QĐND Online - Chợ công nghệ và thiết bị Việt Nam ASEAN+3 (Techmart Việt Nam ASEAN+3) có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, với sự tham gia của 600 đơn vị trong nước, 51 đơn vị nước ngoài, chào bán trên 2.900 công nghệ và thiết bị thuộc hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội. Ban tổ chức đã lựa chọn 14 nhà sáng tạo quần chúng đại diện cho phong trào sáng tạo quần chúng của cả nước đưa tới chợ những sản phẩm độc đáo, gắn với thực tiễn. Tiêu biểu trong số đó là ông Trần Văn Tuấn – Giám đốc Công ty sản xuất kinh doanh tơ tằm Phú Khánh (Thái Bình), người đã cải tiến thành công công nghệ sản xuất sợi đũi từ phế thải tơ tằm trên dây chuyền thiết bị của Trung Quốc từ chính sự gắn bó với nghề dâu tằm. 

Mạnh dạn cải tiến công nghệ

Ông Trần Văn Tuấn giới thiệu máy cải tiến công công nghệ sản xuất sợi đũi từ phế thải tơ tằm trên dây chuyền thiết bị của Trung Quốc tới khách tham quan. 

Sau 10 năm hoạt động, đến đầu năm 2006, Công ty Sản xuất kinh doanh tơ tằm Phú Khánh nhập công nghệ sản xuất sợi đũi từ phế liệu tơ tằm của Trung Quốc theo phương pháp công nghiệp, nhằm tận dụng tối đa các phế thải trong quá trình sản xuất, tạo ra sản phẩm có ích cho xã hội, tăng lợi nhuận cho công ty, góp phần nâng cao đời sống công nhân, cũng như bảo vệ môi trường sinh thái. Sau ba tháng vận hành thiết bị kết quả chất lượng sợi không cao, không đều, chi phí nhân công lớn, giá thành sản phẩm cao…

Trước thực trạng đó, được sự trợ giúp của nhà khoa học, ông Tuấn cùng cán bộ kỹ thuật của công ty mạnh dạn tiến hành nghiên cứu cải tiến công nghệ sản xuất sợi đũi từ phế thải tơ tằm trên dây chuyền thiết bị của Trung Quốc theo phương pháp công nghiệp để khai thác, sử dụng hiệu quả các thiết bị đã đầu tư nhằm giải quyết công ăn việc làm cho người lao động, bảo vệ môi trường sinh thái.

Quá trình cải tiến trải qua ba công đoạn: Thứ nhất là phân loại phế liệu tơ tằm giúp cho việc nấu chuội, ngâm ủ để xác định được chính xác thời gian, nhiệt độ, lượng hóa chất phù hợp cho từng nguyên liệu, vừa tránh lãng phí, tăng độ bền và chất lượng sản phẩm... Thứ hai là nghiên cứu kỹ thuật xử lý nhằm xác định chỉ tiêu kỹ thuật thích hợp với từng loại phế liệu như: thời gian nấu chuội, ngâm ủ; nhiệt độ, lượng hoá chất phù hợp... Thứ ba là cải tiến một số bộ phận của máy sao cho phù hợp với yêu cầu kỹ thuật của mỗi loại nguyên liệu. Qua ba giai đoạn thực nghiệm trong thời gian 7 tháng, với tổng kinh phí thử nghiệm hơn 200 triệu đồng, đội ngũ kỹ sư và cán bộ kỹ thuật của công ty dưới sự chỉ đạo trực tiếp của “nhạc trưởng” Trần Văn Tuấn đã nghiên cứu xây dựng được quy trình công nghệ xử lý phế liệu tơ tằm phù hợp cho từng loại phế liệu giúp công nhân áp dụng trực tiếp trong quá trình sản xuất. Kết quả cho thấy, sợi thành phẩm đẹp, ít mấu gút…

Chia sẻ về những khó khăn khi cải tiến công nghệ này, ông Tuấn cho biết: “Do là một doanh nghiệp tư nhân nên ngoài phần vốn đầu tư vào máy móc, nhà xưởng thì vốn linh động để công ty mua nguyên liệu khá hạn hẹp. Bên cạnh đó, trình độ, nhận thức, học hỏi của công nhân chưa cao dẫn đến tình trạng máy móc, công nghệ khi đã được vận hành nhưng sản phẩm sản xuất vẫn hỏng. Khắc phục tình trạng này công ty đã bỏ vốn ra đào tạo công nhân tiếp cận quy trình công nghệ mới”.

