Chuyện về Giáo sư Duncan Haldane cùng hai cộng sự đoạt giải Nobel Vật lý năm 2016 với nghiên cứu lý thuyết về sự chuyển pha tôpô học và các pha tôpô của vật chất là một minh chứng cho thực tế các công trình khoa học thường có độ trễ nhất định.
Nghiên cứu trên là bước tiến lớn trong việc tìm hiểu bí mật của vật chất và mở ra một viễn cảnh khám phá phát minh vật liệu mới trong lĩnh vực điện tử và khoa học vật liệu. Từ năm 1988, công trình trên đã được viết ra nhưng nhiều người chế giễu rằng đó là điều phi lý. Phải mất hàng chục năm phản biện, Giáo sư Duncan Haldane và các cộng sự mới thuyết phục được rằng nghiên cứu đó thực sự giá trị.
 |
Ảnh minh họa: Vietnam+ |
Thêm ví dụ, ngay từ năm 1998, Việt Nam đã triển khai những nghiên cứu thăm dò và nghiên cứu cơ bản định hướng ứng dụng vaccine phòng bệnh tiêu chảy. Tuy nhiên, đến cuối năm 2017, nghĩa là phải mất gần 20 năm nghiên cứu, Việt Nam mới làm chủ hoàn toàn công nghệ và tự sản xuất được vaccine phòng bệnh này.
Tất nhiên, không thể viện lý do về độ trễ trong nghiên cứu khoa học để giải thích cho những đề tài yếu kém và sự chậm chạp có tính chủ quan. Do vậy, cần đánh giá một cách công tâm, chính xác chất lượng đề tài khoa học. Để kết quả nghiên cứu khoa học được nhanh chóng ứng dụng, Nhà nước cần bảo đảm chi đủ ngân sách cho các nhiệm vụ khoa học-công nghệ; xây dựng tỷ lệ hợp lý chi cho nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, phát triển thực nghiệm và thương mại hóa. Đặc biệt là cần hoàn thiện hệ thống quản lý các chương trình, nhiệm vụ khoa học-công nghệ bảo đảm công khai, minh bạch, có cơ chế thưởng-phạt phù hợp.
LA DUY
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Cùng bàn luận xem các tin, bài liên quan.
Việc trở thành nhà sáng tạo nội dung trong thời đại số đang là ước mơ và lựa chọn nghề nghiệp của nhiều bạn trẻ, đặc biệt là thế hệ "Gen Z". Sự nhanh nhạy trong ứng dụng công nghệ cùng khả năng bắt kịp xu hướng đã giúp họ không chỉ tạo dựng sự nghiệp mà còn gây ảnh hưởng mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Một giảng viên phàn nàn với tôi, dịp cuối năm có cán bộ của đoàn công tác kiểm tra thực hiện chuyển đổi số một mực đòi hỏi văn bản giấy, trong khi văn bản số đã đáp ứng đầy đủ. Ở trường hợp khác, máy tính được trang bị đến từng lãnh đạo tại vị trí điều hành, số hóa các văn bản điện tử trong hệ thống nhưng mỗi lần giao ban, hội họp, lãnh đạo đều yêu cầu cơ quan giúp việc phải in đầy đủ văn bản giấy với số lượng lớn.