Bài 5: Đại tướng Văn Tiến Dũng với tấm lòng nhân hậu, khoan dung, hết lòng thương yêu bộ đội (tiếp theo và hết)

Cả cuộc đời gắn bó với sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc và quân đội, đồng chí Văn Tiến Dũng là một trong những vị tướng chỉ huy xuất sắc, có uy tín lớn của quân đội ta, là một nhà chiến lược, một người lãnh đạo đầy tinh thần cách mạng tiến công, đã đóng góp quan trọng vào thắng lợi của chiến tranh nhân dân qua các cuộc kháng chiến và vào nền khoa học và nghệ thuật quân sự cách mạng Việt Nam.

Đầu những năm 60 của thể kỷ XX, tình hình quân đội ta đặt ra những vấn đề mới. Con đường giải phóng miền Nam ngày càng được cụ thế hóa. Khó khăn lúc ấy (năm 1963) là tình hình chiến trường có nhiều chuyển biến phức tạp, Mỹ đang thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”, dựa vào quân ngụy làm lực lượng tác chiến chủ yếu, có cố vấn Mỹ chỉ huy và được trang bị một số binh chủng kỹ thuật. Nếu thất bại thì Mỹ sẽ trực tiếp đưa quân vào làm lực lượng tác chiến chủ yếu, đây là một sự thay đổi lớn trên chiến trường miền Nam. Ta có kinh nghiệm đánh Pháp, nhưng chưa có kinh nghiệm đánh Mỹ. Tác chiến với quân Mỹ khác với quân viễn chinh Pháp và đánh quân Mỹ cũng khác với đánh quân ngụy Sài Gòn. Vì vậy, chúng ta vừa phải căn cứ vào tình hình thực tế trên chiến trường, vừa phải dự kiến sát với xu hướng phát triển xem Mỹ vào đến đâu.

Một vấn đề đặt ra là trang bị vũ khí của quân đội ta được đổi mới. Ta đã có xe tăng, thiết giáp nhưng chưa nhiều, hải quân và không quân còn ít, phòng không chủ yếu mới có cao xạ, chưa có tên lửa. Như vậy thì cách đánh của ta như thế nào? Đó là những vấn đề rất khó, đòi hỏi công tác nghiên cứu khoa học và huấn luyện quân sự phải hướng tới giải quyết những vấn đề trên. Để giải quyết những vấn đề phức tạp trên, đồng chí Văn Tiến Dũng quan niệm, cốt lõi là phải xuất phát từ thực tế Việt Nam, phải quán triệt quan điểm thực tiễn của Đảng và Bác Hồ, và đồng chí đã cụ thể hóa ra thành ba nội dung chính: “Địch thế nào ta đánh thế”, “ta có gì đánh nấy”, “đánh thế nào huấn luyện thế ấy”.

- "Địch thế nào ta đánh thế". Trước hết, ta phải nhằm đánh thắng quân ngụy Sài Gòn được Mỹ trang bị, huấn luyện và trực tiếp chỉ huy, có các binh chủng của Mỹ hỗ trợ, thực hiện chiến thuật thiết xa vận, trực thăng vận... Sau này, còn phải thêm sự phát triển của chiến tranh, có thể phải trực tiếp đánh cả quân Mỹ và quân ngụy. Khi quân Mỹ vào, ta vẫn tiếp tục chiến lược tiến công, không phân tuyến, không phòng ngự, giữ vững thế xen kẽ, thậm chí đưa cả chủ lực vào sâu trong vùng địch như trong kháng chiến chống thực dân Pháp. Thực tế, hai năm sau (năm 1965), đế quốc Mỹ ồ ạt đưa hơn 50 vạn quân vào miền Nam và đối tượng tác chiến chính của quân và dân miền Nam là quân đội Mỹ và đồng minh. Điều đó cho thấy đồng chí Văn Tiến Dũng là người có nhãn quan quân sự sắc sảo, những suy nghĩ của đồng chí đã đi trước và phù hợp với sự phát triển của thực tế chiến tranh Việt Nam.

- “Ta có gì đánh nấy”. Trong xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, Đảng chỉ rõ yếu tố quyết định sức mạnh vô địch của lực lượng vũ trang cách mạng không phải là trang bị, vũ khí mà là bản chất cách mạng của quân đội, tinh thần chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ trên chiến trường. Đảng dựa vào tinh thần cách mạng của quần chúng, giải quyết vấn đề trang bị theo nguyên tắc có gì đánh nấy.

