Vấn đề đặt ra là vì sao “tín dụng đen” lại thu hút sự quan tâm lớn của các nhà nghiên cứu kinh tế, các doanh nghiệp và các nhà quản lý.
Theo nhiều đại biểu, việc phát triển thị trường vốn hiện nay ở Việt Nam mới giải quyết được nguồn vốn cho doanh nghiệp lớn và có quy mô trung bình. Đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ, phần lớn vẫn gặp không ít khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn và buộc phải sử dụng đến nguồn "tín dụng đen". Cũng từ thực tế trên, các nhà nghiên cứu kinh tế cho hay: Số lượng vốn thực của các doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ chiếm 20%-30%. Vì vậy, để có vốn duy trì hoạt động, doanh nghiệp vừa và nhỏ không có sự lựa chọn nào khác là liên kết tài chính giữa gia đình, bạn bè, anh chị em, khi mà việc tiếp cận các nguồn vốn chính thức từ các tổ chức tín dụng và hệ thống ngân hàng không phải là chuyện giản đơn. Thậm chí, trên thực tế, nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận vay các nguồn vốn khác ngoài xã hội với mức lãi suất rất cao.
 |
Ảnh minh họa: TTXVN. |
Nền kinh tế Việt Nam đang ở giai đoạn đầu hội nhập với kinh tế thế giới, bởi lẽ đó sẽ khó tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc, bỡ ngỡ, thậm chí là lúng túng trong quản trị và điều hành. Quy mô nền kinh tế chưa đủ mạnh để hình thành được nhiều tập đoàn lớn; tư duy làm ăn nhỏ lẻ, manh mún vẫn tồn tại trong đời sống xã hội. Quản trị doanh nghiệp yếu, khoa học công nghệ lạc hậu, tiềm lực nền kinh tế chưa mạnh… là những yếu tố tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình thành và phát triển doanh nghiệp ở Việt Nam. Chính từ thực trạng đó, Đảng, Nhà nước chủ trương khuyến khích phát triển loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chú trọng phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, vừa phù hợp với năng lực nền kinh tế trong thời kỳ quá độ, vừa kích thích và huy động được sức mạnh của cả xã hội trong phát triển kinh tế, đồng thời tích lũy kinh nghiệm để tạo bước đột phá trong thời gian tiếp theo.
Tuy nhiên, từ những phân tích nêu trên, với những khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn vay chính thức và thực trạng số vốn thực của doanh nghiệp vừa và nhỏ đặt ra rất nhiều vấn đề cần được quan tâm và sớm có giải pháp phù hợp để thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển. Bởi, nếu “sức khỏe” của doanh nghiệp phụ thuộc phần lớn vào nguồn “tín dụng đen” sẽ tạo ra không ít rủi ro và thiếu tính bền vững trong phát triển. Thứ nhất, nếu nguồn vốn chủ yếu huy động từ người thân trong gia đình và bạn bè, thật khó đủ nguồn lực tài chính để mở rộng quy mô sản xuất và tiếp cận được những công nghệ mới đối với các doanh nghiệp. Thứ hai, nếu sử dụng quá nhiều nguồn vốn vay ngoài xã hội với lãi suất cao, doanh nghiệp sẽ không bao giờ đủ sức cạnh tranh, nhất là trong điều kiện nền kinh tế mở như hiện nay.
Câu chuyện vốn đối với doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp vừa và nhỏ nói riêng, không phải là điều quá mới mẻ từ khi Đảng thực hiện chủ trương phát triển kinh tế thị trường. Mặc dù, suốt nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước đã có các chủ trương, giải pháp cụ thể thúc đẩy và tạo điều kiện để doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển. Bởi doanh nghiệp vừa và nhỏ là lực lượng chủ yếu trong thành phần kinh tế tư nhân; một trong những thành phần quan trọng của nền kinh tế nước ta hiện nay. Vì vậy, để doanh nghiệp vừa và nhỏ phát triển, rất cần các cơ quan chức năng nghiên cứu, sớm có những giải pháp tháo gỡ khó khăn; đặc biệt là khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn chính thức. Tháo gỡ được những khó khăn về vốn không những tạo ra tiềm lực, mà còn tạo nền tảng vững chắc để doanh nghiệp phát triển trong xu thế hội nhập mạnh mẽ như hiện nay.
LÊ LONG KHÁNH