Những điểm sáng ở binh chủng đặc biệt

Cùng với nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, BCHH còn được giao nhiệm vụ khảo sát, điều tra, thu gom, xử lý chất độc hóa học (CĐHH) tồn lưu sau chiến tranh, khắc phục sự cố môi trường. Đây là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình của bộ đội hóa học. Để làm tốt nhiệm vụ này, Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh Hóa học đặc biệt quan tâm tới công tác ĐNQP. Kế thừa kết quả thực hiện nhiệm vụ từ những năm trước, công tác ĐNQP trong năm 2019 có nhiều điểm sáng tích cực, trong đó hợp tác quốc tế về lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh và xử lý môi trường tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ. Trong năm qua, lãnh đạo BCHH đã tham gia đoàn công tác của Bộ Quốc phòng dự các hội thảo quốc tế về khắc phục hậu quả chiến tranh tại Liên hợp quốc và Hoa Kỳ (tháng 3-2019); thăm Nhật Bản nhằm thúc đẩy hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam, kết hợp tham vấn các nội dung cho năm Việt Nam đảm nhiệm Chủ tịch ASEAN 2020 (tháng 10-2019). Bên cạnh đó, lãnh đạo BCHH còn có chuyến thăm, làm việc với nước bạn Campuchia nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệp về phòng hóa và khả năng ứng phó sự cố hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân (CBRN); thăm và làm việc với Binh chủng phòng, chống hóa học, sinh học và phóng xạ thuộc Các lực lượng vũ trang LB Nga; tham gia Hội nghị các chuyên gia Quân đội ASEAN về hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân và Hội nghị những người đứng đầu về CBRN quốc tế lần thứ 14 tổ chức tại Singapore (tháng 7-2019)...

Thiếu tướng Hà Văn Cử. Ảnh: MINH HƯNG.

Thực hiện chỉ đạo của Quân ủy Trung ương về việc đưa quan hệ quốc phòng với các nước đi vào chiều sâu bền vững, trong đó ưu tiên quan hệ với các nước truyền thống, coi trọng quan hệ với các nước ASEAN, năm qua BCHH thường xuyên cử cán bộ sang công tác tại Lào và Campuchia để tập huấn, chuyển giao và nâng cao năng lực cho cán bộ nước bạn về CBRN. Mới đây, ngày 18-12-2019, tại xã Tuasday, huyện Chanthrea, tỉnh Svay Riêng, Campuchia, BCHH đã tham gia cuộc diễn tập cứu hộ, cứu nạn khu vực biên giới, đất liền giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Quốc phòng Campuchia. Đây là cuộc diễn tập cứu hộ, cứu nạn khu vực biên giới đất liền giữa quân đội hai nước. Binh chủng đã sử dụng lực lượng, phương tiện, khí tài hiện đại của Trung tâm Ứng cứu sự cố hóa chất độc, phóng xạ, hạt nhân miền Nam tham gia xử lý các tình huống xử lý sự cố rò rỉ nhà máy hóa chất công nghiệp theo đúng thông lệ quốc tế, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, quân đội hai nước đánh giá cao.

Bên cạnh đó, BCHH tăng cường hợp tác với LB Nga trên các lĩnh vực, như: Trao đổi đoàn, giáo dục-đào tạo, hỗ trợ bảo đảm kỹ thuật… Hằng năm, BCHH cử nhiều lượt cán bộ, học viên đi đào tạo tại Học viện Phòng chống Phóng xạ, Hóa học và Sinh học tại thành phố Kostroma (LB Nga). Các học viên Việt Nam được ban giám đốc và giảng viên của học viện đánh giá cao về tinh thần học tập, khả năng nhận thức và tiếp thu, nhiều đồng chí được vinh danh trên bảng vàng của học viện.

Đội tuyển Hóa học QĐND Việt Nam tham dự Army Games 2019 tại Trung Quốc. Ảnh: PHẠM KIÊN.

Trong khuôn khổ hợp tác giữa hai Bộ Quốc phòng Việt Nam và LB Nga, từ ngày 20-7 đến 20-8-2019, Đội tuyển Hóa học QĐND Việt Nam đã có mặt tại Căn cứ Korla, Quân khu Tân Cương, Trung Quốc tham dự Hội thao quân sự quốc tế (Army Games) năm 2019 với nội dung “Kíp xe trinh sát thực hiện nhiệm vụ Môi trường an toàn”. Kết thúc hội thao, Đội tuyển Hóa học QĐND Việt Nam xuất sắc giành Huy chương Đồng chung cuộc ngay lần đầu tham gia (xếp sau nước chủ nhà đăng cai Trung Quốc và nước chủ trì LB Nga) và 4 danh hiệu cá nhân khác.

