QĐND - Sau 30 năm đất nước thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Trong những thành tựu đó có những thành tựu đáng ghi nhận của Đảng ta về đổi mới tư duy lý luận, không ngừng bổ sung, phát triển và hoàn thiện lý luận về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Một trong những ví dụ điển hình là Đảng ta luôn bám sát thực tiễn, lắng nghe và tiếp thu những ý kiến chính đáng của các tầng lớp nhân dân để không ngừng bổ sung, hoàn thiện về mục tiêu chung của cách mạng.

Mục tiêu chung lần đầu tiên được xác định tại Đại hội VII của Đảng (năm 1991) là: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh”; đến Đại hội IX bổ sung tiêu chí “dân chủ”, thành: “Dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Đến Đại hội XI, trật tự các tiêu chí nội dung trong mục tiêu chung được sắp xếp, bố cục chặt chẽ, logic hơn, đó là: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Mục tiêu chung là những giá trị cốt lõi nhất, đặc trưng nhất của sự nghiệp cách mạng mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta hướng tới và kiên trì theo đuổi, thực hiện cho bằng được. Có thể nói rằng, mục tiêu chung chính là “ngọn cờ” tập hợp lực lượng, là ngọn đuốc sáng soi đường, là khát vọng mà cả dân tộc ta mong muốn đạt được, đồng thời cũng là những giá trị tốt đẹp để mọi người dân lấy đó làm điểm tựa niềm tin và vươn tới chinh phục, sở hữu những giá trị đó trong cuộc sống. Mục tiêu chung của cách mạng phản ánh tập trung nhất, sâu sắc nhất bản chất chế độ của một xã hội. Việc xác định mục tiêu thể hiện đúng ý chí, nguyện vọng của các giai cấp, tầng lớp nhân dân, phản ánh đúng quy luật phát triển khách quan của xã hội, của thời đại và thực sự hướng tới, mang lại những giá trị nhân văn, tiến bộ và lợi ích chân chính, tốt đẹp cho con người, chứng tỏ tính chất ưu việt của đường lối cách mạng của chính đảng cầm quyền.

Ảnh minh họa: TTXVN.

Với ý nghĩa đó, để góp phần hoàn thiện mục tiêu chung của sự nghiệp cách mạng nước ta trong những năm tới, tôi xin đề nghị bổ sung tiêu chí “hạnh phúc” vào mục tiêu chung là: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc”. Việc bổ sung này là cần thiết vì xuất phát từ mấy lý do cơ bản sau:

Một là: Ngay sau khi đọc bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 2-9-1945, Chính phủ lâm thời cách mạng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu đã chính thức quyết định lấy tên quốc hiệu nước ta là “Việt Nam dân chủ cộng hòa”, kèm theo tiêu ngữ “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, ngày 2-7-1976, Quốc hội khóa VI nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đã quyết định đổi thành “Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” nhưng vẫn giữ nguyên tiêu ngữ kèm theo là “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.

Như vậy, suốt 70 năm qua, ba từ “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” gắn liền với quốc hiệu nước ta. Đó không chỉ là biểu thị tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường của dân tộc mà còn khẳng định tính chất nhất quán và mục tiêu thống nhất của chế độ ta, đất nước ta là dân tộc độc lập, dân quyền tự do và dân sinh hạnh phúc. Có thể nói, ba tiêu chí “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” như thế “kiềng ba chân” tạo nên sự trường tồn của đất nước ta, dân tộc ta, chế độ ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Do đó, bổ sung tiêu chí “hạnh phúc” vào mục tiêu chung vừa phản ánh sự trở lại và tiếp nối với lịch sử lập nước, lập chế độ mới, vừa phù hợp với tiêu ngữ đi kèm của quốc hiệu Việt Nam đã tồn tại suốt 7 thập niên qua và vẫn đang hiện hữu sâu đậm trong tâm trí, tình cảm của mỗi người dân Việt Nam.  

Hai là: Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, tiêu chí “hạnh phúc” luôn được Người xác định là một trong những nội dung cốt lõi, căn bản để góp phần làm nên tính chất ưu việt của chế độ XHCN. Theo Bác, độc lập chủ quyền, thống nhất giang sơn, toàn vẹn lãnh thổ không thể tách rời cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Sinh thời, Người không chỉ khẳng định: “Nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc, tự do, thì độc lập cũng chẳng có ý nghĩa gì”(1) mà còn nhấn mạnh: “Chúng ta phải biến một nước dốt nát, cực khổ thành một nước văn hóa cao và đời sống tươi vui, hạnh phúc”(2). Muốn có hạnh phúc, Bác đã căn dặn những lời chí nghĩa, chí tình: “Cách làm là dựa vào lực lượng của dân, tinh thần của dân, để gây hạnh phúc cho dân”(3). Từ khi mới giữ cương vị Chủ tịch nước, Bác chỉ có “Ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”, đến lúc sắp từ giã cõi trần, Người căn dặn trong Di chúc: “Ðảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân”. Hai câu nói ở hai thời điểm, hai hoàn cảnh khác nhau, nhưng đều toát lên một lẽ sống, một lý tưởng cao đẹp ở con người Hồ Chí Minh: Đó là độc lập cho dân tộc, là tự do, cơm no, áo ấm, học hành cho nhân dân- những giá trị cơ bản làm nên hạnh phúc chân chính của con người, của xã hội.

