Trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên hiện có khoảng hơn 100.000 xe công nông được đăng ký, nhưng thực tế con số này lớn hơn bởi còn rất nhiều xe hoạt động mà chưa đăng ký. Có những gia đình sở hữu từ 2 đến 3 chiếc công nông cho việc vận chuyển cũng như những yêu cầu khác khi mùa vụ đến.
Một cửa hàng bán các loại đầu kéo trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Ảnh: Việt Cường
Hiện nay, trên địa bàn Tây Nguyên, người nông dân vẫn chưa có những phương tiện khác để thay thế công nông trong việc sản xuất kinh doanh. Bởi loại phương tiện này có thể chở hàng hóa, có thể làm máy cày, máy tưới, máy phát điện và thậm chí làm “xe chở khách”… Bên cạnh đó, công nông lưu thông dễ dàng trên địa hình phức tạp, đồi núi, nương rẫy. Từ những thực tế trên đây, không thể phủ nhận tiện ích mà xe công nông đem lại cho người nông dân Tây Nguyên trong lao động sản xuất nông nghiệp nói chung cũng như thu hoạch cà phê nói riêng.
Nhu cầu sử dụng cao và tiện lợi của công nông là vậy, song những nguy hiểm tai nạn lao động, tai nạn giao thông từ loại phương tiện này lại vô cùng lớn. Bởi ý thức cũng như hiểu biết về Luật Giao thông đường bộ của chính những người điều khiển công nông còn rất hạn chế. Khi tham gia giao thông, những phương tiện này thường đi với tốc độ chậm, thiết bị chiếu sáng như đèn, gương chiếu hậu, còi cảnh báo thiếu, làm các phương tiện khác bị bất ngờ dẫn đến tai nạn đáng tiếc.
Theo thống kê từ Ban An toàn giao thông tỉnh Gia Lai, trong năm 2015 số vụ tai nạn giao thông đối với xe công nông và xe độ chế là 22 vụ, làm chết 32 người, bị thương 31 người tăng 46.67% số vụ và tăng 113.33% người chết so với năm 2014.
Trước những con số thống kê trên, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, UBND, Ban An toàn Giao thông các tỉnh Tây Nguyên đã có văn bản chỉ đạo về việc cấm xe công nông chở người cũng như đi vào quốc lộ. Đặc biệt Cảnh sát Giao thông cũng ra quân kiểm tra, nhắc nhở, xử lý những phương tiện cố tình vi phạm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, dọc tuyến Quốc lộ 14, nối các tỉnh Tây Nguyên vẫn còn khá nhiều xe công nông lưu thông trước những biển cấm. Điều này sẽ thực sự trở nên nguy hiểm cho vấn đề an toàn giao thông bởi hầu hết những người điều khiển công nông đều chưa có bằng lái xe hạng A4.
Mới đây, Ban An toàn Giao thông tỉnh Gia Lai đã có văn bản gửi Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia đề nghị hỗ trợ kinh phí đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe hạng A4 cho người dân tộc thiểu số điều khiển xe công nông trên địa bàn. Theo đó, Gia Lai đề nghị hỗ trợ 1 tỷ đồng để tổ chức đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe hạng A4 cho khoảng 1.300 đối tượng là người dân tộc thiểu số.
Việc này, nếu được thực hiện hiệu quả thì cần được triển khai rộng khắp trên các tỉnh Tây Nguyên để nâng cao hơn nữa hiểu biết Luật Giao thông Đường bộ của những người điều khiển xe công nông. Cùng với đó, việc tăng cường tuyên truyền, tăng cường tuần tra, kiểm tra, xử phạt lỗi vi phạm của lực lượng chức năng đối với lái xe là hết sức cần thiết để loại phương tiện này không còn là nỗi lo tai nạn giao thông trong mùa thu hoạch cà phê năm nay mà cho cả những năm tiếp theo.
VIỆT CƯỜNG