết “Công nghiệp quốc phòng-75 năm xây dựng và phát triển”. Với những cảm xúc sẵn có, dù công việc bận rộn, chị vẫn dành thời gian để viết lại những dòng kỷ niệm, là tấm lòng trân trọng về những tháng ngày đã qua, sự hy sinh của các thế hệ lính thợ ngành CNQP. “Tôi thấy cuộc thi rất ý nghĩa với cả những người trong ngành CNQP và những người có tình cảm với ngành CNQP. Đây là cơ hội giúp mọi người chia sẻ những hiểu biết, tình cảm với ngành CNQP, đóng góp của thế hệ những người lính thợ không chỉ trong các cuộc kháng chiến mà còn trong hòa bình, họ đã đóng góp công sức, tạo ra nhiều sản phẩm phục vụ phát triển đất nước”, PGS, TS Lê Thị Thu Hiền tâm sự.

Đại tá, PGS, TS Nguyễn Tăng Long-nhân vật trong tác phẩm “Góp sức đặt nền móng cho vũ khí “made in Vietnam” trò chuyện cùng cán bộ Viện Công nghệ (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng). Ảnh: NGUYỄN VŨ

Trong khi đó, từ tấm gương cống hiến của thế hệ đi trước, Thượng tá Lê Anh Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Viện Công nghệ (Tổng cục CNQP) đã chia sẻ câu chuyện về người thủ trưởng năm xưa-Đại tá, PGS, TS Nguyễn Tăng Long, nguyên Bí thư Đảng ủy, Phó viện trưởng Viện Công nghệ trong tác phẩm “Góp sức đặt nền móng cho vũ khí “made in Vietnam”. Thượng tá Lê Anh Tuấn cho biết: "Hưởng ứng cuộc thi viết hướng tới kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Tổng cục CNQP (15-9-1945 / 15-9-2020), viện xác định, đây là một trong những nhiệm vụ tuyên truyền quan trọng. Lật lại những trang sử của viện, tôi lựa chọn và viết về Đại tá, PGS, TS Nguyễn Tăng Long, người có nhiều cống hiến trong nghiên cứu, phát triển viện. Dù đã nghỉ hưu, nhưng Đại tá, PGS, TS Nguyễn Tăng Long vẫn cháy bỏng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, trở thành tấm gương mẫu mực cho các thế hệ sau này của viện học tập, noi theo. Qua những cuộc gặp mặt, chúng tôi được Đại tá Nguyễn Tăng Long chỉ bảo từ hoạt động chuyên môn nghiên cứu đến công tác quản lý để thực hiện tốt nhiệm vụ, góp phần xây dựng và phát triển Viện Công nghệ”.

...đến tôn vinh những cống hiến thầm lặng

Đưa người đọc trở về những ngày đầu của ngành CNQP, Thượng tá Trần Hoàng Tiến, Trưởng phòng Biên tập Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng (Báo QĐND) cùng nhóm tác giả với vệt bài “Đằng sau ánh hào quang quân giới” tâm niệm, đằng sau những chiến công và truyền thống vẻ vang của ngành CNQP là những đóng góp, hy sinh bằng mồ hôi, nước mắt và cả xương máu; trên hết là tình yêu nước, tận hiến vì sự nghiệp chung của những người lính thợ hôm qua và hôm nay. Đó cũng là nội dung xuyên suốt vệt bài “Đằng sau ánh hào quang quân giới”. Thượng tá Trần Hoàng Tiến cho biết, trong quá trình gặp gỡ nhân chứng, thu thập tư liệu, khảo sát thực tiễn, nhóm tác giả đã được tiếp xúc với rất nhiều câu chuyện xúc động, từ “ông Phật làm súng”-Trần Đại Nghĩa, “Người Anh hùng Lao động số 1”-Ngô Gia Khảm đến sự lặng thầm hy sinh của những người lính thợ ở các công xưởng, binh xưởng trước đây cũng như các nhà máy CNQP hiện nay. Vệt bài cũng phản ánh suy tư, khó khăn của những người lính thợ trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hành trình đi tới tương lai. Thượng tá Trần Hoàng Tiến chia sẻ: “Tham gia cuộc thi, chúng tôi mong muốn góp một tiếng nói tri ân sự hy sinh, đóng góp to lớn của các thế hệ ngành CNQP. Đồng thời, chia sẻ những khó khăn, thách thức cũng như niềm tin vào các thế hệ ngành CNQP hôm nay và mai sau, trong hành trình kế thừa truyền thống, viết tiếp tương lai, tiếp tục tạo ra những sản phẩm thông minh, “tinh hoa quân giới” thời kỳ 4.0, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời kỳ mới”.

