Viêm phổi là bệnh có tỷ lệ mắc cao và là nguyên nhân nhập viện điều trị hàng đầu trong các bệnh lý hô hấp. Bệnh dễ diễn biến nhanh, nặng nhanh nếu không phát hiện điều trị kịp thời, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 1 tuổi. Hiện nay, 60-70% trường hợp trẻ mắc viêm phổi là do vi-rút, các trường hợp còn lại có thể do vi khuẩn hoặc các nguyên nhân khác... Vì vậy, trẻ bị viêm đường hô hấp không phải lúc nào cũng điều trị bằng kháng sinh. Các bậc cha mẹ tuyệt đối không được tự ý mua kháng sinh điều trị cho trẻ mà cần đưa trẻ đến bác sĩ khám và đưa ra quyết định điều trị.

Biểu hiện viêm phổi ở trẻ em rất đa dạng và tùy thuộc vào từng giai đoạn của bệnh. Các triệu chứng thường gặp như ho, mệt, bú kém, chảy mũi, khò khè, thở nhanh, khó thở và có thể thấy trẻ tím tái khi tiến triển nặng. Khi trẻ có các biểu hiện trên, các bậc cha mẹ nên cho trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị. Trong quá trình theo dõi trẻ cần lưu ý đến các biểu hiện của bệnh như: Trẻ sốt cao hơn và tần số sốt dày hơn, mệt và ly bì hơn, ăn uống kém, thở nhanh. Vì thế, các bậc cha mẹ nên vén áo, quan sát lồng ngực để đếm nhịp thở trẻ. Trẻ bị viêm phổi có nhịp thở nhanh. Và đây là dấu hiệu nhận biết sớm. Các bậc cha mẹ có thể theo dõi tại nhà, đếm nhịp thở khi trẻ nằm yên (hơn 60 lần/phút ở trẻ dưới 2 tháng; hơn 50 lần/phút ở trẻ 2-12 tháng tuổi; hơn 40 lần/phút ở trẻ 1-5 tuổi). Ngoài ra, còn có các dấu hiệu co rút lồng ngực khi thở và tím tái khi có biến chứng suy hô hấp.

Để phòng bệnh cho trẻ, ngay từ khi có thai, các bà mẹ cần được chăm sóc dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý. Chăm và nuôi dưỡng trẻ trong môi trường vệ sinh, cần tránh cho trẻ bị hít phải khói thuốc lá, khói than, bụi bẩn. Thực hiện tiêm chủng đầy đủ theo đúng lịch quy định. Khi phát hiện thấy trẻ có các dấu hiệu nghi ngờ (sốt cao, bú kém, nôn, thở nhanh, li bì...), nên cho trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám, điều trị.

Bác sĩ TRƯƠNG VĂN QUÝ (Khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai)