Hôm qua, Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XI ra Thông cáo số 21, nêu rõ: Ngày 21-11-2006, Quốc hội làm việc tại Hội trường Ba Đình. Dưới sự điều khiển lần lượt của các Phó Chủ tịch Quốc hội: Trương Quang Được, Nguyễn Văn Yểu, Nguyễn Phúc Thanh; các đại biểu nghe đọc báo cáo giải trình tiếp thu, toàn văn 6 dự thảo luật và biểu quyết thông qua. Đó là Luật người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; Luật bình đẳng giới; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật lao động; Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người; Luật dạy nghề; Luật thể dục, thể thao.

Từ 10 giờ 50 phút đến 11 giờ 30 phút, Quốc hội đón Đoàn đại biểu Quốc hội nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào do đồng chí Thoong-xinh Thăm-ma-vông, Chủ tịch Quốc hội dẫn đầu.

Người đi lao động ở nước ngoài phải được bồi dưỡng kiến thức cần thiết

81,30% tổng số đại biểu tán thành thông qua Dự án Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Luật gồm 8 Chương, 80 Điều và bắt đầu có hiệu lực từ 1-7-2007.

Luật quy định rất rõ, ngoài việc dạy nghề và ngoại ngữ cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài, doanh nghiệp còn phải có trách nhiệm bồi dưỡng kiến thức cần thiết và kiểm tra, cấp chứng chỉ cho người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài. Nội dung bồi dưỡng kiến thức cần thiết gồm: kiến thức cơ bản về pháp luật lao động, hình sự, dân sự, hành chính của Việt Nam và nước tiếp nhận lao động; nội dung hợp đồng ký giữa doanh nghiệp với người lao động; kỷ luật lao động và vệ sinh an toàn lao động; cách thức ứng xử trong lao động và đời sống; những vấn đề cần chủ động phòng ngừa trong thời gian sống và làm việc ở nước ngoài .v..v..

Luật cũng quy định, để thống kê, quản lý và bảo vệ người lao động đi làm việc ở nước ngoài, kể cả khi xảy ra chiến sự hoặc thiên tai, các doanh nghiệp trúng thầu, nhận thầu công trình, dự án ở nước ngoài phải báo cáo cơ quan quản lý lao động về việc đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài. Tương tự, người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cá nhân cũng phải đăng ký hợp đồng cá nhân với cơ quan quản lý lao động trước khi đi; đồng thời phải xuất trình giấy xác nhận đã đăng ký hợp đồng cá nhân khi làm thủ tục xuất cảnh.

Vi phạm pháp luật bình đẳng giới có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Quang cảnh ngày làm việc thứ hai mươi hai, Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XI (ảnh: TTXVN).

Qua nhiều phiên thảo luận vẫn còn những ý kiến khác nhau nên các đại biểu Quốc hội thống nhất không điều chỉnh độ tuổi nghỉ hưu của người lao động trong Dự án Luật bình đẳng giới. Vấn đề này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, khảo sát, tổng kết thực tiễn và lấy ý kiến nhân dân để làm cơ sở sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Bình đẳng giới trong lĩnh vực lao động được đảm bảo thông qua việc quy định tỷ lệ nam, nữ được tuyển dụng.

Về chính trị, luật cũng không ấn định cụ thể tỷ lệ nữ trong bầu cử, bổ nhiệm các chức danh mà quy định đối với từng cuộc bầu cử sẽ xác định tỷ lệ nữ tham gia Quốc hội, Hội đồng nhân dân với số lượng đảm bảo là thích đáng và phù hợp với thực tế. Doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động nữ được ưu đãi về thuế, tài chính. Lao động nữ khu vực nông thôn được hỗ trợ tín dụng, khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư…

Luật quy định các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bố trí cán bộ hoạt động về bình đẳng giới và dành nguồn tài chính cho các hoạt động này. Các đơn vị phải hỗ trợ lao động nữ khi tham gia đào tạo, bồi dưỡng có mang theo con dưới 36 tháng tuổi và phải tạo điều kiện cho chồng nghỉ hưởng nguyên lương, phụ cấp khi vợ sinh con.

