Gánh nặng chi phí điều trị liên quan đến thuốc lá

Cho biết những hệ lụy của việc sử dụng thuốc lá, bà Phan Thị Hải, Phó giám đốc phụ trách Quỹ Phòng chống tác của hại thuốc lá thông tin, có 25 căn bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá như: Đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam. Dẫn nghiên cứu của Bệnh viện K, bà Hải cho biết thêm, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá là 96,8%. Việc hút thuốc lá đang gây ra 85.500 ca tử vong mỗi năm. Hút thuốc lá thụ động gây ra 18.800 ca tử vong. Tổng cộng là 104.300 ca tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Số ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam. Một trong những nguyên nhân quan trọng là do tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao.

Gánh nặng về kinh tế do sử dụng thuốc lá, ước tính từ tổng tiêu thụ năm 2020, người Việt dành 49.000 tỷ đồng/năm để mua thuốc lá. Theo ước tính sơ bộ của Hội Kinh tế Y tế Việt Nam năm 2022, tổng chi phí liên quan đến khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá là 108.000 tỷ đồng một năm.

Hình ảnh não bộ bị tổn thương sau khi sử dụng thuốc lá điện tử của một bệnh nhân. Ảnh: TRUNG NGUYÊN

Trên thực tế, những trường hợp phải nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng như trên không hiếm gặp. Rất nhiều mẫu thuốc lá mới phát hiện chất ma túy, ở đây là cần sa tổng hợp. Bác sĩ Vũ Văn Hoài, Phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: Có những học sinh chỉ mới 13 tuổi đã sử dụng thuốc lá điện tử được 2 năm và cũng thừa nhận đã dùng cần sa. Nhiều bạn trẻ nghĩ rằng thuốc lá điện tử là vô hại, không gây nghiện và không ảnh hưởng đến sức khỏe như thuốc lá truyền thống khiến số lượng người sử dụng ngày càng tăng, gây nguy hại cho cộng đồng.

Còn tại Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai liên tục tiếp nhận và điều trị những bệnh nhân có liên quan đến thuốc lá điện tử. Không ít trường hợp đến viện trong tình trạng hôn mê sâu, suy tim, tổn thương não lan tỏa tất cả các vị trí, tổn thương gan… Nguyên nhân được xác định do bệnh nhân ngộ độc một chất ma túy thế hệ mới có trong thuốc lá điện tử. Nhiều trường hợp bị ngộ độc khác sau khi sử dụng thuốc lá điện tử như kích thích tăng cường ảo giác, tăng huyết áp, tụt huyết áp, yếu cơ, suy tim, suy thận,…

"Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2024, tại Trung tâm đã tiếp nhận khoảng 100 ca ngộ độc thuốc lá điện tử. Trong khi 2 năm 2022 và 2023, chúng tôi tiếp nhận gần 130 ca nhập viện cũng với lý do này. Trong đó, xét nghiệm nhiều mẫu thuốc lá điện tử của bệnh nhân cho kết quả dương tính với ma túy", bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai thông tin. Chi phí điều trị cho những ca ngộ độc thuốc lá điện tử trộn ma túy cấp tính nhẹ đến những ca nặng tiêu tốn trung bình từ trên 10 triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng. Do đó, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên đề xuất cần ngay lập tức cấm lưu hành thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ở Việt Nam, cần cấm hoàn toàn, không thử nghiệm, không cần đánh giá, theo dõi.

Theo Tổ chức Y tế thế giới và Trung tâm dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, mặc dù các sản phẩm thuốc lá điện tử mới xuất hiện trên thị trường trong thời gian gần đây và các bằng chứng còn đang được tiếp tục thu thập, nhưng đã đủ cho thấy các sản phẩm thuốc lá mới gây ra các bệnh mãn tính nguy hiểm cho người sử dụng. Những tác hại đã được biết đến bao gồm: gây nghiện do có chứa nicotine, ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp, và ảnh hưởng sức khỏe tâm thần. Đặc biệt, thuốc lá điện tử còn có nguy cơ gây ra nhiều ảnh hưởng cấp tính nguy hiểm và nguy cơ phát sinh các vấn đề xã hội nghiêm trọng hơn rất nhiều so với thuốc lá thông thường.

AN AN