Có thể nói, vừa qua, trong một số sự việc, niềm tin của người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư bị giằng xé bởi những mê trận thông tin đến từ nhiều nguồn khác nhau, mà chủ yếu là từ tin đồn. Nguồn thông tin chính thống còn thiếu và chưa kịp thời. Sự giằng xé ấy khiến không ít người vô tình tiếp tay lan truyền những thông tin thiếu chính xác, xấu, độc hoặc trở thành nạn nhân của chính những thông tin ấy. Nền kinh tế Việt Nam hiện nay được các tổ chức quốc tế đánh giá rất tích cực, các chỉ số vĩ mô ổn định, tăng trưởng cao, việc điều hành linh hoạt, hiệu quả. Tuy nhiên, tất cả thực tế đó sẽ không thể tác động hiệu quả tới niềm tin của công chúng nếu thiếu những thông tin chính thống được cung cấp chủ động, kịp thời, để từ đó dẹp tan tin đồn sai trái.
Việc minh bạch thông tin không chỉ góp phần quan trọng củng cố niềm tin cho người dân, doanh nghiệp mà đó còn là chỉ dấu cho thấy một chính quyền thực sự liêm khiết, công tâm, vì nước, vì dân; đồng thời cũng là biện pháp ngăn chặn hiệu quả hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Vì thế, từ trước đến nay, Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm tới việc tăng cường minh bạch, chủ động cung cấp thông tin cho người dân, doanh nghiệp bằng rất nhiều cơ chế như: Quy định các cơ quan phải họp báo định kỳ, quy định người phát ngôn và quy chế phát ngôn của các cơ quan nhà nước. Đặc biệt, ngày 6-4-2016, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Tiếp cận thông tin, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2018, tạo hành lang pháp lý rất quan trọng cho việc thực hiện quyền tiếp cận thông tin của công dân theo Hiến pháp năm 2013, nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước.
Tuy nhiên, dù quy chế, quy định đã có nhưng không ít cá nhân có trách nhiệm, không ít cơ quan vẫn cố tình không thực hiện hoặc thực hiện không nghiêm túc, không dám, không muốn công khai thông tin vì những lợi ích cục bộ của cơ quan, địa phương, cá nhân.
Để các cá nhân có trách nhiệm và các cơ quan bắt buộc phải chủ động cung cấp thông tin cho người dân, doanh nghiệp, chúng ta rất cần xây dựng một hệ thống chỉ số đánh giá, xếp hạng hoàn chỉnh về tính minh bạch và tiếp cận thông tin của các cơ quan, bộ, ngành từ Trung ương tới địa phương. Chỉ số “Tính minh bạch và tiếp cận thông tin” trong bộ chỉ số PCI hiện chủ yếu đánh giá mức độ tiếp cận thông tin của doanh nghiệp, chưa có độ phủ đủ rộng để đánh giá toàn diện, chẳng hạn, việc chủ động cung cấp thông tin cho báo chí không có trong các chỉ số thành phần của chỉ số này.
Chuẩn bị đến mốc thời gian 5 năm thi hành Luật Tiếp cận thông tin. Chúng ta cần tổng kết 5 năm thi hành luật này để đánh giá thật toàn diện, kỹ càng về những mặt đạt được và những mặt chưa đạt được; xác định các giải pháp triển khai thực hiện luật hiệu quả hơn trong thời gian tiếp theo.
Thông tin có ý nghĩa rất quan trọng trong việc nuôi dưỡng niềm tin. Hy vọng, sau khi có thông điệp mạnh mẽ của Thủ tướng Chính phủ, việc chủ động cung cấp thông tin của các cơ quan công quyền sẽ được thực hiện một cách thực tâm, thực chất; từ đó củng cố vững chắc hơn niềm tin của người dân, doanh nghiệp, tránh những sự cố đáng tiếc như vừa qua.
CHIẾN THẮNG