Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Nghị định 131 NĐ-CP về quy chế quản lý, sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA). Đây là bước chuyển cần thiết trong công tác quản lý của nhà nước để ngăn chặn, giảm thấp nhất tình trạng thất thoát trong sử dụng, quản lý vốn ODA- vấn đề được dư luận xã hội tâm và từng được đưa ra bàn thảo trong khá nhiều phiên họp của Chính phủ, Quốc hội…

Những năm qua, chúng ta đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng và khai thác nguồn vốn ODA cũng như các nguồn vốn đối ứng, hỗ trợ phát triển khác. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các văn bản, quy định vẫn chưa “đủ mạnh” để phòng ngừa, ngăn chặn sai phạm, nhất là việc quy trách nhiệm khi dự án “có vấn đề”. Theo quy định mới, chủ dự án ODA phải là đơn vị trực tiếp quản lý và sử dụng công trình sau khi dự án kết thúc. Các bộ, ngành có dự án ODA chỉ đóng vai trò là cơ quan chủ quản để thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về đầu tư, chứ không làm chủ đầu tư các dự án thuộc nguồn vốn ODA. Chủ dự án phải chịu trách nhiệm toàn diện, liên tục từ khi chuẩn bị đầu tư đến quá trình thực hiện đầu tư và đưa chương trình, dự án vào khai thác sử dụng, kể cả việc thu hồi và hoàn trả vốn vay ODA; khi để xảy ra thất thoát, sai phạm sẽ phải bồi thường thiệt hại về kinh tế. Trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị được giao trực tiếp quản lý, sử dụng nguồn vốn và quản lý sử dụng công trình sau khi chương trình, dự án kết thúc sẽ được nâng cao, khắc phục tình trạng “trách nhiệm nửa vời” đang tồn tại hiện nay đối với khá nhiều đơn vị khi được giao làm chủ đầu tư quản lý các dự án.

Việt Nam đã gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Những cam kết về hội nhập sâu rộng với các thành viên của WTO và cam kết sử dụng hiệu quả các nguồn vốn hỗ trợ, tài trợ của các đối tác đã được chúng ta khẳng định. Với các quy định chặt chẽ, cụ thể trong quản lý và sử dụng nguồn vốn ODA theo Nghị định 131, từ việc thống nhất quản lý về mặt Nhà nước đến phân công, phân cấp, gắn quyền hạn với trách nhiệm, có quy chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ… sẽ góp phần bảo đảm quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn vốn cũng như các công trình, dự án xây dựng khi hoàn thành. Đây cũng là yếu tố tăng cường sự tin cậy của các đối tác, các nhà đầu tư trong việc hỗ trợ, tài trơ cho các dự án phát triển ở nước ta.

HOÀNG GIA MINH