Đặc biệt, việc thành lập Trung tâm Hành động quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học và môi trường (NACCET) trong năm 2019 được xem là bước phát triển có ý nghĩa lịch sử không chỉ của riêng BCHH mà còn của quân đội Việt Nam nói chung. NACCET, được kiện toàn từ Trung tâm Công nghệ xử lý môi trường trước đây, sẽ là cơ sở quan trọng trong việc mở rộng các hoạt động đối ngoại trong lĩnh vực khắc phục hậu quả chiến tranh và xử lý môi trường trên các mặt tìm kiếm nguồn tài trợ của quốc tế, tiếp cận, chuyển giao công nghệ nước ngoài...

Bên cạnh đó, BCHH tiếp tục thể hiện vai trò tích cực trong việc phối hợp với Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) trong thực thi Công ước Cấm vũ khí hóa học (CWC) và tham gia các hoạt động hợp tác, đối ngoại với Tổ chức Cấm vũ khí hóa học (OPCW). Trong những năm gần đây, BCHH liên tục cử cán bộ tham gia các hội thảo và khóa đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực phân tích, quản lý hóa chất, ứng phó sự cố hóa chất độc. Điều này khẳng định vai trò tích cực của BCHH đối với việc triển khai thực thi CWC của Việt Nam nói chung và quân đội nói riêng.

Năm 2020 - Cơ hội đi kèm thách thức

Năm 2020, Việt Nam đảm nhiệm vai trò “kép” là Ủy viên không thường trực Hội đồng bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021 và Chủ tịch ASEAN. Đây vừa là cơ hội nhưng là thách thức không nhỏ đối với quân đội Việt Nam.

Thực hiện nghiêm quan điểm chỉ đạo của Quân ủy Trung ương về hội nhập quốc tế và ĐNQP, trong năm 2020, BCHH tiếp tục tham mưu có hiệu quả cho Bộ Quốc phòng các nội dung thuộc lĩnh vực mà đơn vị tham gia (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 701, Văn phòng Ban chỉ đạo 701, Chương trình KC.AT, thực hiện các công ước, điều ước quốc tế…); tích cực tham mưu cho Bộ Quốc phòng xây dựng và ký kết nghị định thư hợp tác với Lào và Campuchia giai đoạn 2020-2024, triển khai các nhiệm vụ hợp tác theo nghị định thư, các nhiệm vụ đào tạo, tập huấn cho học viên Lào và Campuchia tại Trường Sĩ quan Phòng hóa theo chỉ tiêu Bộ Quốc phòng giao hằng năm; tiếp tục tăng cường hợp tác nhiều mặt với LB Nga. Ngoài ra, BCHH luôn sẵn sàng tham gia các nhiệm vụ về đối ngoại quân sự, trao đổi đoàn khác khi được Bộ Quốc phòng giao. Bên cạnh đó, BCHH cũng sẽ đẩy mạnh hoạt động giao lưu, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của bạn bè quốc tế và kêu gọi nguồn tài trợ quốc tế liên quan tới khắc phục hậu quả của chất độc hóa học tồn lưu sau chiến tranh, xử lý ô nhiễm hóa chất độc, chất nguy hại, khắc phục sự cố hóa học và môi trường.

Hướng tới năm 2021, dưới sự chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, BCHH sẽ phối hợp với Ban Chỉ đạo 701, Cục Đối ngoại, Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) tổ chức Hội thảo quốc tế “Những kinh nghiệm của Việt Nam và vai trò của cộng đồng quốc tế trong khắc phục hậu quả chiến tranh” (dự kiến vào quý I-2021) và chủ trì tổ chức Diễn đàn An ninh môi trường Thái Bình Dương (PESF) (dự kiến vào quý III-2021).

Dưới sự chỉ đạo sát sao của Quân ủy Trung ương, BCHH tin tưởng sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao trong năm 2020, góp phần vào thành công trong công tác ĐNQP nói chung, củng cố an ninh, quốc phòng, giữ vững môi trường hòa bình, tạo điều kiện thuận lợi cho công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Thiếu tướng HÀ VĂN CỬ, Tư lệnh Binh chủng Hóa học