Các hội nghị diễn ra trong bối cảnh kinh tế của hai thành phố lớn nhất nước đều tăng trưởng rất tốt. Cụ thể, 6 tháng đầu năm 2018, kinh tế của TP Hà Nội tăng trưởng cao hơn cùng kỳ, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng khoảng 7,07% (cùng kỳ tăng 6,64%). Thu ngân sách Nhà nước tại Hà Nội ước đạt 120.062 tỷ đồng, đạt 50,4% dự toán, tăng 19% so với cùng kỳ. Kết thúc 6 tháng qua, GRDP của TP Hồ Chí Minh tăng 7,86% (cùng kỳ tăng 7,76%), thu ngân sách được 183.465 tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2017. Cả hai thành phố đều đã thực hiện quyết liệt việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, loại bỏ bớt các thủ tục hành chính phiền hà, ứng dụng công nghệ thông tin để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân. Nhờ đó, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) của cả hai thành phố đều nằm trong nhóm tốt, trong đó Hà Nội thăng hạng từ vị trí 14 lên vị trí 13, TP Hồ Chí Minh đứng ở vị trí thứ 8 trong bảng xếp hạng.

Đô thị Hà Nội với nhiều cao ốc được xây dựng hiện đại phía Tây của thành phố. Ảnh: QĐND

Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều vấn đề đặt ra cho nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của cả Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Đó là, năm nay là tròn 10 năm Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, dù thành phố đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật từ không gian phát triển rộng lớn hơn, nhưng kinh tế-xã hội vẫn chưa phát triển đạt kỳ vọng. Tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố tuy đạt chỉ tiêu kế hoạch nhưng năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh còn thấp so với tiềm năng, lợi thế đang có. Đối với TP Hồ Chí Minh, việc thực hiện 7 chương trình đột phá thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X đạt được một số kết quả khả quan, một số chương trình có khả năng hoàn thành khi kết thúc nhiệm kỳ 2016-2020, nhưng cũng có một số chương trình đặc biệt quan trọng lại khó có thể hoàn thành nếu không có sự đổi mới về phương pháp triển khai một cách quyết liệt, toàn diện, đó là các chương trình: Giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giao thông; giảm ngập nước. Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh đã phân quyền khá mạnh để chính quyền TP Hồ Chí Minh có thể tự quyết định nhiều vấn đề về quản lý đất đai, quản lý đầu tư, quản lý tài chính ngân sách... phù hợp với nhu cầu phát triển của thành phố. Tuy nhiên, để các cơ chế, chính sách này được thực hiện mang lại hiệu quả thì còn cần một thời gian nữa.

Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai thành phố, hai trung tâm kinh tế hội tụ đủ các yếu tố về không gian, vị trí địa lý, dân số, tri thức, nguồn lực... để trở thành hai cỗ máy phát triển. Hai thành phố cũng đã được tạo những điều kiện vượt trội để tăng tốc phát triển, phù hợp với tiềm năng. Thế nhưng, để những tiềm năng, những cơ chế, chính sách ấy phát huy hiệu quả trên thực tế thì cần sự vào cuộc chủ động, quyết liệt, sáng tạo hơn nữa vì lợi ích đất nước của từng cán bộ, đảng viên, cho tới việc tham gia tích cực, mang tính xây dựng của từng người dân trên địa bàn. Rõ ràng, việc phát triển của hai thành phố lớn nhất nước này không chỉ vì lợi ích của riêng mình mà còn tạo ra lực nâng rất mạnh ở hai đầu đất nước, thúc đẩy kinh tế đất nước cất cánh.

QUANG HƯNG