Tôn vinh những người đang ngày đêm tham gia lao động, sản xuất trong ngành CNQP, Trung tá Trần Lê Nam (Tạp chí CNQP và Kinh tế)-tác giả bài viết “Khúc tráng ca lặng lẽ” bộc bạch: “Trong gần 20 năm công tác, tôi đã có dịp đến nhiều đơn vị của Tổng cục CNQP. Có đi tới tận cơ sở, tôi mới hiểu được nỗi vất vả, sự hy sinh thầm lặng của những người lính thợ ngành CNQP. Trong bất kỳ giai đoạn nào, kể cả thời chiến cũng như thời bình, người lính thợ cũng luôn phải đối diện với những vất vả, nguy hiểm và cả hy sinh”. Các đơn vị được nêu trong bài viết “Khúc tráng ca lặng lẽ” của Trung tá Trần Lê Nam đều hoạt động trong lĩnh vực sản xuất cơ khí, hóa chất. Đây là những lĩnh vực có nhiều nguy hiểm, môi trường làm việc độc hại. Qua cuộc thi, Trung tá Trần Lê Nam mong muốn người dân cả nước thấy được phần nào nỗi vất vả, khó khăn của những người lính thợ ngành CNQP để sản xuất ra các loại vũ khí phục vụ công tác sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc.   

Gửi gắm vào tác phẩm “Những tiếng nổ hạnh phúc thời bình” tình yêu, nỗi niềm của người lính thợ, Thượng tá, TS Nguyễn Thu Hương, Phó giám đốc Công ty Vật liệu nổ công nghiệp, Tổng công ty Kinh tế kỹ thuật CNQP (GAET) xuất phát ý tưởng từ đóng góp của những người lính thợ trong công cuộc xây dựng quê hương, đất nước. Mặc dù là một cây viết không chuyên, bài viết của Thượng tá, TS Nguyễn Thu Hương đã khắc họa được niềm tự hào về những người lính thợ đang góp công sức, trí tuệ xây dựng ngành CNQP. 

Nhiều tác giả cũng cho rằng, cuộc thi viết thực sự là “mảnh đất tốt” để quảng bá, tôn vinh những tấm gương tiêu biểu, những tập thể điển hình trong hành trình 75 năm xây dựng và phát triển của ngành CNQP. Đó là những người lính thợ đang ngày đêm làm nhiệm vụ và rất nhiều những tấm gương cao quý khác được phản ánh qua cuộc thi, giúp nhân lên niềm tin, khát vọng phát triển của ngành CNQP.

Một cuộc thi có ý nghĩa và sức lan tỏa lớn

Theo ban tổ chức, Cuộc thi viết “Công nghiệp quốc phòng-75 năm xây dựng và phát triển” đã nhận được 139 tác phẩm gửi về tham dự thuộc nhiều thể loại báo chí: Phóng sự, bài phản ánh, ký sự nhân vật, phỏng vấn... Từ các tác phẩm này, ban tổ chức đã lựa chọn 62 tác phẩm đủ điều kiện để chấm vòng sơ khảo. 20 tác phẩm xuất sắc nhất đã vượt qua vòng sơ khảo. Ban giám khảo vòng chung khảo đã quyết định trao 1 giải nhất, 2 giải nhì, 6 giải ba, 9 giải khuyến khích và 2 giải dành cho tác giả nhiều tuổi nhất; tác phẩm thời sự nhất.

TS Trần Bá Dung, Trưởng ban Nghiệp vụ, Hội Nhà báo Việt Nam, Ủy viên Ban giám khảo vòng chung khảo cuộc thi đánh giá: "Qua cuộc thi, các tác giả đã giúp nói lên không chỉ những nét lịch sử, giá trị truyền thống của ngành CNQP Việt Nam mà còn phản ánh được tiềm năng, năng lực phát triển trong tương lai của ngành CNQP. Nhiều tác phẩm khắc họa được lịch sử của đơn vị, những nhân vật có đóng góp lớn từ thời kỳ đầu của ngành CNQP Việt Nam. Có những câu chuyện rất xúc động cho thấy đằng sau những thành công, thành tựu của ngành là sự hy sinh, cống hiến thầm lặng để tạo nên truyền thống hào hùng của ngành CNQP Việt Nam". 

