Giống nhiều quốc gia khác, Mỹ đang đối phó với biến chủng Delta lây lan mạnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 130 quốc gia đã ghi nhận ca nhiễm chủng Covid-19 mới này.

"Tính an toàn và hiệu quả của các loại vaccine phòng Covid-19 hiện tại rất rõ ràng. Dù có một số tác dụng phụ được báo cáo, những vấn đề này rất hiếm gặp và có thể điều trị được", Tiến sĩ Theodore Strange tại Bệnh viện Đại học Staten Island ở New York, nói về ba loại vaccine phòng Covid-19 được sử dụng ở Mỹ gồm Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson.

Do nghiên cứu còn hạn chế, việc xác định hiệu quả chính xác của ba loại vaccine phòng Covid-19 đối với biến chủng Delta vẫn là thách thức với giới khoa học. Tuy nhiên, những nghiên cứu sơ bộ bước đầu đã mang tới kết quả đầy lạc quan.

Biến thể Delta hiện đang là chủng virus chiếm áp đảo tại nhiều quốc gia. Ảnh minh họa: Reuters.

Nghiên cứu đầu tiên do Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) công bố tháng 6 cho thấy hai liều vaccine Pfizer có thể ngăn ngừa 88% triệu chứng bệnh và 96% nguy cơ nhập viện ở người nhiễm biến chủng Delta. Nghiên cứu cũng chỉ ra Pfizer có thể ngăn nguy cơ nhiễm biến thể này tới 80%. Kết luận được các nhà khoa học đưa ra sau khi phân tích 14.019 trường hợp nhiễm virus ở Anh, trong đó chỉ 166 người phải nhập viện.

Một phân tích khác được PHE công bố hồi tháng 5 cho thấy tầm quan trọng của tiêm đủ liều vaccine, khi chỉ ra một liều Pfizer chỉ có hiệu quả 33% trong ngăn ngừa triệu chứng bệnh. Nhưng sau hai tuần tiêm mũi thứ hai, hiệu quả với biến thể Delta đã tăng lên 88%.

Báo cáo của Trusted Source công bố trên tạp chí Nature hôm 8-7 cho biết người tiêm một liều vaccine Pfizer hoặc AstraZeneca không có nhiều hiệu quả trước biến chủng Delta. Nhưng tiêm đủ hai liều có thể tăng mức độ bảo vệ lên tới 95%.

Trong khi đó, một nghiên cứu ở Canada phát hiện hai liều vaccine phòng Covid-19 có thể hiệu quả với biến thể Delta như với Alpha, trong đó hiệu quả của Pfizer khoảng 87%. Nghiên cứu hiện chưa được kiểm duyệt.

Pfizer cho biết đang trong quá trình nghiên cứu về liều vaccine thứ ba nhằm tăng cường hiệu quả với biến chủng Delta. Công ty này chia sẻ dữ liệu mới từ Bộ Y tế Israel khi nước này chỉ ra rằng tất cả tác dụng của vaccine sẽ tự động suy giảm sau 6 tháng.

Hai lọ vaccine phòng Covid-19 của hãng Pfizer/BioNTech và Moderna. Ảnh: Reuters 

Giống như Pfizer, Moderna cũng là một loại vaccine được sản xuất theo công nghệ mới mRNA và được đánh giá có hiệu quả cao với virus SARS-CoV-2, cũng như biến chủng Delta.

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đăng trên trang tin khoa học Biorxiv cuối tháng 6 cho thấy vaccine Moderna có khả năng chống lại Delta và các biến thể của virus SARS-CoV-2 khác, dù hiệu quả giảm hơn so với biến thể Alpha.

Trong cùng nghiên cứu ở Canada cho thấy Pfizer hiệu quả 87%, vaccine Moderna cũng được đánh giá có hiệu quả 72% với biến thể Delta sau một liều tiêm. Hiện chưa có đủ dữ liệu về hiệu quả của loại vaccine này sau hai liều.

So với hai loại vaccine trên, Johnson & Johnson có ít dữ liệu về mức độ hiệu quả đối với biến thể Delta. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cũng cho kết quả khá tích cực.

Một thử nghiệm lâm sàng được công bố trên Tạp chí Y học New England đầu tháng 6 cho thấy vaccine Johnson & Johnson (J&J) có thể ngăn nguy cơ bệnh chuyển nặng tới 85%, đồng thời tạo ra lớp bảo vệ "mạnh mẽ, lâu dài" trước nguy cơ nhập viện và tử vong.

Nghiên cứu cũng chỉ ra vaccine J&J thúc đẩy "phản ứng kháng thể trung hòa", ngăn chặn virus lây nhiễm cho tế bào khỏe mạnh, chống lại biến thể Delta tốt hơn biến thể Beta. Kết quả nghiên cứu sơ bộ với 20 người tham gia, được công bố trên Tạp chí Y học New England tháng 7-2021 cho thấy vaccine J&J đã trung hòa biến thể Delta trong vòng 29 ngày sau mũi tiêm đầu tiên.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết các loại vaccine Covid-19 có thể bị giảm hiệu quả chống lại nguy cơ xuất hiện triệu chứng nhẹ mà Delta gây ra, nhưng người tiêm chủng đầy đủ vẫn "giữ được sự bảo vệ đáng kể" với biến chủng nguy hiểm này.

Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cảnh báo các nước không nên lơ là cảnh giác trong cuộc chiến với Covid-19, ngay cả khi tỷ lệ dân số tiêm chủng ngày càng tăng.

LÊ ANH (Theo Healthline)