Kẻ thù của nhân dân ta là bọn đế quốc hùng mạnh, có quân đội nhà nghề, có vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại. Chúng ta chưa có nhiều vũ khí hiện đại, nhưng phải hiểu vũ khí hiện đại của địch để đối phó; không phải địch có thứ vũ khí gì ta cũng phải có thứ đó mới đánh được, mà ta đánh theo cái ta có và có thể có. “Ta có gì đánh nấy” nghĩa là ta phải thạo đánh trong ba trường hợp: Đánh với vũ khí hiện có trong tay, với vũ khí sẽ có và với vũ khí ở mức thấp hơn hiện có.

Trước mắt ta vẫn kém địch về thực lực quân sự, ta vẫn phải dùng trang bị kém đánh quân địch có trang bị mạnh, cuộc đấu tranh vũ trang sẽ phải tiến hành trong điều kiện rất gay go, gian khổ. Đường lối chiến lược của ta vẫn phải là đánh lâu dài. Đánh lâu dài về chiến lược, kết hợp chặt chẽ chiến tranh chính quy và chiến tranh du kích, với ba hình thức tác chiến: Đánh du kích, đánh vận động, đánh trận địa trên cơ sở vũ trang quần chúng.

- “Đánh thế nào huấn luyện thế ấy”. Mục đích duy nhất của huấn luyện quân sự là nhằm nâng cao sức chiến đấu của quân đội. Sức chiến đấu là sự thể hiện tổng hợp trình độ mọi mặt của một đơn vị. Vì vậy, quân đội ta phải được huấn luyện cơ bản, hệ thống, kể cả những nguyên tắc chiến thuật và sử dụng vũ khí, nhưng huấn luyện cơ bản cũng phải gắn liền với ứng dụng trong thực tế, không xa vời, viển vông. Vì kẻ địch đang ở miền Nam đất nước ta, nên huấn luyện phải sát thực tế chiến trường, từ hành quân mang vác và sử dụng thành thạo các vũ khí có trong tay, coi trọng đánh nhỏ, đánh vừa và đánh lớn, trước mắt không nên thiên về đánh lớn.

Bài học thực tế ở chiến trường miền Nam nước ta là: Mỹ - ngụy tuy gặp thất bại liên tiếp, nhưng vẫn ngoan cố, luôn tìm cách thay đổi lối đánh, hòng tiêu diệt lực lượng vũ trang cách mạng của nhân dân miền Nam. Chúng ta phải đánh giá đúng kẻ địch và không tự bó tay mình bằng cách nhận định kẻ địch một cách đơn giản, cứng nhắc. Có quan điểm đúng đắn về kẻ địch mới có thể huấn luyện cho bộ đội sát thực tế chiến đấu; phải huấn luyện cho bộ đội trong trường hợp nào cũng có thể chiến đấu và chiến đấu thắng lợi; cán bộ trong tình huống nào cũng có thể tổ chức và chỉ huy chiến đấu thắng lợi.

Cùng với việc quán triệt quan điểm thực tiễn trong huấn luyện quân sự, đồng chí Văn Tiến Dũng đã làm sáng tỏ những mối quan hệ cơ bản trong xây dựng quân đội, đó là: Mối quan hệ giữa chính trị và kỹ thuật; mối quan hệ giữa tư tưởng, tổ chức và kỹ thuật; mối quan hệ giữa kỷ luật và dân chủ. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, đồng chí đã nghiên cứu, viết nhiều tác phẩm quân sự, như: “Mấy vấn đề về xây dựng quân đội hiện nay” (1963), “Nhận rõ tình hình, tích cực xây dựng lực lượng vũ trang hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ” (1964), “Bàn về những kinh nghiệm xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng ta” (1965), “Mấy vấn đề về nghệ thuật quân sự Việt Nam” (1968), “Mấy vấn đề về nghệ thuật chiến dịch tiến công” (1972),….

