Nhiệm vụ ngày càng khó khăn
Quân khu 9 được Bộ Quốc phòng giao đảm nhiệm tìm kiếm, quy tập HCLS trên địa bàn 10 tỉnh thuộc Campuchia. Từ năm 2011 đến nay, các đơn vị, địa phương đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, hiện nay việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ này đang gặp phải không ít khó khăn.
Cán bộ, chiến sĩ Đội K91 (Quân khu 9) đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Cao Lãnh (Đồng Tháp).
Theo Đại tá Nguyễn Văn Nghĩa, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân khu 9, Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9: Do tính chất các cuộc chiến tranh kéo dài và ác liệt, lực lượng ta hy sinh nhiều, an táng ở nhiều địa bàn khác nhau, trong khi địa hình, địa vật đã thay đổi dưới tác động của thiên nhiên và con người nên gây rất nhiều khó khăn cho công tác tìm kiếm, quy tập. Mặt khác, tiến độ rà soát, hoàn thiện hồ sơ, xác định HCLS cần tìm kiếm, quy tập và xác minh, kết luận thông tin liệt sĩ của một số cơ quan, đơn vị còn chậm, có nội dung chưa đạt yêu cầu. Công tác đăng ký, quản lý, lưu trữ hồ sơ liệt sĩ sau chiến tranh, do nhiều nguyên nhân, còn thiếu và có trường hợp thất lạc...
Dẫn chứng từ thực tiễn hoạt động của đơn vị, Đại tá Nguyễn Văn Đẩy, Đội trưởng Đội K90 cho biết: “Tuy đơn vị có nhiều năm hoạt động ở nước bạn nhưng do bất đồng ngôn ngữ nên hiệu quả khai thác thông tin từ người dân còn hạn chế, dẫn đến độ chính xác không cao” - Đại tá Nguyễn Văn Đẩy bộc bạch.
Theo Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9, trên cơ sở tài liệu lưu trữ và các đội chuyên trách thu thập được, trên địa bàn các tỉnh thuộc Vương quốc Campuchia do Quân khu 9 đảm nhiệm tìm kiếm, quy tập HCLS, hiện nay có gần 300 thông tin về HLCS nhưng đó cũng chỉ là số liệu ban đầu, chưa được khảo sát, xác minh đầy đủ.
Quyết tâm nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm
Trong giai đoạn mùa khô 2016-2017 vừa qua, các đội chuyên trách của Quân khu 9 đã tổ chức tìm kiếm, quy tập được 267 HCLS, trong đó có 7 trường hợp xác định được danh tính liệt sĩ. Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9 xác định: Giai đoạn mùa khô 2017-2018, mỗi đội chuyên trách tìm kiếm, quy tập từ 50 HCLS trên đất bạn Campuchia; từ năm 2018 đến 2020, dự kiến tìm kiếm, quy tập 100% các vị trí có thông tin về HCLS; hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ do cơ quan, đơn vị, địa phương đang quản lý; thu thập, kết nối, xử lý thông tin, tập trung xác định vị trí, khu vực còn HCLS để lập bản đồ tìm kiếm, quy tập.
Chiều 24-11-2017, thông tin từ Phòng Chính sách (Cục Chính trị Quân khu 9) cho hay, vừa sang đến nước bạn, các đội chuyên trách đã bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ ngay. Hầu hết các đội đều đạt được những kết quả bước đầu, đã tìm kiếm được 40 HCLS.
Cán bộ, chiến sĩ Đội K90 (Quân khu 9) đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ Dốc Bà Đắc (Tịnh Biên, An Giang), ngày 27-7-2017.
Đại tá Nguyễn Văn Đẩy chia sẻ: "Trước khi làm lễ xuất quân lên đường làm nhiệm vụ, chúng tôi đã tổ chức khảo sát, nắm bắt thông tin; quán triệt, triển khai các kế hoạch cho cán bộ, chiến sĩ và làm tốt công tác chuẩn bị cơ sở vật chất, phương tiện; tranh thủ tối đa sự ủng hộ của các cấp chính quyền và nhân dân nước bạn". Còn theo lãnh đạo Đội K93 thì quá trình thực hiện nhiệm vụ, đơn vị luôn phối hợp chặt chẽ với các tổ công tác của bạn tích cực quan hệ, vận động, tuyên truyền trong các tầng lớp nhân dân; chủ động trao đổi, thống nhất với các lực lượng bạn phương pháp tiếp cận, thu thập thông tin, nhất là thông tin từ người dân.
Trước đó, trong tháng 10-2017, Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9 và Ban chuyên trách của các tỉnh: Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang đã ký kết kế hoạch phối hợp thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập HCLS giai đoạn mùa khô 2017-2018 với Ban chuyên trách các tỉnh bên nước bạn. Trong đó chú trọng công tác phối hợp giữa các lực lượng và các cấp chính quyền; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân cung cấp thông tin về HCLS; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác vận động quần chúng, thông qua các việc làm cụ thể nhằm tạo đồng thuận trong xã hội.
Thiếu tướng Phạm Văn Chua, Phó chính ủy Quân khu 9, Trưởng Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9, cho biết: “Trên cơ sở những kết quả đạt được, giai đoạn mùa khô 2017-2018, hai bên tiếp tục phối hợp chặt chẽ và thực hiện đầy đủ các nội dung trong biên bản thỏa thuận giữa Ủy ban chuyên trách hai Chính phủ, biên bản ký kết giữa Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 9, Ban chuyên trách các tỉnh của Việt Nam với các tỉnh bạn nhằm đưa công tác tìm kiếm, quy tập HCLS đạt kết quả cao nhất”.
Bài và ảnh: HỒNG HIẾU