Là bệnh binh thương tật 61%, mang trong mình nhiều căn bệnh nan y nhưng suốt 10 năm qua, ông Quý vẫn miệt mài cùng đồng đội tham gia tìm kiếm, cất bốc và đưa hài cốt liệt sĩ trở về quê hương.

Cơ duyên đưa ông Trần Xuân Quý đến với công việc nghĩa tình này bắt đầu từ năm 2015. Một buổi trưa, ông đang nghỉ thì tỉnh giấc, thấy người đàn ông lạ mang ba lô đứng trước cổng. Hỏi chuyện, ông biết người này từ tỉnh Hà Nam (nay là tỉnh Ninh Bình) vào tìm mộ người thân là liệt sĩ Đào Văn Khang, hy sinh tại mặt trận Bình Long. Ông Quý lấy xe máy chở người đàn ông đi tìm kiếm, từ Nghĩa trang Liệt sĩ Lộc Ninh đến các cơ quan chức năng. Cuối cùng, thông tin chính xác được xác nhận: Phần mộ liệt sĩ Đào Văn Khang đang được an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ Bình Long, nhưng bị ghi nhầm tên là Đào Văn Phong. Sau khi làm các thủ tục theo quy định, liệt sĩ Đào Văn Khang đã được đưa về an táng tại quê nhà.

Cựu chiến binh Trần Xuân Quý. 

Từ lần ấy, hành trình tìm mộ liệt sĩ như một việc làm quen thuộc của ông Quý. Với ông, đưa các liệt sĩ trở về là cái tình với đồng đội; là nỗi day dứt, không thể yên lòng khi đồng đội vẫn còn nằm lại đâu đó nơi rừng sâu, đất lạ. Không nhớ hết mình đã tham gia bao nhiêu cuộc tìm kiếm, nhưng dấu chân ông in trên khắp các vùng đất chiến trường xưa, từ sân bay Phước Bình, sân bay Lộc Ninh, cao điểm 24B đến cầu Cần Lê...

Nhiều lần trời mưa tầm tã, ông cùng đồng đội căng ni lông che để bảo vệ hài cốt liệt sĩ vừa được cất bốc, dù chỉ còn là những nắm đất đen nhưng với ông, đó là điều thiêng liêng không thể quên. Ông Quý đặc biệt xúc động khi kể về lần cất bốc hài cốt 3 liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ Hớn Quản (Bình Phước) vào ngày 11-7-2022. Cả 3 liệt sĩ quê đều ở xã Yên Nghiệp, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình (nay thuộc tỉnh Phú Thọ), nhập ngũ và vào cùng một đơn vị, rồi cùng hy sinh trong một trận đánh. Lúc đưa các anh về với gia đình, mọi người có mặt hôm đó đều không cầm được nước mắt.

Ông Quý chia sẻ, vợ ông-bà Vũ Thị Nga-cũng từng công tác trong quân ngũ. Sau khi phục viên, vợ chồng ông về quê làm kinh tế và tích cực tham gia hoạt động tri ân liệt sĩ. Kinh tế gia đình không dư dả nhưng ông bà luôn sẵn lòng hỗ trợ thân nhân liệt sĩ từ miền Bắc vào tìm mộ, từ nơi ăn, chốn ở đến phương tiện đi lại. Có gia đình ở lại hàng tuần, thậm chí hàng tháng, mọi chi phí đều do vợ chồng ông lo liệu. Những ngày ông Quý đi làm công tác nghĩa tình, bà Nga thay chồng lo hết việc nhà, nương vườn, không một lời than phiền.

Ông Nguyễn Văn Miện, Chi hội trưởng Chi hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ xã Lộc Ninh cho biết: “Gia đình ông Quý đã hỗ trợ 17 trường hợp thân nhân liệt sĩ vào tìm mộ người thân. Việc làm của ông Quý và vợ không phô trương mà đầy trách nhiệm và ân tình”. Với những đóng góp bền bỉ, ông Trần Xuân Quý nhiều lần được Trung ương Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam tặng bằng khen./.