Giúp đem lại hiệu quả kinh tế – xã hội

Việc nghiên cứu thành công công nghệ cải tiến của Công ty sản xuất kinh doanh tơ tằm Phú Khánh không những giúp đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần thúc đẩy nghề dâu tằm phát triển mà đây còn là lần đầu tiên ở Việt Nam có công nghệ cải tiến sản xuất sợi đũi từ phế liệu tơ tằm trên dây chuyền thiết bị của Trung Quốc theo phương pháp công nghiệp. Công nghệ mới này phù hợp với các loại phế liệu tơ tằm khác nhau. Sản phẩm có được từ công nghệ mang tính tự nhiên, thân thiện với môi trường, có lợi cho sức khoẻ của con người, đáp ứng thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội cao.

Cải tiến công nghệ sản xuất sợi đũi đã giúp công ty chủ động sản xuất, không phụ thuộc vào công nghệ của Trung Quốc. Hơn nữa, trình độ kỹ thuật và tay nghề của công nhân dần được nâng cao. Đi đôi với việc cải tiến công nghệ xử lý phế liệu, một số chi tiết máy trong dây chuyền sản xuất cũng được cải tiến giúp cho tỷ lệ thu hồi sợi đũi, năng suất lao động được nâng cao, chi phí sản xuất giảm.

Đặc biệt, chất lượng sợi đũi cao hơn, dùng làm nguyên liệu dệt vải đũi các loại, sản xuất ra một số mặt hàng có chất lượng cao như: tất, lót giầy khử mùi, khẩu trang có tác dụng chống nắng và tia cực tím, tiện lợi cho người sử dụng. Giúp tăng nguồn thu nhập cho nông dân tại các vùng trồng dâu nuôi tằm và các làng nghề; góp phần ổn định phát triển nghề trồng dâu nuôi tằm, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp; giải quyết việc làm cho gần 100 công nhân trực tiếp làm việc tại công ty với mức lương bình quân hàng tháng từ 1,3 đến 1,5 triệu đồng. Đồng thời, góp phần tăng lợi nhuận cho công ty để ổn định và phát triển sản xuất. Ngoài ra, khi áp dụng công nghệ này do tận dụng phế thải từ quá trình sản xuất nên đã giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, hạn chế lây lan nguồn bệnh nấm, vi khuẩn, vi rút do các phế thải lan truyền.

Công ty đã đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cho thiết bị cải tiến công nghệ sản xuất sợi đũi từ phế thải tơ tằm trên dây chuyền thiết bị của Trung Quốc theo phương pháp công nghiệp tại Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Bình năm 2007. Với những thành tích đạt được ông Tuấn đã vinh dự nhận giải thưỏng Cúp vàng vinh quang vì sự nghiệp xanh phát triển bền vững Quốc tế – Việt Nam năm 2007; Giải nhì giải thưởng sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam (Vifotec) năm 2007; Bằng lao động sáng tạo do Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tặng năm 2007; Giải nhất cuộc thi sáng tạo Khoa học Kỹ thuật Thái Bình năm 2007. Và một số gải thưởng khác của Tỉnh Thái Bình, của Thành phố Thái Bình, Liên đoàn lao động Tỉnh, Thành phố Thái Bình… Tại Techmart Việt Nam ASEAN+3 ông Tuấn đã vinh dự nhận được Cúp vàng Techmart.

Được hỏi về dự định trong tương lai, ông Tuấn chia sẻ: “Trong kinh doanh không ai muốn dừng lại, tới đây tôi sẽ đầu tư dây chuyền dệt kim, dệt thoi để làm ra sản phẩm cuối cùng đưa ra thị trường. Bởi hiện nay, sản phẩm xuất khẩu chủ yếu ra thị trường của công ty 80% là từ sợi đũi. Tôi dự định kết hợp với nhà khoa học để làm ra sản phẩm nước giải khát trà dâu có tác dụng làm trắng và mịn da, chữa bệnh ra mồ hôi trộm ở trẻ nhỏ, chữa ho và thấp… Hiện tại, tôi đang tìm kiếm một số đối tác, cơ sở nghiên cứu tư vấn về sản xuất trà, đặc biệt là về công nghệ sản xuất. Tôi rất mong nhận được sự hỗ trợ từ Bộ Khoa học và Công nghệ để những ý tưởng của mình trở thành hiện thực và có ý nghĩa trong cuộc sống”.

Bài và ảnh: Phương Nga