Ba là: Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) đã được thông qua tại Đại hội XI, Đảng ta đã xác định những đặc trưng cơ bản của “Xã hội XHCN mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; Do nhân dân làm chủ; Có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp; Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; Các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp nhau cùng tiến bộ; Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới”(4).

Như vậy, trong số 9 tiêu chí đặc trưng của xã hội XHCN ở nước ta, có 1 tiêu chí là “Con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện”.

Không chỉ xác định trong Cương lĩnh, mà trên thực tế, hơn 85 năm qua, Đảng ta luôn thấm nhuần sâu sắc ý nghĩa, giá trị của nền độc lập, thống nhất của đất nước và tự do, hạnh phúc của nhân dân. Vì vậy, Đảng ta thường xuyên quan tâm chăm lo từ việc lớn là “làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng” đến việc nhỏ như lo “tương, cà, mắm, muối” cho mỗi người dân-như lời Bác Hồ đã dạy. Sinh thời, Tổng Bí thư Lê Duẩn đã từng nói: “Con người là vốn quý nhất. Hạnh phúc của con người là mục tiêu của sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta. Khẩu hiệu hành động của chúng ta là tất cả vì con người, tất cả do con người”(5).

Bốn là: Không riêng dân tộc Việt Nam, mà hầu hết các quốc gia trên thế giới đều coi trọng tiêu chí, giá trị hạnh phúc trong mục tiêu phát triển của mình. Năm 2013, Liên hợp quốc chính thức chọn ngày 20-3 hằng năm là Ngày Quốc tế Hạnh phúc (International Day of Happiness), với mục đích nhằm tôn vinh niềm hạnh phúc của nhân loại trên thế giới. Việc tổ chức Ngày Quốc tế Hạnh phúc không chỉ là một thông điệp nhân văn sâu sắc về giá trị đích thực của con người và xã hội, mà thông qua đó còn thúc đẩy các quốc gia, các tổ chức và mỗi cá nhân hãy hành động tích cực và nỗ lực nhiều hơn nữa để góp phần xây dựng thế giới đại đồng, đem lại hạnh phúc cho mọi người trên trái đất.

Ngày Quốc tế Hạnh phúc khởi nguồn từ nhu cầu về một cách tiếp cận tăng trưởng kinh tế cân bằng, hợp tình, hợp lý hơn, nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững, tích cực xóa đói giảm nghèo và phấn đấu vì hạnh phúc, thịnh vượng cho tất cả mọi người. Với ý nghĩa sâu sắc đó, đến nay đã có 193 quốc gia thành viên của Liên hợp quốc (trong đó có Việt Nam) đã hưởng ứng Ngày Quốc tế Hạnh phúc và cam kết sẽ ủng hộ ngày này bằng các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng xã hội công bằng, phát triển bền vững, nhằm đem lại hạnh phúc cho người dân.

Từ những lý do trên, có thể khẳng định rằng, việc bổ sung tiêu chí “hạnh phúc” vào mục tiêu chung là rất cần thiết, hợp ý Đảng, lòng dân, thể hiện đúng tư tưởng, khát vọng và mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng thời phản ánh đúng xu thế phát triển của hầu hết các quốc gia trong thời đại ngày nay.

Các tiêu chí “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc” là một tổ hợp thống nhất, có quan hệ mật thiết với nhau, thực hiện tốt tiêu chí này là cơ sở để thực hiện có hiệu quả tiêu chí khác. Trên thực tế, chỉ có trên cơ sở “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” thì con người, xã hội mới có hạnh phúc thực sự. Mặt khác, tiêu chí hạnh phúc là một trong những nấc thang giá trị cao nhất vì nó đã mang lại và đáp ứng những nhu cầu chính đáng, mong muốn tốt đẹp của con người.

Có thể nói rằng, hạnh phúc là cái đích cao nhất mà tất cả con người và mọi xã hội đều hướng tới, đều muốn sở hữu, hưởng thụ, toại nguyện và thỏa mãn. Do vậy, đưa tiêu chí “hạnh phúc” vào mục tiêu chung không những làm cho bản chất của chế độ ta, dân tộc ta càng trở nên ưu việt hơn mà còn tạo động lực để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nỗ lực phấn đấu vươn tới và từng bước đạt được một trong những giá trị chân chính của nhân loại tiến bộ trên thế giới.

-----------

(1). Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 1995, T4, tr.56.

(2). Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H.1995, T8, tr.493-494.

(3). Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H.2000, T5, tr.444.

(4). Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb CTQG, H.2011, tr.70

(5). Lê Duẩn, Nắm vững quy luật, đổi mới quản lý, Nxb Sự thật, H.1984, tr.56

NGUYỄN VĂN HẢI