Nhà nước kiến tạo thì chính sách phải đi vào cuộc sống

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, yêu cầu phát triển nhanh, bền vững và bảo đảm an sinh xã hội ngày càng cao, hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục được xác định là một trong ba chức năng hiến định trọng yếu của Quốc hội. Giám sát không chỉ là công cụ kiểm tra, kiểm soát, mà còn là cơ chế bảo đảm kỷ cương, minh bạch và hiệu quả trong thực thi chính sách, pháp luật, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân và bảo đảm định hướng phát triển.

Quang cảnh diễn đàn. 

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi, hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục được đổi mới mạnh mẽ, đi vào thực chất, trở thành “kênh cảnh báo sớm” đối với các vấn đề lớn của đất nước.

Nhiều chuyên đề giám sát quy mô lớn, có tác động sâu rộng đã được triển khai như: Giám sát tối cao việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành; về thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2015 - 2023; về triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; cũng như việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội...

Đại biểu Quốc hội khóa XV Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) phát biểu tại diễn đàn. 

Với chủ đề của Diễn đàn là “Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển”, các tham luận làm rõ vai trò của giám sát trong phát hiện điểm nghẽn, thúc đẩy thực thi chính sách và hoàn thiện thể chế trong các lĩnh vực thiết yếu như: Đầu tư công, tín dụng, ngân hàng, năng lượng, giáo dục, khoa học và công nghệ…

Đại biểu Quốc hội Khóa IX, XII, XIII, chuyên gia kinh tế TS Trần Du Lịch cho biết, nghiên cứu kinh nghiệm của các nước, một Nhà nước kiến tạo phát triển là một Nhà nước thực hiện cải cách sâu rộng trong định hướng quản trị quốc gia. Nhà nước không chỉ điều tiết quản lý mà Nhà nước chủ động dẫn dắt, tạo điều kiện cho nền kinh tế - xã hội phát triển thông qua chiến lược, chương trình, thể chế và các công cụ hỗ trợ.

Các cơ quan hoạch định chính sách phải giải trình được những vướng mắc trong quy định

Nêu ý kiến, Đại biểu Quốc hội, Ủy viên hoạt động chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội khóa XV Phan Đức Hiếu kiến nghị, giám sát chuyên đề của Quốc hội chỉ nên tập trung vào đánh giá tác động của chính sách, các chương trình, các luật do Quốc hội ban hành nhằm xem xét tác động thực tế có đặt ra như khi xây dựng văn bản pháp luật không? Có tác động không mong muốn hoặc bất lợi tới đối tượng người dân hoặc đối tượng khác hay không? Tập trung đánh giá hiệu quả của việc thực thi nhằm tìm ra cách thực thi tốt hơn hoặc tìm ra giải pháp hoàn thiện thể chế.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường nhấn mạnh, hoạt động giám sát cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, không chỉ sau khi có vấn đề phát sinh; đồng thời kiến nghị, cần tăng cường ứng dụng công nghệ số, kết nối các hệ thống thông tin để hỗ trợ hoạt động giám sát.

Góp ý thêm, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường nhấn mạnh, giám sát là song hành, đồng hành với quá trình thực thi chính sách, pháp luật để phát hiện kịp thời các vướng mắc, chứ không phải thực thi xong rồi mới giám sát. Chính vì vậy, giám sát mang lại lợi ích cho đối tượng được giám sát nhiều hơn. Vì vậy, hoạt động giám sát cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, không chỉ sau khi có vấn đề phát sinh.

Song đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nhấn mạnh, giám sát nhằm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong thực thi chính sách, pháp luật nhưng không phải tất cả khó khăn, vướng mắc đều có thể tháo gỡ được ngay mà từ giám sát để phát hiện những vướng mắc do quá trình thực thi, do quy định, hướng dẫn thi hành.

Do vậy, đại biểu cho rằng, giám sát cần phải đi vào, nắm được những vấn đề của người dân, doanh nghiệp; phải yêu cầu được các cơ quan hoạch định chính sách giải trình được những vướng mắc trong quy định.

 Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu bế mạc diễn đàn.

Sau một ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, trí tuệ và đầy tâm huyết, diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát với chủ đề “Giám sát của Quốc hội để kiến tạo phát triển” đã diễn ra thành công tốt đẹp.

Ngay sau khi kết thúc Diễn đàn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo xây dựng Báo cáo tổng thuật với đầy đủ kết quả của diễn đàn gửi đến các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ để nghiên cứu, tham khảo trong quá trình nghiên cứu sửa đổi các quy định của pháp luật nói chung và pháp luật về hoạt động giám sát nói riêng cũng như trong quá trình hoạch định các chủ trương, chính sách, định hướng về phát triển kinh tế - xã hội.

VŨ DUNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.