Đáng chú ý là sẽ có các cuộc thanh tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về bình đẳng giới. Tuỳ tính chất, mức độ vi phạm sẽ có các hình thức xử lý thích đáng mà cao nhất là truy cứu trách nhiệm hình sự.

Đình công hợp pháp phải có quyết định của tổ chức công đoàn

78, 86% tổng số đại biểu nhất trí thông qua Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật lao động. Luật gồm 3 Điều quy định về những nội dung sửa đổi, bổ sung; thời hạn có hiệu lực và nhiệm vụ hướng dẫn thi hành luật.

Luật đã phân biệt rõ ràng hai khái niệm tranh chấp lao động tập thể về quyền và tranh chấp lao động tập thể về lợi ích; từ đó có những quy định cụ thể về trình tự giải quyết đối với từng loại tranh chấp. Đối với tranh chấp về quyền, cơ quan có thẩm quyền giải quyết gồm: Hội đồng hoà giải lao động cơ sở, Chủ tịch UBND cấp huyện và Toà án nhân dân. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về lợi ích gồm: Hội đồng hoà giải lao động cơ sở; Hội đồng trọng tài lao động. Hội đồng hoà giải lao động cơ sở do doanh nghiệp thành lập. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh thành lập Hội đồng trọng tài lao động.

Đình công được coi là phương án giải quyết cần thiết, chính đáng đối với cả hai loại tranh chấp sau khi đã áp dụng các bước hoà giải mà vẫn không thành. Theo luật, đình công hợp pháp là phải do Ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động tổ chức và lãnh đạo; phải phát sinh từ tranh chấp lao động tập thể; do những người lao động cùng làm việc trong một doanh nghiệp tiến hành… Điều kiện để có thể tiến hành đình công là phải có ý kiến đồng ý của hơn 50% tổng số lao động đối với doanh nghiệp có dưới 300 lao động hoặc hơn 75% đối với doanh nghiệp có 300 lao động trở lên.

Luật có hiệu lực từ 1-7-2007. Cũng kể từ thời điểm này, những quy định về việc giải quyết các cuộc đình công của Pháp lệnh thủ tục giải quyết các tranh chấp lao động ngày 11-4-1996 hết hiệu lực.

Cá nhân và tập thể được phép thành lập ngân hàng mô

Luật hiến, lấy ghép mô bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác gồm 6 chương 40 điều đã được Quốc hội biểu quyết thông qua trong phiên họp buổi chiều với 385 đại biểu Quốc hội tán thành (chiếm 78,25% tổng số đại biểu). Luật này quy định về việc hiến, lấy ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác; tổ chức hoạt động của ngân hàng mô và Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người. Luật sẽ chính thức được thực hiện kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2007.

Trước khi biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo Luật, các đại biểu đã biểu quyết thông qua một số vấn đề còn có nhiều ý kiến khác nhau. Trong đó, về độ tuổi của người hiến mô bộ phận cơ thể người và hiến xác, Luật quy định: người đủ 18 tuổi trở lên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống sau khi chết và hiến xác. Về vấn đề ngân hàng mô, các đại biểu đã thống nhất nên giao Chính phủ quy định cụ thể về loại hình tổ chức hoạt động của ngân hàng mô phù hợp với tình hình phát triển kinh tế- xã hội.

Ngân hàng mô là cơ sở y tế do cơ quan, tổ chức, cá nhân thành lập, hoạt động không nhằm mục đích thương mại. Ngân hàng này có tư cách pháp nhân và chỉ được hoạt động sau khi có giấy phép của Bộ Y tế. Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người là tổ chức sự nghiệp, có tư cách pháp nhân, trực thuộc Bộ Y tế, đây là nơi tiếp nhận và xử lý thông tin về việc thực hiện, thay đổi hoặc huỷ bỏ việc hiến mô, bộ phận cơ thể người….

