leftcenterrightdel
Ảnh minh họa. Nguồn: Tiền phong

Trước đó, đoàn giám sát của Quốc hội về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đô thị đã làm việc với nhiều địa phương, bộ, ngành. Kết quả cho thấy, từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực đến hết năm 2018, việc ban hành chính sách, pháp luật và tổ chức thực hiện quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai ở đô thị đã có nhiều chuyển biến tích cực. Chính sách tài chính về đất đai đã đóng góp nguồn thu quan trọng cho ngân sách Nhà nước. Các đô thị phát triển nhanh, mạnh mẽ; diện mạo đô thị thay đổi rõ rệt, ngày càng hiện đại, hình thành không gian sống tốt hơn cho người dân.

Tuy nhiên, hệ thống pháp luật về đất đai hiện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục. Một số quy định còn chồng chéo, chưa thống nhất, đồng bộ; có nội dung chưa theo kịp yêu cầu thực tiễn. Công tác quản lý đất đai tại đô thị còn có biểu hiện buông lỏng. Số lượng đô thị phát triển nhanh nhưng phân bổ chưa đồng đều, trong khi chất lượng đô thị giữa các địa phương, vùng, miền và trong từng đô thị cũng còn chênh lệch nhau. Việc ban hành quy chế quản lý quy hoạch, kiến trúc chung của các tỉnh, thành phố còn chậm, làm ảnh hưởng đến công tác quản lý quy hoạch trên địa bàn. Điều đáng báo động là quy hoạch được điều chỉnh thường có xu hướng tăng số tầng, tăng diện tích sàn, chia nhỏ diện tích căn hộ, tăng mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất; giảm diện tích đất cây xanh công cộng, đất công trình hạ tầng kỹ thuật, hoặc bổ sung chức năng nhà ở vào các lô đất thương mại, văn phòng, tăng mật độ xây dựng, quy mô dân số, nhất là ở các tỉnh, thành phố lớn. Ðất đô thị trong các khu nội đô cũ chưa được sử dụng hợp lý, thậm chí còn tùy tiện, chạy theo lợi ích của các nhà đầu tư.  

Việt Nam được đánh giá là một trong số các quốc gia có tốc độ đô thị hóa cao trong khu vực và thế giới. Dự báo tốc độ đô thị hóa tiếp tục tăng trong thời gian tới. Ðiều này cho thấy tầm quan trọng của việc quản lý hiệu quả nguồn lực đất đai trong phát triển đô thị bền vững.

Để chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng hiệu quả đất đô thị, theo ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội và đông đảo cử tri, phải tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị. Trong trường hợp chưa sửa kịp thời Luật Đất đai và pháp luật liên quan thì Quốc hội cần ban hành ngay nghị quyết thí điểm xử lý một số vấn đề cấp bách phát sinh trong quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị.    

Bên cạnh đó, cần tiếp tục thanh, kiểm tra việc thực hiện sử dụng đất đô thị theo quy hoạch và kế hoạch, nâng mức xử phạt các hành vi vi phạm nhằm ngăn chặn và giảm tình trạng xây dựng sai phép, không phép. Rà soát các công trình, dự án đã có quyết định thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nhưng còn tồn đọng chưa triển khai thực hiện, nhất là các dự án, công trình trọng điểm. Chấn chỉnh và xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đăng ký đất, tính thu nghĩa vụ tài chính về đất đai không đúng quy định của pháp luật; cũng như đối với việc buông lỏng quản lý để xảy ra tình trạng lấn chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép hoặc chậm đưa đất vào sử dụng mà không xử lý kịp thời.

ĐỖ PHÚ T​HỌ