Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá đang gây ra khoảng 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên thế giới. Các bệnh do hút thuốc lá chủ yếu là ung thư họng, ung thư thực quản, ung thư phổi, khí quản, phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, hen, và triệu chứng hô hấp mãn tính khác, tim mạch, đột quỵ. Trong khi đó, mỗi năm có một triệu ca tử vong do hút thuốc lá thụ động, trong đó có 64% số ca tử vong do hút thuốc lá thụ động là nữ và 160.000 ca tử vong là trẻ em dưới 5 tuổi.

Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. WHO dự báo, đến năm 2030 sẽ tăng hơn 70.000 người tử vong nếu các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá không được thực hiện hiệu quả.

Ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) thông tin, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 13-15 tuổi đã gia tăng một cách đáng kể.

Bà Đinh Thị Thu Thủy, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cho biết: “Từng có ý kiến cho rằng, nếu Bộ Y tế cấp phép cho thuốc lá mới, thì sẽ có nguồn thu không hề nhỏ từ việc thuốc lá làm gia tăng số lượng người bệnh đến các cơ sở y tế - nguồn thu cho các bệnh viện. Tuy nhiên, quan điểm của Bộ Y tế là đặt sức khỏe của người dân lên hàng đầu, nhất quán đề xuất cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng".

Chia sẻ tại hội thảo, bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm (đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam) cho biết, hút thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong thứ hai trên toàn cầu, với 8 triệu ca tử vong mỗi năm và 1 triệu ca tử vong do hút thuốc thụ động (64% là nữ; 165.000 ca là trẻ em dưới 5 tuổi).

Theo ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế), tại Việt Nam, qua tổng hợp của gần 700 cơ sở khám, chữa bệnh cho thấy, tính riêng năm 2023, có 1.224 ca nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Trong đó, nhiều người đã nhập viện ngay từ lần đầu tiên sử dụng, với các triệu chứng: Dị ứng, ngộ độc, tổn thương phổi cấp... Đáng lo ngại, các nghiên cứu gần đây cho thấy, nhóm người sử dụng thuốc lá mới chủ yếu là giới trẻ. Chỉ trong vòng 2 năm, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử của học sinh trong độ tuổi 13-15 đã gia tăng một cách đáng kể (từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023). Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử cũng cao ở nhóm tuổi từ 15-24 tuổi (7,3%). Thực tế, hơn 60 năm qua, ngày càng nhiều người hút thuốc hơn, ít người bỏ thuốc hơn, đồng thời gây ra nhiều ca tử vong hơn.

Cảnh báo về tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới, Phó cục trưởng Quản lý Khám, chữa bệnh Nguyễn Trọng Khoa nhấn mạnh: Các sản phẩm thuốc lá mới nếu không được ngăn chặn kịp thời, sẽ có nguy cơ tạo ra một thế hệ trẻ nghiện nicotine và những kết quả của hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá mà Việt Nam đã đạt được trong nhiều năm qua sẽ bị phá bỏ. Ngoài ra, thuốc lá nung nóng có chứa nicotine và cũng gây nghiện tương tự như thuốc lá thông thường. Do vậy, không thể coi là giảm tác hại thuốc lá điếu bằng cách cho sử dụng một sản phẩm gây nghiện khác và tạo ra một thế hệ người nghiện mới (bao gồm cả trẻ em và phụ nữ).

Bài, ảnh: AN AN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.