QĐND - Tính nhân dân của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cả về chính trị-xã hội và truyền thống lịch sử của dân tộc. Sự ra đời của QĐND Việt Nam tuân thủ quy luật chung của xã hội loài người, tuy nhiên, có những nét đặc thù riêng của dân tộc Việt Nam, do đó, tính nhân dân của quân đội ta hết sức sâu sắc và triệt để. Điều này, có thể nhận thức trên những vấn đề cơ bản sau đây:

Ảnh minh họa/QĐND

 

Một là, QĐND Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng trên nền tảng sự phát triển của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc và dân chủ nhân dân của nước ta. Trong Cương lĩnh đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam, mục tiêu chính trị được xác định rõ: “Đánh đổ đế quốc chủ nghĩa thực dân Pháp và bọn phong kiến tay sai, làm cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập, lập ra chính phủ công-nông-binh và tổ chức quân đội công-nông”. Chính vì vậy, cùng với tiến trình phát triển của cách mạng nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, QĐND Việt Nam từng bước được hình thành và không ngừng lớn mạnh. Trong cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, các đội Tự vệ đỏ, Xích vệ đỏ đã được thành lập. Trong thời kỳ phong trào cách mạng phát triển mạnh mẽ dẫn đến các cuộc khởi nghĩa và chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa tháng 8-1945 giành độc lập tự do cho dân tộc, các trung đội du kích Nam Kỳ khởi nghĩa 1940, du kích Bắc Sơn 1941 lần lượt ra đời, đỉnh cao là việc thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, tiền thân của QĐND Việt Nam. Điều đó cho thấy rất rõ, chính phong trào của quần chúng cách mạng đã sản sinh ra quân đội cách mạng từ thấp đến cao, dưới sự lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt của Đảng. Có thể khẳng định, tính nhân dân của QĐND Việt Nam được hình thành ngay trong quá trình hình thành và phát triển. Đó là tài sản vô giá của quân đội ta, nó  không ngừng được nâng cao trong mọi giai đoạn xây dựng và trưởng thành. Bởi vì, những người lính cách mạng là con em của nhân dân, được nhân dân nuôi dưỡng, che chở mọi lúc, mọi nơi. Chính nhân dân đã trao cho họ sứ mệnh thiêng liêng làm nòng cốt cùng toàn dân đánh đuổi thực dân đế quốc, lật đổ chế độ phong kiến, xây dựng chế độ mới, thống nhất Tổ quốc, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân trong xây dựng đất nước. Đồng thời, nhân dân dành tặng cho những người lính con em của chính mình danh hiệu thân thương, trìu mến “Bộ đội Cụ Hồ”.

Hai là, bản chất cách mạng của Đảng quy định tính nhân dân của QĐND Việt Nam. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung phát triển năm 2011) khẳng định: “Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc. Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản”. Cương lĩnh cho thấy rõ bản chất cách mạng của Đảng ta, một đảng đã được sinh ra bởi sự kết hợp hài hòa giữa Chủ nghĩa Mác - Lê-nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Đó chính là tính đặc thù của Đảng ta trong quá trình hình thành, phát triển. Cũng chính vì vậy, Đảng được nhân dân giao cho sứ mệnh lịch sử lãnh đạo cách mạng nước ta, Đảng không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của nhân dân, của dân tộc.

QĐND Việt Nam được xây dựng và đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam. Điều hiển nhiên, quân đội phải mang bản chất cách mạng của Đảng, phục vụ cho mục tiêu chính trị đã được xác định một cách rõ ràng và nhất quán từ Cương lĩnh chính trị đầu tiên. Cũng chính vì lẽ đó, tính chất nhân dân của QĐND Việt Nam là điều tất yếu khách quan, điều không còn phải bàn cãi. Nhiệm vụ của các thế hệ quân nhân trong quân đội là không ngừng giữ vững và nâng cao tính nhân dân đã được thử thách trong các cuộc chiến tranh giải phóng, bảo vệ Tổ quốc, cũng như trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế hiện nay.

Gần đây có một số kẻ đòi phi chính trị hóa quân đội, đó là một sự đòi hỏi phi lý và hết sức ngây thơ về chính trị. Bởi vì, làm gì có quân đội phi giai cấp hoặc đứng trên giai cấp không chịu sự lãnh đạo của một giai cấp thống trị trong xã hội. Về thực chất, đó là âm mưu muốn tách quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng để chúng dễ bề thực hiện các âm mưu đen tối của các thế lực bên ngoài tiến hành các cuộc “cách mạng màu” theo kịch bản được xây dựng sẵn. Hệ quả của nó là những diễn biến chính trị, xã hội phức tạp, thậm chí diễn ra các cuộc nội chiến mang tính huynh đệ tương tàn. Hậu quả tất yếu là mang đến sự nghèo khó, khổ đau, chết chóc cho nhân dân lao động... 

Ba là, gần 70 năm xây dựng và trưởng thành, QĐND Việt Nam luôn luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Dân tộc ta có một truyền thống dựng nước và giữ nước hào hùng, QĐND Việt Nam được thừa hưởng toàn bộ truyền thống đó. Nhìn lại toàn bộ tiến trình lịch sử của dân tộc cho thấy rõ, để đối phó với nhiều cuộc chiến tranh xâm lược của các thế lực phong kiến, thực dân đế quốc có tiềm lực quân sự to lớn hơn ta gấp nhiều lần, thì chiến tranh nhân dân là phương thức tác chiến mang tính điển hình trong truyền thống của dân tộc. Thực hiện phương thức tác chiến này, quân đội là lực lượng nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc, dù chúng là ai và từ đâu đến. Phát huy truyền thống của dân tộc, từ khi thành lập đến nay, quân đội ta luôn hoàn hành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, là giải phóng đất nước, giành độc lập, tự do cho dân tộc và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong chiến tranh giải phóng, từ 34 chiến sĩ Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân, được nhân dân đùm bọc và nuôi dưỡng đã không ngừng lớn mạnh và trưởng thành. Với vai trò là lực lượng nòng cốt, QĐND Việt Nam đã cùng toàn dân lật đổ chế độ thực dân đế quốc và phong kiến. Tiếp đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quân đội ta lần lượt đánh đánh bại các đội quân xâm lược nhà nghề của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược trong thế kỷ XX. Đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ chấn động địa cầu và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử kết thúc 30 năm chiến tranh giải phóng, thống nhất Tổ quốc.

Trong thời kỳ mới của cách mạng nước ta, QĐND Việt Nam luôn luôn chắc tay súng cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, Quân đội ta đang từng bước hội nhập quốc tế ngày càng mạnh mẽ và sâu rộng, nhằm nâng cao hơn nữa khả năng giữ vững sự ổn định đất nước cho phát triển kinh tế và xử lý nhanh chóng, kịp thời các tác động của an ninh phi truyền thống như: Bão, lũ, thảm họa thiên nhiên, môi trường sinh thái... Dù hoạt động trong môi trường và hoàn cảnh nào, QĐND Việt Nam đều sát cánh cùng nhân dân và hết lòng phục vụ nhân dân.

Cần khẳng định rằng, nhân dân vừa là cội nguồn, vừa là động lực tạo nên sức mạnh vô địch của quân đội ta, cũng nhờ đó làm cho tính nhân dân luôn sâu sắc và triệt để. Mỗi cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam có quyền tự hào về điều đó và nguyện ra sức rèn luyện, phấn đấu để xứng đáng với niềm tin yêu mà Đảng, Nhà nước và nhân dân dành cho.

Đại tá, PGS, TS Hoàng Minh Thảo