Ấy vậy mà, gần đây, một số người kêu gọi giảm diện tích đất trồng lúa để chuyển đổi sản xuất. Theo họ, cây lúa không mang lại giá trị cao cho nông dân, cho đất nước, trong khi hạn hán, xâm nhập mặn gây nhiều khó khăn cho việc trồng lúa. Một số người so sánh, 1kg tôm cho giá trị bằng 20kg lúa, nên kêu gọi thay vì trồng lúa, nông dân hãy nuôi tôm. Mọi sự so sánh đều là khập khiễng, bởi chi phí nuôi tôm cao hơn rất nhiều chi phí trồng lúa. Trong khi đó, bài học nhãn tiền xảy ra với rất nhiều người dân Việt Nam, nhưng dường như chưa đủ giúp người ta tỉnh ngộ: Thi nhau chặt vườn, phơi hồ để trồng cây mới, nuôi con mới được giá hơn. Sau đó, nhà nhà, người người kêu than sản phẩm rớt giá vì lượng cung quá lớn so với nhu cầu. Lâu nay, người ta có thể nhịn ăn tôm, chứ khó có thể nhịn cơm…
Để giúp nông dân làm giàu, cần nghĩ tới việc chuyển dịch lao động từ ngành nông nghiệp sang các ngành nghề khác cho thu nhập cao. Với năng suất trung bình hiện nay, 1ha trồng lúa mang lãi khoảng 20 triệu đồng mỗi năm cho nông dân. Nếu dịch chuyển cơ cấu lao động mạnh mẽ hơn, diện tích đất trồng lúa tính theo đầu người sẽ cao hơn, từ đó mang lại thu nhập cao hơn cho nông dân. Tất nhiên, cùng với việc chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu lao động, cũng cần tính đến việc khuyến khích đẩy mạnh cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp, ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp để tăng năng suất lao động cho nông dân. Cùng với đó, cả hệ thống chính trị và từng người dân phải có sự nỗ lực thực sự để gìn giữ, vun đắp và nâng cao giá trị thương hiệu gạo Việt, đặc biệt là chất lượng gạo. Có như vậy mới tăng được giá bán gạo, qua đó gia tăng thu nhập cho người trồng lúa.
Hạn hán, xâm nhập mặn không chỉ là thách thức với riêng Việt Nam, mà là thách thức chung của toàn cầu. Việc cần làm là phải có các giải pháp hiệu quả ứng phó với hiện tượng này và kêu gọi sự chung tay góp sức của cộng đồng quốc tế với nhân dân Việt Nam. Cộng đồng quốc tế chắc chắn sẽ không ngoảnh mặt làm ngơ, bởi Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất từ tình trạng biến đổi khí hậu, trong khi đây là một trong những quốc gia có đóng góp quan trọng nhất cho việc bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu.
Quốc hội, Chính phủ đã nhiều lần bàn bạc, quyết tâm giữ bằng được diện tích 3,8 triệu héc-ta đất trồng lúa hiện nay cho thấy tầm quan trọng của cây lúa, của trữ lượng lương thực trong bảo đảm ổn định và phát triển đất nước. Nạn đói năm 1945, khi dân ta bị quân đô hộ bắt nhổ lúa trồng đay, khiến hàng triệu đồng bào chết trong khổ sở là bài học đắt giá đâu phải đã quá xa xôi? Hơn nữa, giữ cho được 3,8 triệu héc-ta đất trồng lúa không chỉ là sự bảo đảm chắc chắn cho an ninh lương thực Việt Nam, mà còn là trách nhiệm quốc tế trong việc góp phần bảo đảm an ninh lương thực cho toàn nhân loại. Bởi thế, giảm diện tích đất trồng lúa phải được cân nhắc và tính toán hết sức nghiêm túc chứ không thể là chuyện tùy hứng…
CHIẾN THẮNG