Quốc hội “điểm danh” bất thường trong giao dịch chứng khoán, bất động sản

Giải quyết triệt để tình trạng thao túng thị trường chứng khoán

Đại biểu Tạ Thị Yên (Điện Biên) điểm danh những lĩnh vực có một số “biểu hiện lệch lạc”, trong đó có lĩnh vực bất động sản, chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Đại biểu nêu vấn đề, khi những cá nhân này lâm vào lao lý lại kéo theo rất nhiều cán bộ quản lý nhà nước chuyên ngành các lĩnh vực đó. “Cử tri rất thắc mắc khi thấy các tổ chức, cá nhân đó bằng cách nào mà vượt qua được các cơ quan quản lý nhà nước một cách dễ dàng như vậy, trong khi cả xã hội nhìn thấy đó là những giao dịch không bình thường”, đại biểu Tạ Thị Yên nói.

Các đồng chí chủ tọa phiên họp. Ảnh: TRỌNG HẢI

Cũng như đại biểu Tạ Thị Yên, đại biểu Lý Tiết Hạnh (Bình Định) đánh giá, thời gian gần đây, một số giao dịch trong thị trường chứng khoán, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp có những biểu hiện không lành mạnh, cá biệt đã có những cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp có hành vi thao túng, che giấu thông tin, trục lợi, gây bất ổn cho thị trường chứng khoán và đã gây thiệt hại cho những người tham gia đầu tư, ảnh hưởng đến an toàn tín dụng, an toàn của nền tài chính đất nước.

Đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ Tài chính, trong việc triển khai nhiều biện pháp lành mạnh hóa thị trường chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp; các cơ quan hữu quan đã phát hiện, xử lý kịp thời hành vi thao túng và trục lợi thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu; cho rằng đây là vấn đề mới và có tính lan tỏa rất rộng, đại biểu Lý Tiết Hạnh đề nghị tiếp tục giải quyết triệt để tình trạng này.

Cụ thể, đại biểu kiến nghị có giải pháp phát triển cân đối thị trường vốn, thị trường tiền tệ, lành mạnh hóa thị trường vốn, thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ để vừa tạo điều kiện phát triển thị trường chứng khoán, giúp các doanh nghiệp huy động vốn thực hiện các dự án đầu tư phát triển doanh nghiệp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội nhưng vẫn chặt chẽ, nhất là bảo đảm quyền lợi của những người tham gia thị trường chứng khoán và hạn chế tối đa những hành vi trục lợi.

Đại biểu Tạ Thị Yên phát biểu. Ảnh: TRỌNG HẢI

Đại biểu Lý Tiết Hạnh cũng kiến nghị Chính phủ tiếp tục tăng cường các hoạt động giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trên các lĩnh vực chứng khoán và phát hành trái phiếu doanh nghiệp; tăng cường công khai, minh bạch thông tin đến người dân...

Xử lý tình trạng “2 giá” trong giao dịch bất động sản

Đại biểu Phan Thái Bình (Quảng Nam) nhắc tới tình trạng 2 giá trong giao dịch bất động sản, trong đó giá giao dịch thực tế cao hơn rất nhiều so với giá kê khai trên hợp đồng. Tình trạng này diễn ra rất phổ biến, làm thất thu ngân sách Nhà nước. Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cơ quan thuế, các cấp và các cơ quan liên quan như tổ chức hành nghề công chứng, thực hiện các biện pháp để chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp kê khai đúng giá chuyển nhượng bất động sản, bước đầu nâng cao hiệu quả quản lý, bảo đảm nguồn thu ngân sách Nhà nước. 

Đại biểu Lý Tiết Hạnh phát biểu. Ảnh: TRỌNG HẢI

Đại biểu cho rằng, nguồn gốc của thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản chính là sự kê khai không trung thực của một bộ phận người dân tham gia giao dịch bất động sản và bảng giá đất của các địa phương hiện nay không sát với giá thị trường, còn thấp hơn nhiều so với giá thực tế. Đại biểu nêu quan điểm, việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản cũng phải gắn với quyền lợi của người sử dụng đất khi thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho người dân bị thu hồi đất. Cụ thể là khi kinh doanh chuyển nhượng bất động sản thì người dân chịu mức thuế cao hơn vì theo giá thị trường, nhưng khi bị thu hồi đất đền bù thì áp theo giá Nhà nước, như vậy là “bất bình đẳng”. Trong khi đó, cơ quan thuế hiện nay không có cơ sở pháp lý rõ ràng để công nhận hoặc không công nhận mức giá kê khai trong hợp đồng công chứng là giá giao dịch thực tế.

Chính vì vậy, việc áp dụng các biện pháp để chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản ở các địa phương là không thống nhất, mỗi nơi, mỗi người áp dụng một kiểu. Theo phản ánh của cử tri, một số cơ quan thuế ở cấp huyện có biểu hiện tùy tiện trong việc áp dụng giá bất động sản, tính thuế, nhiều nơi yêu cầu người dân phải chấp thuận giá tính thuế cao hơn từ 1,2 đến 1,5 lần, thậm chí có nơi đến 2 lần giá đất Nhà nước quy định. Tình trạng trên dẫn đến một số địa phương có hồ sơ chậm giải quyết quá hạn khá lớn, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và quyền lợi của người dân.

Đại biểu Phan Thái Bình phát biểu. Ảnh: TRỌNG HẢI

Thực tế các chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, ủy ban nhân dân một số tỉnh và các cơ quan liên quan trong thời gian qua trong chống thất thu thuế và hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản còn chung chung, chưa giải quyết được các nhiệm vụ nêu trên. Mặt khác, việc chỉ đạo chung chung không đề ra giải pháp rõ ràng, cụ thể về pháp lý, kỹ thuật đã vô tình dẫn đến nguy cơ làm công cụ, phương tiện để cho một số cơ quan, cán bộ thuế và một số chủ thể khác, như tổ chức hành nghề công chứng có điều kiện nhũng nhiễu, trục lợi, tham nhũng, tiêu cực, gây khó khăn, phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Từ đó, đại biểu Phan Thái Bình đề nghị, Quốc hội, Chính phủ sớm hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai, về thuế, trong đó quy định rõ nguyên tắc xác định giá đất theo giá thị trường đúng như quy định của Luật Đất đai. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phải cập nhật đúng, đủ và kịp thời giá đất theo sát giá thị trường vào bảng giá đất Nhà nước để làm căn cứ tính thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản và tính chi phí bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất cho người dân để đảm bảo sự công bằng, bình đẳng trong các mối quan hệ này. Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế phải quy định rõ ràng, cụ thể các biện pháp chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản theo đúng quy định của pháp luật để cơ quan thuế địa phương thực hiện đảm bảo tính thống nhất, công khai, minh bạch, tránh tình trạng lạm quyền, nhũng nhiễu, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp, nhằm góp phần đưa thị trường bất động sản phát triển lành mạnh.

THÙY LÂM