Luôn dậy sóng ngầm

Tại quầy bán thuốc Nam Anh gần cổng Bệnh viện Trung ương quân đội 108, cô bán hàng đang trình bày với khách về bảng giá mới có năm “dấu đen” thể hiện những mặt hàng tăng giá khi họ đưa ra thắc mắc. Trong số này có Microclismi (nhập khẩu từ I-ta-li-a) tăng 6%, Spectinomycin tăng 4,5%, men tiêu hóa Biolactyl tăng 5%... Rút kinh nghiệm từ những lần trước đây (năm 2003-2004 tăng giá chóng mặt), hai năm nay tân dược vẫn lên giá đều đều, thậm chí có mặt hàng tăng gần gấp ba. Tuy nhiên, các công ty kinh doanh biết né tránh cơ quan quản lý và công luận bằng cách không tăng theo đợt mà tăng dần, tăng hàng tháng, mỗi tháng vài chục mặt hàng. Tăng giá theo kiểu du kích thế này khiến thị trường tân dược tưởng như êm ả nhưng luôn dậy sóng ngầm.

Lập lờ giá cả

Theo Cục Quản lý Dược, giá thuốc tại thời điểm hiện nay nhìn chung ổn định nhưng thực tế tại các trung tâm bán thuốc chỉ có các dòng Vitamin, các loại thuốc tẩy giun, thuốc dùng ngoài da... là giá tương đối ổn định còn lại rất nhiều loại tăng đột biến đến 31%, số được giảm giá chỉ chiếm từ 1 đến 9%.

Từ đầu năm, một số Công ty kinh doanh dược phẩm nước ngoài đã đề nghị tăng giá một số mặt hàng thuốc với lý do là chi phí đầu vào tăng, tỷ lệ điều chỉnh trung bình từ 3-5%. Mặc dù đề nghị này chưa được Cục Quản lý dược Việt Nam (Bộ Y tế) chấp thuận nhưng ngoài thị trường, các loại thuốc nhập khẩu hầu hết đã tăng giá, nhất là thuốc của Mỹ, Ấn Độ, Hung-ga-ri (có nhiều loại tăng hơn 10% như Tardyferon b9, Postinor, Arginin).

Bỏ ngoài tai những cảnh báo của cơ quan thanh tra (Bộ Y tế), giá thuốc trên thị trường Hà Nội vẫn đang đà tăng mạnh. Giá bán ở các cửa hàng thuốc trong và ngoài bệnh viện hoặc cùng trên một khu vực đã có sự chênh lệch từ 5% đến 10%. Chẳng hạn như chỉ với loại thuốc Codaxmin, giá bán tại 2 quầy thuốc trước cổng Bệnh viện TƯQĐ 108 chênh nhau tới 20%. Không chịu kém, nhiều loại thuốc nội thông thường trị cảm, nhức đầu, sổ mũi thông dụng cũng bắt đầu tăng kha khá tại các khu vực Bạch Mai, Trương Định, Minh Khai như: Tiffy từ 2.500 đồng/vỉ lên 3.800 đồng/vỉ; thuốc nhỏ mắt, mũi Natriclorid từ 1.500 đồng/lọ lên 2.500 đồng/lọ; dầu gấc viên nang Vinagac từ 48.000 đồng/lọ lên 51.000 đồng/lọ.

“Có bệnh thì vái tứ phương”-dựa vào tâm lý ấy, những nhà kinh doanh tân dược cứ mặc sức đẩy giá lên cao.

Tại quầy hàng của Công ty TNHH Hoàng Giang trên phố Nguyễn Lương Bằng, trong số 445 mặt hàng, không có loại thuốc nào giảm giá và có đến 20 mặt hàng tăng giá từ 2 đến 31%. Các loại thuốc tăng giá tại đây như Codamin của Công ty Dược Hậu Giang với giá cũ là 19.000 đồng và giá bán hiện tại là 25.000 đồng, Vitamin AD giá từ 7.000 đồng lên 9.000 đồng, Zinet loại 500mg từ 205.000 đồng lên 209.000 đồng, Strep Sil từ 115.000 đồng lên 125.000 đồng...

Được biết, các xã, phường đều có đội quản lý y tế, chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát các hiệu thuốc trên địa bàn nhưng dường như đây là một công việc “ngoài tầm” của họ, hay vì những động cơ khác mà họ lại ngoảnh mặt làm ngơ, không báo cáo những vi phạm với cấp trên để kịp thời xử lý, chấn chỉnh lại việc kinh doanh dược phẩm. Không những thế, nhiều hiệu thuốc còn lợi dụng thông tin tăng giá để tự nâng giá lên một cách “tùy hứng”. Mặc kệ luật dược quy định, các cơ sở sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, buôn bán thuốc tự định giá, cạnh tranh về giá nhưng phải thực hiện đầy đủ các quy định về kê khai, niêm yết giá thuốc và chịu trách nhiệm trước pháp luật về mức giá kê khai khiến việc giá bán lẻ tại các hiệu thuốc chênh nhau một trời một vực để người tiêu dùng thấy hoang mang, không biết đâu là giá thật, giá ảo.

Tháng 5-2007 sẽ có thông tư hướng dẫn quản lý giá thuốc

Cùng với việc triển khai hàng loạt các biện pháp để bình ổn thị trường giá thuốc, Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang cho biết: Cục Quản lý Dược đã rà soát được danh sách các doanh nghiệp dược có đơn đề nghị tăng giá thuốc và danh sách các doanh nghiệp tự tăng giá thuốc.

Hiện cơ quan này vẫn đang đau đầu trong việc quản lý giá thuốc về quy định thặng số lãi trần qua các khâu bán buôn, bán lẻ. Đây là cách mà nhiều nước trên thế giới đã làm để quản lý giá thuốc. Tuy nhiên, tại Việt Nam mặc dù đã từng cho phép các nhà thuốc bệnh viện được hưởng lãi 20% các mặt hàng generic giá thấp, các thuốc chuyên khoa, biệt dược giá cao chỉ được hưởng lãi 5%. Ngoài ra, chi phí đầu vào như lương cán bộ, điện nước tăng... thì phải chấp nhận tăng giá nhưng có thặng số sẽ khiến doanh nghiệp không thể lợi dụng mua một bán hai hay lợi dụng các khâu trung gian, mua bán lòng vòng để tăng giá.

Tuần qua, Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang đã ký quyết định thành lập bốn đoàn thanh tra, đồng thời yêu cầu Thanh tra Bộ Y tế, các sở y tế địa phương tạm dừng tất cả các cuộc thanh tra khác để tập trung thanh tra giá thuốc. Ngoài ra, Bộ đã ủy quyền cho các Sở y tế tiếp nhận, xử lý đề nghị tăng giá thuốc của các doanh nghiệp trên địa bàn. Cục Quản lý Dược chỉ xử lý đề nghị điều chỉnh giá thuốc của các doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp thuộc Tổng công ty Dược. Đối với các loại thuốc đã tăng giá mà doanh nghiệp không giải trình được lý do hợp lý sẽ phải điều chỉnh về mức giá cũ ngay lập tức. Ông Quang cũng khẳng định, ngay trong tháng 5-2007, Bộ Y tế sẽ ban hành thông tư hướng dẫn quản lý giá thuốc.

TTXVN