Giải quyết tốt các vấn đề thực tiễn đặt ra trên cơ sở nắm vững đường lối chính trị, quân sự của Đảng là một trong những yếu tố để đồng chí Văn Tiến Dũng chỉ đạo, chỉ huy nhiều chiến dịch quan trọng trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước giành thắng lợi mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Là người luôn quan tâm đến tổng kết chiến tranh và lịch sử quân sự, sau này, trên cương vị Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, nhận thấy yêu cầu cấp thiết của việc tổng kết kinh nghiệm các cuộc chiến tranh đã qua và viết lịch sử 30 năm chiến tranh cách mạng, theo chủ trương của Quân ủy Trung ương, ngày 25-8-1981, đồng chí đã ký quyết định thành lập Viện Lịch sử quân sự Việt Nam. Cùng với đó, một hệ thống các cơ quan làm nhiệm vụ tổng kết chiến tranh và biên soạn lịch sử quân sự thuộc các đơn vị trong toàn quân từng bước được thành lập và kiện toàn. Là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Văn Tiến Dũng luôn dành sự quan tâm chu đáo đối vớí hoạt động của Viện và Ngành Lịch sử quân sự.

Tháng 12-1986, Đại tướng Văn Tiến Dũng được Bộ Chính trị phân công phụ trách chỉ đạo công tác tổng kết kinh nghiệm chiến tranh và biên soạn lịch sử quân sự. Từ năm 1992, Bộ Chính trị đã ủy nhiệm cho Ban Tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ Chính trị, gồm Đại tướng Văn Tiến Dũng, Đại tướng Đoàn Khuê và Thượng tướng Trần Văn Quang phụ trách tổng kết ở cấp chiến lược 30 năm chiến tranh giải phóng. Cùng với các đồng chí trong Ban Chỉ đạo, Đại tướng Văn Tiến Dũng đã dành thời gian, tâm huyết chỉ đạo và đóng góp những ý kiến xác đáng, đã được nghiền ngẫm nhiều năm cho công trình tổng kết.

Ban Chỉ đạo phụ trách bước cuối cùng việc soạn thảo công trình tổng kết, cùng với tập thể cán bộ khoa học trong và ngoài quân đội. Bộ ba công trình: Tổng kết cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp – Thắng lợi và bài học; Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước - Thắng lợi và bài học; Chiến tranh cách mạng Việt Nam (1945 - 1975) - Thắng lợi và bài học là những bộ sách quý tổng kết những vấn đề lớn mang tầm chiến lược; được đánh giá là những công trình tổng kết cơ bản nhất về 30 năm chiến tranh giải phóng, đáp ứng mong đợi của nhiều đối tượng độc giả, góp phần quan trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức hoạt động quân sự, quốc phòng, nghiên cứu khoa học lịch sử và khoa học nghệ thuật quân sự.

Để góp phần làm sáng tỏ tầm vóc và ý nghĩa lớn lao của Đại thắng mùa Xuân 1975, Đại tướng Văn Tiến Dũng đã viết cuốn hồi ký “Đại thắng mùa Xuân”, ghi lại khá chi tiết những sự kiện lịch sử trong những ngày mùa Xuân 1975. Đây là một tài liệu quý cho các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Đại tướng còn cho ra đời hai cuốn hồi ký “Từ trong bão táp” và “Đi theo con đường của Bác”, kể về thời kỳ đầu hoạt động cách mạng muôn vàn khó khăn, gian khổ. Các cuốn sách đã góp phần vào việc tuyên truyền, giáo dục truyền thống cho thê hệ trẻ về những cống hiến, hy sinh của các thế hệ cha anh để có được thành quả cách mạng rực rỡ hôm nay.

* Đại tướng Văn Tiến Dũng với tác phong làm việc nghiêm túc và tấm lòng nhân hậu, khoan dung, hết lòng thương yêu bộ đội

Trong công tác và sinh hoạt, dù ở cương vị nào, Đại tướng Văn Tiến Dũng luôn giữ tác phong nghiêm túc và tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc. Đồng chí luôn mang mặc chỉnh tề, chấp hành giờ giấc làm việc rất chính quy. Theo lời kể của các đồng chí làm việc bên cạnh Đại tướng, hàng ngày, đồng chí luôn đến cơ quan trước giờ làm việc ít nhất 10 phút. Tác phong nghiêm túc của Đại tướng còn thể hiện qua các hội nghị; có hội nghị tổng kết kéo dài 4, 5 ngày, mặc dù bận rất nhiều công việc, đồng chí vẫn sắp xếp thời gian để dự đầy đủ, lắng nghe, ghi chép ý kiến của mọi người.

