Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 3, chiều 14-6, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội tiến hành thảo luận về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi).

Mở rộng các biện pháp nhằm xây dựng hạnh phúc gia đình

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn Bình Định) dẫn số liệu theo điều tra của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội năm 2020 cho thấy, có 31,6% phụ nữ phải chịu ít nhất một hình thức bạo lực trong 12 tháng; 90,4% phụ nữ bị bạo lực không tìm kiếm sự giúp đỡ. 

“Ngoài ra, theo báo cáo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2020, số trường hợp bạo lực gia đình được xử lý bằng nhiều hình thức là 1.378 trường hợp cho thấy Luật Phòng, chống bạo lực gia đình chưa thật sự đi vào cuộc sống”, đại biểu nói.

 Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh phát biểu thảo luận. Ảnh: Trọng Hải

Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh cho rằng, mục đích của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình là ngăn chặn các hành vi bạo lực nhưng điều xã hội đang mong muốn nhiều hơn đó là làm sao để xây dựng các gia đình mới hạnh phúc, duy trì hạnh phúc gia đình đang có, hàn gắn các rạn nứt trong hôn nhân và cuối cùng mới là chữa lành các vết thương về thể xác và tinh thần của các thành viên trong gia đình đang có bạo lực trước khi hôn nhân đổ vỡ.

Từ phân tích này, đại biểu đề nghị Luật Phòng, chống bạo lực gia đình sẽ được mở rộng phạm vi; nội dung mới sẽ là các biện pháp xây dựng hạnh phúc gia đình, nội dung về bạo lực gia đình sẽ được mở rộng hơn như Quốc hội đang thảo luận, nội dung chống bạo lực sẽ là một chương cuối trong luật và luật được mở rộng sẽ có tên là Luật Xây dựng và bảo vệ hạnh phúc gia đình.

Đại biểu nhấn mạnh quan điểm, văn hóa gia đình cần được định hướng phù hợp với văn hóa quốc gia, đó là văn hóa gia đình cũng phải giữ gìn truyền thống tốt đẹp, tiếp thu có chọn lọc văn hóa tốt đẹp của thế giới và áp dụng lối sống văn minh.

Phòng ngừa bạo hành trẻ em ở những gia đình có hoàn cảnh đặc biệt

Quan tâm đến phòng, chống bạo hành trẻ em trong môi trường gia đình, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn) nhấn mạnh các biện pháp bảo vệ trẻ em cần được quy định ở mức độ cao hơn và sớm hơn.

Đại biểu nêu thực tế, thời gian qua số vụ bạo hành trẻ, số vụ bạo hành trẻ em trong môi trường gia đình tăng cả về số vụ và mức độ nghiêm trọng.

Năm 2021, theo thống kê của Bộ Công an, trong tổng số gần 2.000 vụ xâm hại trẻ em, hầu hết do chính người thân trong gia đình gây ra. Con số này cũng trùng khớp với thống kê của Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em: Trong tổng số cuộc gọi liên quan đến bạo hành trẻ em thì nguyên nhân từ chính những người thân trong gia đình gây ra chiếm tới 75%.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát biểu thảo luận. Ảnh: Trọng Hải

Đại biểu cũng cho rằng, đặc điểm của bạo lực gia đình xảy ra đằng sau cánh cửa của mỗi gia đình, do đó rất khó phát hiện. Hơn thế nữa, nạn nhân bị bạo hành lại là trẻ em nên khó có khả năng phản ánh, phản ứng, dẫn đến thời gian qua xảy ra nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng, bị bạo hành trong một thời gian dài và chỉ bị phát hiện khi các em đã được đưa đến viện trong tình trạng đã tử vong hoặc nguy kịch đến tính mạng.

Nhấn mạnh một tiếng kêu cứu của trẻ em, dù ở bất cứ nơi đâu cũng đều thuộc trách nhiệm của tất cả chúng ta, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho rằng, để việc vào cuộc không bao giờ muộn, trước hết pháp luật phải rõ ràng về trách nhiệm, đầy đủ các biện pháp khả thi và các biện pháp bảo vệ trẻ em cần được quy định mức độ cao hơn và sớm hơn.

Đại biểu kiến nghị rà soát để khắc phục những khoảng trống bảo vệ trẻ em trong dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình và trong Luật Trẻ em. Đồng thời, bổ sung các biện pháp đặc thù để chủ động phòng ngừa bạo hành trẻ em trong môi trường gia đình ở những gia đình có hoàn cảnh đặc biệt.

Ở góc độ liên quan, đại biểu Nguyễn Thị Hà (Đoàn Bắc Ninh) đề nghị bổ sung các giải pháp hỗ trợ cơ sở trợ giúp cho đối tượng đặc thù là trẻ em bị bạo lực gia đình và bị ảnh hưởng bởi bạo lực gia đình.

Đại biểu lý giải, dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) hiện đang tập trung vào các giải pháp hỗ trợ người bị bạo lực là người lớn với các giải pháp truyền thống là hòa giải, chấm dứt bạo lực mà chưa cân nhắc đến đối tượng đặc thù là trẻ em trực tiếp bị bạo lực gia đình hoặc bị ảnh hưởng khi chứng kiến các hành vi bạo lực gia đình xảy ra giữa các thành viên trong gia đình.

Do vậy, đại biểu Nguyễn Thị Hà đề xuất trong dự thảo luật cần có các quy định cho đối tượng đặc thù là trẻ em, trong đó cần thể hiện tính nhạy cảm về giới, độ tuổi, sự phát triển của trẻ em, bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ…

THẢO PHƯƠNG