Hà Nội cần có những đổi mới mang tầm chiến lược; trước tiên là đổi mới về quy hoạch vì hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của Thủ đô hiện nay chưa đồng bộ; các vùng trong thành phố phát triển chưa đều và thiếu không gian xanh - Đó là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách từ nay đến 2015 mà Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội thống nhất đề ra tại Hội nghị lần thứ 6 diễn ra đúng dịp kỷ niệm 57 năm giải phóng Thủ đô.

Trên cơ sở quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến 2030, tầm nhìn 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, các cấp ủy đảng, chính quyền thành phố đang nỗ lực khắc phục khó khăn để hoàn chỉnh hàng trăm quy hoạch phân khu, chi tiết trong 4 năm tới, góp phần xây dựng Thủ đô hiện đại, văn minh.

Đô thị “rỗng” vì thiếu chiến lược

Ông Hoàng Trọng Hanh, nguyên Hiệu trưởng trường Đại học Kiến trúc Hà Nội cho rằng: Vì thiếu quy hoạch mang tầm chiến lược mà sự phát triển của Hà Nội đã bị kìm hãm. Dù cố gắng đến mấy, lâu nay, thành phố cũng chỉ giải quyết được “phần ngọn”. Chẳng hạn, nhiều dự án phải dành từ 50% đến hơn 80% số tiền cho đền bù giải phóng mặt bằng, hình thành những đoạn đường “đắt nhất hành tinh” như tuyến đường Kim Liên - Ô Chợ Dừa (tiền giải phóng mặt bằng lên đến 600 tỷ đồng, gấp 6 lần tiền xây dựng đường). Hoặc trước đó, dự án cải tạo nút giao thông Ngã Tư Sở, vốn đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng, trong đó tiền đền bù giải phóng mặt bằng chiếm hơn 1/2.

Đô thị xanh là mục tiêu Thủ đô Hà Nội đang hướng tới.

Bên cạnh đó, thiếu quy hoạch về giao thông nên tình trạng ùn tắc ở Thủ đô ngày một tăng. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, Hà Nội có thêm hơn 24.000 xe ô tô, chiếm 22% số ô tô mới của cả nước. Trước thực tế này, chính quyền Thủ đô một lần nữa lại loay hoay với những quy định nhằm hạn chế phương tiện cá nhân, dù biết rằng đây chỉ là những giải pháp tình thế, chưa nhận được sự đồng thuận cao trong xã hội.

“Quy hoạch cũ năm 1998 đã tạo ra một căn bệnh có tên là đầu to. Trước đây đã phê duyệt giảm tải đối với các quận nội thành xuống còn 800.000 dân, nhưng đến nay, không những không giảm mà còn tăng lên tới 1,2 triệu người. Vấn đề đáng lo nhất hiện nay là đô thị rỗng: Thiếu trường học, nhà trẻ, thiếu cây xanh, thiếu không gian công cộng. Nếu không có chiến lược, chúng ta có thể biến toàn bộ khu phố cổ và những đô thị hiện có trở thành những xung đột mâu thuẫn lớn”, ông Hoàng Trọng Hanh nói.

Sau khi Hà Nội được mở rộng địa giới hành chính, vấn đề quy hoạch càng bức thiết; trách nhiệm của chính quyền Thủ đô nặng nề hơn, nhưng cũng là điều kiện thuận lợi để lập ra một quy hoạch tổng thể, lâu dài để quy hoạch và xây dựng thành phố hiện đại, văn minh.

Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là căn cứ quan trọng để Hà Nội triển khai hàng trăm đồ án quy hoạch chi tiết. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là làm thế nào để những quy hoạch này không mâu thuẫn với nhau. Đồng thời một việc cần làm ngay là giải quyết tình trạng “quy hoạch chồng lên quy hoạch” ở các quận, huyện, trong đó hơn 750 dự án phải tạm dừng trước khi có quy hoạch chung.

Ông Nguyễn Doãn Hoàn, Chủ tịch UBND huyện Thạch Thất cho biết: “Huyện đang chỉ đạo các ban, ngành, các xã, thị trấn tính toán lại tất cả các lĩnh vực để thực hiện quy hoạch chung của Thủ đô Hà Nội. Nay mai, khi thực hiện quy hoạch mới, dự án nào phù hợp với quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch của huyện thì triển khai thực hiện, còn dự án không phù hợp thì phải điều chỉnh hoặc hủy dự án”.

Dành 70% diện tích đất cho công trình công cộng

Nhận thức được tầm quan trọng của quy hoạch trong việc xây dựng Thủ đô hiện đại, Thành ủy Hà Nội đã dành riêng một chương trình bàn về “Đẩy mạnh công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý, phát triển đô thị”, coi đây là một trong 5 nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2015. Phấn đấu trong 4 năm tới, hoàn thành tất cả các đồ án quy hoạch, trong đó khoảng 30 quy hoạch đô thị, 30 quy hoạch phân khu, 60 quy hoạch chi tiết…, dành 70% diện tích đất cho công trình công cộng và không gian xanh. Riêng năm nay, Hà Nội sẽ hoàn thành 17 quy hoạch phân khu trong đô thị trung tâm. Việc làm này giúp Hà Nội tránh được tình trạng “đô thị rỗng”, tức là thiếu hoặc không đồng bộ giữa hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội như hiện nay.

Ông Nguyễn Thế Thảo, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội cho biết, Thành phố sẽ kiên quyết không để “quy hoạch chỉ nằm trên giấy”. “Mục tiêu đến 2015 sẽ phủ kín các quy hoạch là một nỗ lực lớn của thành phố. Có quy hoạch chung rồi, sau đó sẽ phải có quy hoạch phân khu, sau quy hoạch phân khu là quy hoạch chi tiết. Đúng là hiện nay, khó khăn nhất để xây dựng khối lượng quy hoạch khổng lồ này là thiếu đội ngũ thực hiện. Thành phố sẽ phối hợp với trường Đại học Kiến trúc mở những lớp bồi dưỡng ngắn hạn cho cán bộ cơ sở”, ông Nguyễn Thế Thảo cho biết.

57 năm kể từ khi Thủ đô được giải phóng, qua 7 lần quy hoạch, Hà Nội vẫn phát triển với gương mặt bề bộn. Đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt sẽ khắc phục được những bất cập của 6 lần quy hoạch trước đó; Hình thành được chùm đô thị có tầm cỡ gồm: đô thị trung tâm và 5 đô thị vệ tinh là Hòa Lạc, Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn, đồng thời có thêm điều kiện giải quyết áp lực về phân bố dân cư, bảo tồn đô thị lõi, mở rộng hệ thống giao thông, kỹ thuật hạ tầng đô thị và giảm tải mật độ xây dựng trong nội đô…

Các cấp ủy Đảng, chính quyền của Hà Nội quyết tâm thực hiện có hiệu quả công tác quy hoạch. Đây được xem là bước “lấy đà” quan trọng để Hà Nội sớm “về đích” trên con đường thực hiện mục tiêu hoàn thành trước từ 1 - 2 năm về công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng Thủ đô ngày càng hiện đại văn minh.

Theo VOVnews