Phát biểu kết luận tọa đàm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, mục tiêu xuyên suốt là bảo vệ sức khỏe của nhân dân, bao gồm cả sức khỏe về thể chất và sức khỏe về tinh thần; duy trì linh hoạt hoạt động kinh tế, xã hội bình thường ở mức tối đa có thể trong điều kiện có dịch bệnh.

Triển vọng kinh tế toàn cầu có sự phân hóa sâu sắc

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Ủy ban vụ Quốc hội đã nhất trí mở lại Diễn đàn Kinh tế, xã hội thường niên với mục đích là phát phát huy tối đa, tập hợp đầy đủ trí tuệ, đóng góp của các đại biểu Quốc hội các khóa, của người dân và cử tri, cộng đồng doanh nghiệp, đồng thời tập hợp hình thành và khai thác mạng lưới chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý để hỗ trợ Quốc hội nâng cao chất lượng công tác lập pháp, giám sát tối cao và quyết định vấn đề quan trọng quốc gia. Tọa đàm là một trong những hoạt động đầu tiên của Diễn đàn Kinh tế, xã hội thường niên. Qua cuộc tọa đàm để tổng hợp ý kiến chuyên gia, các ngành các cấp đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tài chính, ngân sách, đầu tư công năm 2021; có căn cứ khoa học và thực tiễn tốt nhất cho các quyết sách cho năm 2022 và trực tiếp phục vụ Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV. Đây cũng là hoạt động góp phần thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và các Nghị quyết của Quốc hội về các khung khổ 5 năm đã được thông qua tại Kỳ họp thứ nhất vừa qua.

leftcenterrightdel
 Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận tọa đàm.

Tóm lược ý kiến của các đại biểu, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói, các đại biểu thống nhất rằng việc kiểm soát thành công dịch Covid-19 trong năm 2020 đã giúp Việt Nam ngăn chặn suy giảm kinh tế, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân; giúp Việt Nam đạt mức tăng trưởng trong nhóm cao nhất trên thế giới và được duy trì khá tốt những tháng đầu năm 2021. Tuy nhiên, do tác động của đợt bùng phát dịch thứ tư với chủng mới của virus, nền kinh tế, xã hội, hệ thống y tế và sức khỏe của nhân dân bị ảnh hưởng tiêu cực. Việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế, xã hội cả năm cũng bị tác động tiêu cực, có phần tác động đến việc thực hiện các nhiệm vụ theo Nghị quyết 5 năm đã được Quốc hội phê chuẩn.

Nhắc lại 5 nguyên nhân mà đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) nêu ra khiến Việt Nam chuyển từ vị trí tăng trưởng cao của thế giới năm 2020 xuống dưới trung bình của thế giới vào năm 2021 và xu hướng tình hình thế giới thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2021 ở mức 5,6-6%, nhưng triển vọng kinh tế toàn cầu có sự phân hóa sâu sắc. Nhóm các nước phục hồi mạnh là các nước phát triển do chủ động vaccine, đạt miễn dịch cộng đồng và có quy mô các gói hỗ trợ rất lớn, siêu nới lỏng cả về tài chính và tiền tệ. Nhóm các nước phục hồi chậm đối mặt với rủi  ro bùng phát trở lại của dịch bệnh, số ca tử vong tăng là ở những nước đang phát triển trong đó có Việt Nam.

Nhất trí với nhận định của đại diện Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) rằng việc phục hồi kinh tế chưa thể được bảo đảm ngay cả ở những nước có tỷ lệ lây nhiễm thấp nếu Covid-19 vẫn tồn tại ở các nước khác, Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm cần chia sẻ bình đẳng vaccine giữa các quốc gia…

Điều chỉnh để thích ứng

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, các đại biểu đã dẫn đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới nhận định là chưa thể khống chế được dịch Covid-19 trong năm 2021 hoặc 2022. Dịch Covid-19 còn có thể kéo dài, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như tốc độ và phạm vi tiêm chủng, hiệu quả của vaccine ứng phó với những chủng mới của virus… Ngày càng có nhiều nước trên thế giới chuyển sang mô hình thích ứng, sống chung an toàn với dịch Covid-19; chuyển từ biện pháp đóng cửa biên giới, giãn cách là chính sang biện pháp tăng nhanh vaccine với mục tiêu đạt mức phủ từ 60-70%, giảm tỷ lệ tử vong thay vì giảm ca nhiễm, phát triển hạ tầng y tế và nâng cao ý thức của người dân, cộng đồng trong phòng, chống dịch Covid-19.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh cuộc tọa đàm tại điểm cầu Nhà Quốc hội.

