QĐND - Sau khi dự triển lãm của một ngành nọ, tôi cứ băn khoăn, tự hỏi: Không hiểu ban tổ chức bày ra triển lãm này để làm gì? Hình ảnh, nội dung triển lãm chủ yếu là để khoe thành tích, khá đơn điệu và tẻ nhạt, lại tổ chức trưng bày ở ngoài trời, nơi người xem không mấy ai tới vì… nắng. Sau buổi khai mạc trưng bày, chủ yếu để đại biểu vỗ tay và phóng viên quay phim, chụp ảnh, được vài ngày thì ban tổ chức phải… đem hình ảnh về cất kho, nhiều thứ phải bỏ đi vì hầu như chẳng có người xem. Bỏ ra một khoản kinh phí không nhỏ để tổ chức triển lãm nhưng hiệu quả thì chẳng thấy đâu.

Càng về dịp cuối năm, các cuộc triển lãm diễn ra càng nhiều. Ở nhiều nơi, triển lãm giống như một trào lưu. Thấy nơi này triển lãm, nơi khác làm theo, triển lãm sau rình rang hơn triển lãm trước. Bên cạnh những cuộc triển lãm cần thiết, được tổ chức hợp lý, có ý nghĩa tích cực trong việc quảng bá, xúc tiến, thu hút đầu tư, tôn vinh thành quả, giá trị kinh tế-văn hóa-xã hội… là không ít các cuộc triển lãm tổ chức ra chỉ cốt để đơn vị chủ quản… báo cáo thành tích. Hình thức tổ chức đơn điệu, nội dung nghèo nàn, công tác tuyên truyền, quảng bá kém, địa điểm tổ chức không thu hút được người xem. Bên cạnh đó lại có những cuộc triển lãm đầu tư kinh phí lớn làm hình ảnh, hiện vật chỉ cốt để lập kỷ lục. Bỏ ra nhiều công sức, tiền của chỉ để làm những thứ to nhất, dài nhất để trưng bày ít ngày, sau đó lại tốn công sức, tiền của phá dỡ, bỏ đi.

Ảnh minh họa. Nguồn: dangcongsan.vn.

GS, TS Trần Ngọc Thêm, một trong những chuyên gia nghiên cứu văn hóa hàng đầu ở phía Nam hiện nay kể rằng, nhiều lần ông chứng kiến những con rồng được làm rất kỳ công, sau khi trưng bày ở triển lãm thì bị đem về vứt chỏng chơ “trơ gan cùng tuế nguyệt” ở góc công viên. Theo ông, đó là những biểu hiện sính thành tích, phô trương, vừa gây lãng phí tiền của, vừa tạo sự phản cảm về văn hóa. Trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, việc tổ chức những cuộc triển lãm rình rang, tốn kém nhưng hiệu quả thấp là điều chúng ta cần tránh.

Triển lãm là hình thức tuyên truyền, cổ động trực quan, có vai trò hết sức quan trọng trong công tác tư tưởng văn hóa của Đảng. Trong giai đoạn đất nước ta đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, triển lãm là một trong những hình thức chủ đạo để quảng bá hình ảnh, xúc tiến thương mại, thu hút đầu tư... của các cấp, các ngành, các địa phương. Cũng bởi triển lãm ngày càng có vị trí, vai trò to lớn trong đời sống kinh tế-xã hội nên nó được vận dụng tổ chức rộng khắp và ngày càng nhiều. Tuy nhiên, triển lãm chỉ thực sự phát huy tác dụng khi nó được tổ chức đúng mục đích với các điều kiện cần và đủ. Cấp nào, ngành nào, sự kiện nào đòi hỏi phải có triển lãm và đủ điều kiện tổ chức thì mới triển lãm. Không nên lạm dụng tổ chức triển lãm tràn lan theo kiểu tự phát, ngẫu hứng, mạnh ai nấy làm vì sính thành tích. Để xúc tiến đầu tư, quảng bá kinh tế, văn hóa hiệu quả, cần có sự liên kết phối hợp trong tổ chức triển lãm. Thay vì làm nhỏ lẻ, tràn lan ở các ngành, địa phương, chúng ta có thể liên kết phối hợp tổ chức ở các trung tâm triển lãm lớn. Đừng đem hình ảnh, hiện vật trưng ra, cất vào rồi bỏ đi mà không cần biết đến tính hiệu quả của nó.

PHAN TÙNG SƠN