Trong ngôi nhà đơn sơ nhưng ngăn nắp, gọn gàng, khi tôi đến, ông đang cặm cụi tìm lại mấy quyển sách lịch sử Sư đoàn 320, những kỷ vật và nhiều tấm ảnh chụp cùng thủ trưởng cũ, bạn chiến đấu đã bị nhòe vì thời gian.

Nhớ về ngày cả đất nước ăn mừng chiến thắng, ngày không thể vui mừng hơn, ông kể lại chiến công đập tan căn cứ Đồng Dù ở Củ Chi, về những ngày toàn thắng cách đây đã 45 năm rồi mà dường như vừa mới xảy ra. Rót chén nước mời khách, ông trầm tư hồi tưởng: “Ngày đó có nghĩ gì đến sống chết đâu, tất cả vì mục tiêu là giải phóng miền Nam. Người trước ngã xuống, người sau tiến lên. Tôi may mắn hơn nhiều đồng đội của mình là được sống để chứng kiến ngày thắng lợi, trở về và chứng kiến đất nước mình ngày càng phát triển”.

Cựu chiến binh Nguyễn Hữu Thanh kể về bức ảnh gặp mặt bạn chiến đấu Sư đoàn 320, Quân đoàn 3.

Tham gia nhiều chiến dịch, trận đánh ác liệt nhưng với ông hào hùng nhất, vinh dự, tự hào nhất vẫn là được tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, cùng đồng đội đập tan căn cứ Đồng Dù, Củ Chi, mở toang “cánh cửa thép” trên hướng Tây Bắc, tạo điều kiện để các cánh quân chủ lực đánh vào nội đô Sài Gòn.

Lúc đó, ông là Thượng sĩ, Trung đội trưởng Trung đội 1, Đại đội 25, đơn vị của ông được bổ sung tăng cường cho nhiệm vụ vận tải, có nhiệm vụ đánh “lót ổ”, tức là vừa chiến đấu vừa vận chuyển vũ khí, đạn dược, lương thực, thực phẩm vào vị trí tập kết để các cánh quân chủ lực đánh trận quyết định, đồng thời vận chuyển thương binh.

Ông kể, căn cứ Đồng Dù cách trung tâm Sài Gòn chừng 30km về phía Tây Bắc, là căn cứ quân sự hỗn hợp rộng 7km2 với hệ thống trận địa dày đặc, vũ khí trang bị khổng lồ, xung quanh căn cứ lại có nhiều đơn vị chi viện. Đây là hang ổ của sư đoàn 25 ngụy, có vị trí chiến lược quan trọng, là “pháo đài kiên cố, bất khả xâm phạm trên tuyến phòng thủ Tây Bắc Sài Gòn” như lời tuyên bố huênh hoang của quân ngụy.

Với quyết tâm đập tan căn cứ này, mở đường cho các đơn vị tiến công vào nội đô Sài Gòn, bằng sức mạnh hiệp đồng quân binh chủng, rạng sáng ngày 29-4-1975, Sư đoàn 320A được lệnh tiến công Đồng Dù. Đơn vị của ông Thanh nằm trong đội hình Trung đoàn 48 đảm nhiệm hướng tiến công chủ yếu phía Tây Bắc. Trận đánh ngay từ phút đầu đã diễn ra hết sức ác liệt, quân địch với hỏa lực mạnh điên cuồng chống trả khiến các đơn vị qua mấy tiếng đồng hồ tiến công, nhiều lần đột phá vẫn chưa mở cửa xong, quân số thương vong ngày càng tăng.

Bộ đội Sư đoàn 320A (Quân đoàn 3) đánh chiếm căn cứ Đồng Dù ngày 29-4-1975. Ảnh tư liệu/TTXVN.

Trước tình thế đó, Trung đoàn được lệnh đưa lực lượng dự bị vào yểm trợ. Nhờ sức đột phá mãnh liệt đã vượt qua cửa mở, đè bẹp các “ổ đề kháng” kiên cố của địch. 11 giờ 30 phút, Sư đoàn 320A hoàn toàn làm chủ căn cứ Đồng Dù. Chuẩn tướng Lý Tòng Bá, tư lệnh sư đoàn 25 ngụy và cấp dưới cải trang lẩn trốn nhưng bị dân quân du kích huyện Củ Chi bắt sống.

Sau khi đập tan căn cứ Đồng Dù, đơn vị ông được giao nhiệm vụ truy quét tàn quân địch, đồng thời an dân, giúp dân xây dựng chính trị cơ sở, giữ gìn an ninh trật tự khu vực đóng quân ở Cầu Bông.

11 giờ 30 phút ngày 30-4-1975, đang hối hả hành quân thì thấy nhân dân hai bên đường ùa ra. Không thể kể hết sự phấn khích của người dân hai bên đường, người thì cầm hoa, người thì cầm cờ Giải phóng, người thì cầm đài radio reo hò sung sướng: “Giải phóng rồi, chiến thắng rồi các chú bộ đội ơi! Dương Văn Minh đầu hàng rồi…”. Nghe radio thông báo chúng ta đã giành chiến thắng hoàn toàn, ông và tất cả đồng đội ôm nhau mà nước mắt rưng rưng vì sung sướng, hạnh phúc. 

Với cựu chiến binh Nguyễn Hữu Thanh, hai thời khắc quan trọng nhất trong cuộc đời ông đó là 11 giờ 30 phút của hai ngày liên tiếp 29 và 30-4-1975 cũng là hai chiến thắng khắc sâu nhất trong tâm khảm người cựu chiến binh Trung đoàn Thạch Hãn anh hùng. Trong đó chiến công đập tan căn cứ Đồng Dù không chỉ thể hiện ý chí quyết chiến, quyết thắng của ông và đồng đội trong chiến dịch mang tên Bác Hồ kính yêu mà còn góp phần quan trọng đập tan “cánh cửa thép” trên tuyến phòng ngự Tây Bắc của địch, để 5 cánh quân thọc sâu tiêu diệt sào huyệt cuối cùng của ngụy quyền Sài Gòn, giải phóng miền Nam, non sông thu về một mối, để nhân dân cả nước ca khúc khải hoàn.

Bài, ảnh: MẠNH HÙNG