Các đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang), Trần Thị Hằng (Bắc Ninh), Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), Phạm Đình Cúc (Bà Rịa-Vũng Tàu), Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long)... chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà về các giải pháp khắc phục và trách nhiệm của Bộ trưởng về vấn đề ô nhiễm môi trường nông thôn, đô thị, làng nghề, ô nhiễm các lưu vực sông, việc giải quyết sự cố Formosa, đặc biệt là việc giám sát hoạt động của các doanh nghiệp và triển khai công tác đền bù cho người dân, việc xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức cũng như trách nhiệm của Bộ khi để xảy ra sự cố ô nhiễm môi trường...
Đồng tình với đánh giá của các đại biểu về thực trạng ô nhiễm môi trường nông thôn, làng nghề, các cụm công nghiệp, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: Thực tế, vùng ngoại thành và nông thôn chịu tác động mạnh mẽ của quá trình đô thị hóa, dịch chuyển dịch vụ, trong khi đó, các làng nghề, cụm công nghiệp ô nhiễm thường được bố trí xen với dân do quy hoạch không tốt.
Về vấn đề quản lý môi trường nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm chung, tuy nhiên, hạ tầng nói chung, hạ tầng môi trường, hạ tầng xử lý chất thải... lại giao cho các bộ khác nhau. Bên cạnh đó, quy hoạch ở nông thôn chưa được quan tâm trong bối cảnh hiện nay.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trả lời chất vấn. Ảnh: TTXVN.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh các giải pháp về quy hoạch sản xuất làng nghề, xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải nguy hại; đồng thời sẽ tuyên truyền nâng cao nhận thức, hướng dẫn người dân quy trình công nghệ xử lý chất thải, gìn giữ môi trường; gắn vấn đề môi trường với chương trình xây dựng nông thôn mới... “Thời gian tới cần tính đến việc hướng dẫn người dân chăn nuôi nhỏ lẻ áp dụng công nghệ như biogas. Còn chăn nuôi tập trung, làng nghề thì quy hoạch thành khu vực riêng và có cơ chế quản lý từ nước thải, chất thải rắn và nguy hại.”, Bộ trưởng cho biết.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Phạm Đình Cúc (Bà Rịa-Vũng Tàu) về tình trạng khi xảy ra ô nhiễm nhưng không có cơ quan nào đứng ra nhận trách nhiệm nên việc xử lý, khắc phục khó khăn, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, quy định hiện hành về trách nhiệm trong vấn đề môi trường đã được phân cấp quản lý từ Trung ương, đến địa phương. Tuy nhiên việc phối hợp giải quyết giữa Trung ương và địa phương chưa được quy định rõ, chưa xác định cụ thể trách nhiệm giữa các chủ thể; các quy định cũng được nêu trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau... Do đó, thời gian tới cần sửa đổi quy định pháp luật theo hướng phân cấp rõ ràng, gắn quyền hạn với trách nhiệm cụ thể của từng cấp.
Nội dung chất vấn của đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) về việc bảo đảm tính vững chắc của Công ty Formosa không gây ô nhiễm trong thời gian tới, được Bộ trưởng Trần Hồng Hà thông tin: Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu hoàn toàn trách nhiệm về sự cố Formosa. Bộ đã lập Bộ liên ngành, gồm các nhà khoa học để cùng nhau xem xét kế hoạch yêu cầu doanh nghiệp có biện pháp khắc phục và lộ trình xử lý cụ thể. Trong quá trình Formosa khắc phục hậu quả, luôn có Tổ công tác trực tiếp giám sát 24/24 giờ về nước thải, khí thải và chất thải rắn. Bộ cũng đã có tính toán để cuối đường ống xả thải có bồn sinh học rộng hơn 10ha, bảo đảm xử lý đáp ứng quy chuẩn môi trường đối với nguồn thải cuối cùng là an toàn tuyệt đối. “Hiện nay, Formosa có ký kết về việc lưu giữ và xử lý bùn thải, chất thải công nghiệp. Còn với chất thải xỉ đáy có thể sử dụng làm nguyên liệu tái chế, phụ gia xi măng, vật liệu xây dựng...”, Bộ trưởng cho biết.
Vấn đề xử lý môi trường sông Nhuệ, sông Đáy, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, hiện 90% nước thải là từ Hà Nội, 10% từ Hòa Bình. Bộ trưởng nhấn mạnh trách nhiệm của các địa phương trong việc đề xuất các giải pháp huy động nguồn lực để thu gom, xử lý nước thải từ nguồn; bổ sung nước, khơi thông nguồn chảy; đồng thời tìm mô hình để thu hút doanh nghiệp đầu tư, xây dựng vận hành nhà máy xử lý nguồn thải... Hiện Hà Nội đang tích cực triển khai các giải pháp để khắc phục ô nhiễm hai lưu vực sông này.
Về việc nhiều bãi thải khai thác khoáng sản bị sạt lở gây sự cố nghiêm trọng, Bộ trưởng thừa nhận thực tại nhiều bãi thải là nguy cơ lớn đối với an toàn của người dân. “Đây là trách nhiệm của doanh nghiệp trong thực hiện quy định về triển khai các phương án, vận hành bãi thải. Qua kiểm tra, chúng tôi thấy trên 50% doanh nghiệp không tuân thủ quy định”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói. Do đó, Bộ trưởng cho rằng thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công thương, các địa phương sẽ phối hợp rà soát, đánh giá lại các bãi rác thải này.
NGUYỄN THẢO