Chiều 14-9, tiếp tục chương trình làm việc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2020. 

Báo cáo trước UBTVQH về công tác khiếu nại, tố cáo năm 2020, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh, tình hình khiếu nại, tố cáo tiếp tục có xu hướng giảm trên hầu hết các tiêu chí cơ bản. Kết quả công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự và thực hiện tốt các nhiệm vụ đề ra, nhất là góp phần phục vụ thành công đại hội đảng bộ các cấp và các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách phục hồi nền kinh tế trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19.

Trong đó, đáng chú ý, so với năm 2019, số lượt công dân đến các cơ quan nhà nước khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh giảm 4%, số đoàn đông người giảm 17,7%, số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính nhà nước giảm 11,5%. Tuy nhiên, tổng số đơn thư các loại tăng 1,6%. Về khiếu nại: So với năm 2019 giảm 5,8% số đơn, 15,5% số vụ việc thuộc thẩm quyền. Số đơn khiếu nại về lĩnh vực đất đai tiếp tục chiếm đa số trong tổng số đơn khiếu nại (61,5%). Về tố cáo: So với năm 2019 tăng 20,8% số đơn, giảm 0,8% số vụ việc thuộc thẩm quyền. Nội dung tố cáo trong lĩnh vực hành chính chiếm đa số (64,8%).

Cùng với đó, công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư có nhiều tiến bộ, nhiều đơn vị đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng truyền hình trực tuyến, nhất là trong thời gian cao điểm của dịch bệnh Covid-19. Chất lượng công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục được nâng lên. Nhiều địa phương đã có cách làm mới, dân chủ, qua đó đã giải quyết đúng pháp luật, có lý có tình, dứt điểm nhiều vụ việc ngay từ cấp cơ sở. Việc thực hiện kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài được tập trung, đạt nhiều kết quả...

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái báo cáo trước UBTVQH về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2020. Ảnh: TTXVN. 

Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái thừa nhận, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Trong đó có những tồn tại, hạn chế đã chỉ ra trước đó nhưng chưa được khắc phục triệt để, có những tồn tại, hạn chế do ảnh hưởng từ diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh Covid-19, như: Chính sách, pháp luật ở một số lĩnh vực còn bất cập, chưa phù hợp, làm phát sinh khiếu nại, tố cáo nhưng chưa được hoàn thiện kịp thời; một số địa phương chưa thực hiện nghiêm quy định tiếp công dân của người đứng đầu; chất lượng, hiệu quả công tác tiếp dân chưa cao; công tác xử lý đơn thư còn chậm và có sai sót...

Đại diện cơ quan thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga nhất trí cho rằng tình hình giải quyết khiếu nại, tố cáo trong năm qua đã có những chuyển biến tốt hơn so với các năm trước, số lượt người, số đoàn đông người đến khiếu nại, tố cáo cũng như số lượng vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền đều giảm. Báo cáo đã đánh giá những mặt làm được, chưa làm được; tuy nhiên, một số đánh giá, nhận định về những tồn tại, hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong các Báo cáo trước đây vẫn được lặp lại. Báo cáo chưa làm nổi bật lên được những tồn tại, hạn chế, bất cập này đã được Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương khắc phục ở mức độ nào, kết quả đến đâu, lý do tại sao chưa khắc phục được.

Mặt khác, Chủ nhiệm Lê Thị Nga cũng cho rằng, báo cáo chưa phân tích sâu về tình hình khiếu nại, tố cáo năm 2020, nhất là những biến động lớn về số liệu so với các năm trước đây, đồng thời cũng chưa chỉ ra được những nguyên nhân của số lượng đơn thư, vụ việc cũng như số lượt người đến khiếu nại, tố cáo giảm trong năm 2020; chưa phân tích được số liệu cụ thể vụ việc khiếu nại, tố cáo phát sinh mới trong năm nay, số vụ việc từ những năm trước còn tồn đọng chưa giải quyết xong; đánh giá xu hướng phát triển của khiếu kiện tập trung đông người có sự tham gia của giáo dân hoặc do bị lợi dụng, kích động, lôi kéo... để từ đó làm cơ sở cho việc đề ra các giải pháp thích hợp trong thời gian tới....

Năm 2021 tình hình khiếu nại, tố cáo dự báo sẽ vẫn diễn biến phức tạp, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh, Chính phủ sẽ chấn chỉnh những tồn tại, yếu kém trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, đặc biệt là các lĩnh vực dễ phát sinh khiếu nại, tố cáo; đẩy nhanh tiến độ và công khai, minh bạch quá trình xây dựng, ban hành, thực hiện chính sách, pháp luật nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo. Đặc biệt, tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài...

“Chúng tôi đã nghiên cứu nhiều giải pháp, trong đó có việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giảm khiếu nại, tố cáo. Tuy còn một số vướng mắc nhưng cơ sở dữ liệu này hiện nay đã bước đầu được đưa vào khai thác và thời gian tới sẽ tiếp tục hoàn thiện, giúp cho việc giải quyết đơn thư ở các cấp, ở các địa phương và bộ, ngành, của người dân sẽ hiệu quả hơn”, Tổng Thanh tra Chính phủ thông tin.

NGUYỄN THẢO