Hoàn thiện sản phẩm quốc phòng tại Nhà máy Z111 (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng). Ảnh: VŨ DUNG

Đại tá Đỗ Phú Thọ, Bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo QĐND-đồng Trưởng ban Tổ chức cuộc thi, khẳng định: "Cuộc thi diễn ra trong thời gian ngắn nhưng đã nhận được sự hưởng ứng rất nhiệt tình của các cơ quan, doanh nghiệp, nhà máy trong Tổng cục CNQP và nhất là cán bộ cơ sở của tổng cục. Mặc dù là những cây bút không chuyên nhưng các tác phẩm đều có chất lượng rất tốt. Tôi rất tâm đắc với bài viết của Thiếu tướng, PGS, TS Đoàn Hùng Minh, nguyên Phó chủ nhiệm Tổng cục CNQP, tác phẩm có ý nghĩa giáo dục truyền thống trong ngành CNQP. Hay như bài viết của Thượng tá, TS Nguyễn Thu Hương đã nói lên tiếng nói từ cơ sở, có sự lan tỏa rất lớn. Trong số các tác phẩm dự thi, bài viết của Thượng tá, TS Nguyễn Thu Hương có số lượng người truy cập nhiều nhất trên Báo QĐND Điện tử”.

Đặc biệt, nhiều cán bộ, người lao động của các cơ quan, doanh nghiệp trong ngành CNQP hưởng ứng cuộc thi này bằng cách đọc bài viết, chia sẻ trên mạng xã hội, tạo khí thế mới trong ngành CNQP. Có những người lao động cả ngày “bám máy”, trong thời gian nghỉ đã đọc, đánh giá những tác phẩm trong cuộc thi và có phản hồi rất tích cực tới ban tổ chức.

Thiếu tướng Nguyễn Việt Hùng, Phó chính ủy Tổng cục CNQP-đồng Trưởng ban chỉ đạo cuộc thi, đánh giá: Cuộc thi viết “Công nghiệp quốc phòng-75 năm xây dựng và phát triển” đã có sức lan tỏa sâu rộng, thu hút sự tham gia của đông đảo cán bộ, người lao động trong toàn tổng cục cùng với các cây bút chuyên và không chuyên trong và ngoài quân đội. Các bài viết gửi về dự thi đều có chất lượng tốt, phản ánh nhiều góc độ của người lính thợ quân giới, tạo nên bức tranh sinh động, toàn diện của ngành CNQP trong 75 năm qua. Từ đó, giúp cán bộ, người lao động trong toàn ngành nói riêng, người dân cả nước nói chung hiểu, nhận thức sâu sắc hơn về những chiến công của người lính thợ quân giới trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ngày nay; đồng thời, đây cũng là nguồn động viên cán bộ, người lao động ngành CNQP hăng hái hơn trong lao động, sản xuất, thi đua nghiên cứu khoa học, cải tiến vũ khí, trang bị kỹ thuật.

Các tác phẩm, tác giả đoạt giải Cuộc thi viết “Công nghiệp quốc phòng-75 năm xây dựng và phát triển”

- Giải nhất thuộc về tác giả Trần Lê Nam với tác phẩm "Khúc tráng ca lặng lẽ".

- 2 giải nhì gồm: Vệt 3 bài "Đằng sau ánh hào quang quân giới" (nhóm tác giả Hoàng Tiến, Bích Trang, Minh Tuấn); "Nhớ về bố" (Lê Thị Thu Hiền).

- 6 giải ba gồm: "Những khẩu súng công nghệ cao của Z111" (Vũ Dung); "Những tiếng nổ hạnh phúc thời bình" (Nguyễn Thu Hương); "Để không ai bị bỏ lại phía sau" (Minh Tuấn); "Nhớ về người truyền lửa quân giới" (Đoàn Hùng Minh); "Kỳ tích đóng tàu chiến của Việt Nam" (Nguyễn Anh Chi); "Góp sức đặt nền móng cho vũ khí “made in Vietnam” (Lê Anh Tuấn).

- 9 giải khuyến khích gồm: "Yên bình “làng quân giới” (Nguyễn Hồng Sáng); "Từ huyền thoại chống tăng đến xuyên giáp thế hệ mới" (Chiến Thắng); "Điều ít biết về Anh hùng Ngô Gia Khảm" (Phạm Thu Thủy); "Nơi tiếp thêm sức mạnh quốc gia trên biển" (Mạnh Hưng); "Những thương hiệu đầy tự hào của người lính thợ" (Văn Chiển); Vệt 2 bài "Bản lĩnh lính thợ Sông Thu" (Phan Tiến Dũng); "Xứng danh gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân" (Lan Hương); "Phát triển bền vững từ giá trị truyền thống" (Thu Hà); "Thợ cả Cù Mạnh Sinh vừa cần cù, vừa thông minh" (Nguyễn Văn Đức).

- Giải dành cho tác giả cao tuổi nhất: Tác giả Trần Tiệu với "Dấu ấn Phòng Quân giới".

- Giải dành cho tác phẩm thời sự nhất: "Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng chủ động phòng, chống dịch Covid-19" (Lê Văn Nghĩa).

Bài và ảnh: NGUYỄN VŨ