Trong các buổi làm việc với cấp trên, cán bộ cùng cấp, cấp dưới, đồng chí đều ghi chép đầy đủ, rõ ràng nội dung vào sổ công tác. Tính đến thời điểm những năm 80, đồng chí đã ghi trên 40 quyển nhật ký công tác. Điều này đã tạo rất nhiều thuận lợi cho việc nghiên cứu, tổng kết sau này. Tác phong công tác nghiêm túc của Đại tướng đã trở thành tiềm thức, không chỉ những lúc đồng chí là Tổng Tham mưu trưởng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, mà cả sau này lúc đồng chí được Bộ Chính trị phân công nhiệm vụ chỉ đạo công tác tổng kết kinh nghiệm chiến tranh và biên soạn lịch sử quân sự, có những lúc làm việc ở nhà riêng, đồng chí vẫn giữ tác phong đó.

Đại tướng Vãn Tiến Dũng vừa là một vị tướng cương nghị, quyết đoán và tác phong làm việc nghiêm túc, vừa là nhà lãnh đạo nhân hậu, khoan dung, không cố chấp với những nhược điểm, khuyết điểm, thậm chí sai lầm của cán bộ, mà quan tâm nhiều hơn đến việc phát huy tài năng của họ và tạo điều kiện cho họ sửa chữa. Tính tình nghiêm nghị, nhưng đồng chí lại rất hòa nhã, nhẹ nhàng và có tác phong dân chủ trong khi làm việc, luôn lắng nghe ý kiến mọi người. Trong đời thường, đồng chí sống rất chân thành, cởi mở, luôn quan tâm đến cán bộ, chiến sĩ. Đồng chí thường nhắc cán bộ cấp dưới: Trong công tác và cuộc sống không ai tránh khỏi khuyết điểm, điều quan trọng là biết sửa chữa, khắc phục; do đó, phải có lòng khoan dung, độ lượng mới đoàn kết được mọi người.

Trên các cương vị công tác, đồng chí Văn Tiến Dũng đặc biệt quan tâm tới đời sống của bộ đội. Nhiều lần đến thăm các đơn vị, trước khi vào làm việc, bao giờ đồng chí cũng hỏi thăm tình hình sức khỏe cán bộ, chiến sĩ đơn vị, đi xem xét cụ thể điều kiện ăn ở của bộ đội. Trong những năm 80 của thế kỷ XX, đất nước mới thoát khỏi chiến tranh, tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, đời sống của bộ đội còn nhiều hạn chế, đồng chí luôn nhắc nhở cán bộ lãnh đạo Tổng cục Hậu cần và các đơn vị tìm mọi biện pháp để cải thiện đời sống cho bộ đội.

Công lao của Đại tướng Văn Tiến Dũng đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc ta đã được nêu rõ trong Lời điếu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Chính phủ, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khi vĩnh biệt đồng chí: “Cả cuộc đời gắn bó với sự nghiệp cách mạng của Đảng và quân đội, đồng chí là một trong những vị tướng chỉ huy xuất sắc có uy tín lớn của quân đội ta, là một nhà chiến lược, một người lãnh đạo đầy tinh thần cách mạng tiến công, đã đóng góp quan trọng vào thắng lợi của chiến tranh nhân dân qua các cuộc kháng chiến và vào nền khoa học và nghệ thuật quân sự cách mạng Việt Nam”; “Từ buổi đầu tham gia cách mạng đến khi vĩnh biệt chúng ta, đồng chí Văn Tiến Dũng đã giữ trọn danh hiệu cao quý của người Cộng sản, một lòng một dạ phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân, phấn đấu hy sinh vì sự nghiệp cách mạng. Đồng chí là tấm gương sáng về phẩm chất của người cán bộ cách mạng, tận trung với nước, tận hiếu với dân. Trong lao tù, ngoài chiến trận, khi công tác cũng như trong sinh hoạt, đồng chí Văn Tiến Dũng luôn luôn thể hiện đức hy sinh, lòng dũng cảm, trí thông minh, sống trung thực, giản dị, chan hòa, gần gũi với cán bộ, chiến sĩ, đồng bào, đồng chí”(1).

------------

(1) Lời điếu đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (lưu tại Thư viện Quân đội)

QĐND ONLINE