Rút bài học từ bạn bè quốc tế, các đại biểu thống nhất mục tiêu xuyên suốt là bảo vệ sức khỏe nhân dân; duy trì linh hoạt hoạt động kinh tế, xã hội bình thường ở mức tối đa có thể trong điều kiện có dịch bệnh. Điều kiện tiên quyết là ý thức phòng, chống dịch, nhất là ý thức tự bảo vệ sức khỏe của người dân và cộng đồng; tiêm chủng và năng lực y tế. Cần lưu ý yếu tố linh hoạt, không cứng nhắc, điều chỉnh để thích ứng, tính toán kỹ bài toán lợi ích và chi phí, trong đó có lợi ích về y tế, kinh tế, xã hội, không để đứt gãy chuỗi sản xuất. Coi trọng vai trò của công nghệ và dữ liệu khoa học, nhất là phòng, chống dịch phải dựa vào các yếu tố về dịch tễ học. Có lộ trình mở cửa phù hợp căn cứ vào tỷ lệ tiêm chủng vaccine, mở cửa có điều kiện và quy định cho từng ngành, từng lĩnh vực và đối tượng cá nhân, doanh nghiệp, doanh nghiệp nào đáp ứng được yêu cầu an toàn thì tiến hành hoạt động sản xuất bình thường. Củng cố sức khỏe và phát triển kinh tế, hết sức chú trọng khía cạnh xã hội và tâm lý của người dân; nới lỏng có chọn lọc một số hoạt động xã hội.

Về quan điểm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh 5 nội dung. Một là thích ứng với Covid-19 và sử dụng tổng hợp các chính sách, phương thức, cách làm, biện pháp phù hợp trên cơ sở chủ động, khoa học, sáng tạo để đạt hiệu quả cao hơn trong công tác phòng, chống dịch và phục hồi phát triển kinh tế, xã hội. Hai là do dịch bệnh có thể còn kéo dài nên chính sách, biện pháp phòng, chống dịch thích ứng cần tính đến tác động lâu dài, xử lý hài hòa mối quan hệ giữa y tế và kinh tế-xã hội. Trong đó cần nhấn mạnh, y tế là trụ cột, khoa học công nghệ là then chốt, kinh tế là nền tảng và bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững môi trường ổn định chính trị, xã hội là trọng yếu và thường xuyên. Các chính sách, biện pháp thích ứng với dịch Covid-19 phải dựa trên cơ sở khoa học, thận trọng, kỹ lưỡng, đánh giá tổng thể và có lộ trình phù hợp; huy động, phân bổ nguồn lực xã hội cho công tác phòng, chống dịch phải có trọng tâm, trọng điểm, đúng mục tiêu, đúng đối tượng, tiết kiệm và có hiệu quả, cần tính đến cả trước mắt và lâu dài. Ba là nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân và cộng đồng, tiêm vaccine và chuẩn bị thuốc điều trị là điều kiện tiên quyết. Bốn là tranh thủ tối đa việc thích ứng để làm động lực hoàn thiện thể chế; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tái cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng bền vững, bao trùm, nhất là chuyển mạnh sang số hóa, xanh hóa nền kinh tế, hiện đại hóa ngành y tế và cải thiện năng lực quản trị quốc gia cũng như quản trị doanh nghiệp. Năm là kiên định bảo vệ sức khỏe nhân dân, trên cơ sở đó có kế hoạch và giải pháp cho năm 2021 và 2022, tính toán biện pháp lâu dài…

Các đại biểu cũng khuyến cáo, đề xuất Quốc hội tăng cường hơn nữa năng lực hoàn thiện thể chế, nhất là thể chế cho quản trị quốc gia, cho tăng trưởng xanh, cho các mô hình kinh tế mới, cho đổi mới sáng tạo, cho chuyển đổi số…

Tin, ảnh: CHIẾN THẮNG