Áp dụng hình thức liên thông trong đào tạo nghề

Với 382 đại biểu Quốc hội tán thành (chiếm 77,64% tổng số đại biểu), Luật dạy nghề đã được Quốc hội thông qua với 11 chương 92 điều. Mặc dù trước đó có nhiều ý kiến khác nhau về phạm vi điều chỉnh của Luật như đề nghị Luật điều chỉnh cả hoạt động của các trường trung cấp chuyên nghiệp. Nhưng đến hôm qua thì đa số các đại biểu cũng đã thống nhất là Luật chỉ quy định về tổ chức, hoạt động của cơ sở dạy nghề, quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động dạy nghề.

Theo quy định của dự thảo Luật thì dạy nghề có ba trình độ đào tạo là: sơ cấp nghề, trung cấp nghề và cao đẳng. Dạy nghề gồm dạy nghề chính quy và dạy nghề thường xuyên. Trong quá trình đào tạo nghề sẽ được liên thông giữa các trình độ tuỳ theo chương trình đào tạo. Theo đó, người học nghề khi chuyển từ trình độ đào tạo thấp lên trình độ đào tạo cao hơn cùng ngành nghề hoặc khi chuyển sang học ngành nghề khác thì không phải học lại nội dung đã học.

Một nội dung rất quan trọng của Luật này đã nhận được sự quan tâm đóng góp ý kiến của đông đảo đại biểu Quốc hội là chính sách của Nhà nước về phát triển dạy nghề. Nhà nước sẽ đầu tư mở rộng mạng lưới cơ sở dạy nghề, nâng cao chất lượng dạy nghề góp phần bảo đảm cơ cấu nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Đồng thời, khuyến khích các tổ chức, cá nhân Việt Nam, tổ chức, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thành lập cơ sở dạy nghề và tham gia các hoạt động dạy nghề….

Chưa cho phép cá cược trong hoạt động thể thao

Luật thể dục thể thao gồm 9 chương 79 điều đã được Quốc hội biểu quyết thông qua với 79,07% tổng số đại biểu tán thành. Luật này quy định về tổ chức và hoạt động thể dục thể thao; quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thể dục thể thao.

Trong quá trình thảo luận về dự thảo Luật có một số ý kiến đề nghị bổ sung nội dung quy định hành vi lợi dụng hoạt động thể theo để đánh bạc, cá cược bất hợp pháp... Tuy nhiên, Quốc hội đã biểu quyết thống nhất không đưa hành vi lợi dụng thể thao để đánh bạc, cá cược bất hợp pháp vào dự thảo Luật. Vì quy định như vậy sẽ hiểu có việc cá cược hợp pháp. Thực tế, đến nay thì nước ta chưa cho phép cá cược trong hoạt động thể thao. Luật này chỉ nghiêm cấm những hành vi có liên quan trực tiếp đến hoạt động thể dục thể thao, còn những hành vi khác như: xâm phạm, sử dụng sai mục đích nguồn tài chính, đất đai, cơ sở vật chất dành cho thể dục thể thao đã được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật về đất đai và ngân sách nhà nước.

Để góp phần phát triển phong trào thể dục thể thao quần chúng, Luật quy định: Uỷ ban nhân dân các cấp có trách nhiệm xây dựng các công trình thể thao công cộng, bảo đảm nhân lực về chuyên môn, nghiệp vụ thể dục, thể thao. Đặc biệt, trong quy hoạch xây dựng trường học, đô thị, khu dân cư, doanh trại đơn vị vũ trang nhân dân phải dành đất đai để xây dựng các công trình thể thao.

Cuối ngày làm việc, Quốc hội bước vào chuẩn bị biểu quyết thông qua dự thảo Luật quản lý thuế.

Hạnh Nguyên và Thanh Minh